HAYAT SİGORTALARI VE BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ - Deneme Sınavı - 12

Birikimsiz sigortalar için aşağıdaki örnekleri vermek mümkündür.
• Ferdi Kaza Sigortası
• Süreli Hayat Sigortası
• Eğitim Sigortası
• Süreli Vefat Sigortası
• İşsizlik Sigortası

Sigortaya Giriş Yaşı
Geleceğini düşünen, sağlıklı, 18-60 yaş arasındaki herkes sigortaya girebilir.

Minimum sigorta süresi 10 yıldır. Başlangıçta belirlenen sigorta süresi, yazılı başvuruyla sonradan değiştirilebilir. Sigorta süresiyle sigortalının yaşının toplamı 70’le sınırlıdır.

Poliçe sahipleri, sigorta başladıktan iki yıl sonra, eğer primlerini düzenli olarak ödemişlerse ikraz (borç alma) hakkına sahip olurlar.

Poliçe sahipleri, sigorta başladıktan iki yıl sonra, eğer primlerini düzenli olarak ödemişlerse ikraz (borç alma) hakkına sahip olurlar. İkinci yıldan sonra Riyazi İhtiyatın (Aktüeryal Matematik Karşılık) % 95’ine kadar faizli, beşinci yıldan sonra kâr paylı birikiminin %25’ine kadar faizsiz borç alabilirler. Bu durumda kâr paylı birikim, alınan borç miktarı kadar azalacaktır. Faiz oranı sigorta şirketi tarafından belirlenir.

Poliçe sahipleri, sigorta başladıktan iki yıl sonra, eğer primlerini düzenli olarak ödemişlerse ikraz (borç alma) hakkına sahip olurlar. İkinci yıldan sonra Riyazi İhtiyatın (Aktüeryal Matematik Karşılık) % 95’ine kadar faizli, beşinci yıldan sonra kâr paylı birikiminin %25’ine kadar faizsiz borç alabilirler. Bu durumda kâr paylı birikim, alınan borç miktarı kadar azalacaktır. Faiz oranı sigorta şirketi tarafından belirlenir.

Sigorta primi, aynı tür tehlikeye karşı karşıya olan kişilerin, aralarında söz konusu tehlikeye doğrudan maruz kalanların zararlarını karşılamayı amaçlayan bir “ortak fon” oluşturmak için ödedikleri katkı payıdır. Bu katkı payı ortak fona katılan rizikoların ağırlık derecelerine göre farklı düzeylerde belirlenir.

1. Kişiye Bağlı Değişmeler:
a. Yaş
b. Cinsiyet
c. Meslek ve özel meraklar (hobiler)
d. Kalıtımsal özellikler
e. Alışkanlıklar (Sigara, içki, uyuşturucu v.b.)
f. Toplumsal sınıf ve yaşam biçimi
g. Medeni hal

2. Dış Etkenlere Bağlı Değişmeler:
a. Irk
b. Yaşanılan ülke ve çevre
c. Salgın hastalıklar
d. Savaş
e. Göç hareketleri
f. Çevre kirlenmesi

Riziko primi, ölüm, yaşama ve her ikisinin birlikte kapsandığı hem ölüm hem de yaşam ihtimallerine bağlı teminatların verildiği hayat sigortaları için sigortalıların gerçek yaşlarına göre hesaplanan primdir. arklı düzeylerde belirlenir.

Mükerrer sigorta aynı rizikonun birden çok sigortalanmasıdır.

Suda boğulmalar, sigortanın kapsamına giren bir kaza neticesinde vuku bulduğu takdirde sigorta kapsamındadır.

Eğitim Poliçesinde 3. yıldan sonra iştira (ayrılma) ve ikraz (borçlanma) hakkı vardır.

Çocuğun eğitim dahil ortalama yıllık giderleri tutarı, teminat olarak belirlenir. Örneğin yıllık eğitim giderleri ortalama 5000 $ ise sigorta teminatı 5000 $ olarak ifade edilir.

Toplam teminat ise, yıllık teminat ile, sigortalının yaşamını yitirdiği tarihteki kalan sigorta süresi çarpılarak bulunur. Yani buradaki örnekte sigortalı anne ya da baba birinci yıl yaşamını yitirirse ödenecek tazminat 5000$ x 14 yıl = 70.000$’dır.

Ürün Geliştirmenin Aşamaları

A. Pazar Araştırması: Toplumun ihtiyacı ve yeni ürünün pazardaki alabileceği pay konusunda çalışmalar yapılır. Bu ürünün rakip ürünler ile karşılaştırılması yapılarak pazardaki devamlılığı konusunda bir analiz yapılır.

B. Aktüeryal Çalışmalar: Ürünün aktüeryal hesaplamaları yapılarak matematiksel alt yapısı hazırlanır.

C. Yasal Konuların İncelenmesi: Planlanan ürünün sigorta mevzuatına uygunluğu incelenir. Ürün piyasaya çıkmasından önce gereken bazı uygulamalarda resmi makamlardan izin alınması gerekebilir.

D. Yatırımla İlgili Ön Çalışmalar: Bu projenin uygulanabilmesi için ne kadarlık bir bütçeye ihtiyaç olacağı ve buradaki fonların nasıl değerlendirileği konusunda bir çalışma yapılır.

E. Vergilerle İlgili Çalışmalar: Ürünün nasıl vergilendirileceği konusunda bir çalışma yapılarak, olabilecek vergi avantajlarının değerlendirilmesi yapılır.

F. Reasürans Çalışması: Ürünün reasürans yapısı ve konservasyon durumu analiz edilir. Eğer reasürörlere bir devir yapılacak ise; reasürans şirketleri ile ön yazışmalar yapılır.

G. Operasyon İle İlgili Çalışmalar: Sigorta Şirketindeki departmanlar arası iş bölümü ve operasyonel sürecin değerlendirilmesi yapılır. Departmanların yapacakları planlanır.

H. Muhasebe İle İlgili Çalışmalar: Muhasebe departmanı yeni ürün için mali ve yeterlilik konularında ile ilgili hazırlıklar yapar. Yatırılacak vergi, masraf, komisyon ve reasürans devirleri için alt yapı çalışmaları yapılır.

İ. Underwriting Çalışmaları: Ürünün risk analizi ve fiyatlandırılması konusunda çalışmalar yapılır. Bu süreçte ilgililer pek çok kriteri değerlendirilerek risk analizi ve fiyatlandırmayı tamamlarlar.

J. Muhtemel Ödemelerle İlgili Çalışmalar: Ürünün fiyatı, taksitlendirilmesi ve satılabilirliği konusunda bir alt yapı çalışması yapılır. Finans ve tahsilat departmanları bu süreci tamamlarlar.

Hayat Ürünü Geliştirmede Ortaya Çıkan Başlıca Problemler

Ülkenin veya yörenin özelliğinden kaynaklanan: Bir ülkede veya bir bölgede popüler olan bir ürün başka bir ülkede aynı ilgiyi göremeyebilir. Ülkenin çeşitli bölgelerinde yaşayan bireylerinin bir “hayat sigorta poliçelesi”ne bakışı farklılık gösterebilmektedir.

Yasalardan kaynaklanan: Bazı ürünlerin geliştirilmesinde mevcut yasaların etkisi ile sorunlar yaşanabilmektedir. Geliştirilmesi düşünülen ve başka bir ülkede popüler olan bir ürünün, yasal alt yapısı olmadığı için uygulaması mümkün olamamaktadır.

Ekonomik koşullardan kaynaklanan: Toplumun ekonomik gücü ve bireylerin gelir dağılımındaki farklılığı bazı ürünlerin piyasaya sunumunda sorunlar yaşanmaktadır. Hayat poliçelerinin satın alınmasında ekonomik yapının ilişkisi çok önemlidir.

Vergi ile ilgili belirsizliklerden kaynaklanan: Ülkemizdeki vergi sistemi ve hayat sigorta poliçelerindeki vergi uygulamaları; ürünlerin geliştirilmesinde bazı problemleri ortaya çıkarabilmektedir. Özellikle vergi sistemindeki geleceğe yönelik belirsizlik daha da önemli sorundur.

Rekabetten kaynaklanan: Diğer sigorta şirketleri ile yaşanan rekabet; bazı ürünlerin tasarımıda zorlaştırmaktadır. Proje olarak başarılı olan bir ürün rekabet sebebi ile uygulamaya konulamayabilir.

Organizasyondaki bozukluklardan kaynaklanan: Sigorta şirketinin satış organizasyonu ve dağıtım kanalları özellikle tanıtım süreci uzun olan ürünlerde yetersiz kalabilmektedir.

Sermaye eksikliğinden kaynaklanan: Geliştirilen bazı ürünler için sigorta şirketlerinin mali yeterliliği sorun olarak karşısına çıkabilir. Reasürans kapasitesinin destek olamadığı bazı ürünler için bu durum ciddi bir problem oluşturabilmektedir.

Bilgi-işlem sisteminden kaynaklanan: Sigorta şirketi tarafından geliştirilen bazı ürünler önemli bilgi-işlem desteği gerektirmektedir. Bilgi-işlem sistemin yetersiz kaldığı ve ilave yatırım ihtiyacı olan projeler de gündeme gelebilmektedir.

Deneyim eksikliğinden kaynaklanan: Uygulaması olmayan ve ilk kez denenecek ürünler için belirsiz müşteri tutumu da bir problemdir. Yeni kurulan sigorta şirketleri için bu konu daha da önem arz etmektedir.

Pazarda oluşmuş kötü alışkanlıklar ve yer etmiş bozukluklardan kaynaklanan: Daha önce diğer sigorta şirketleri tarafından geliştirilen, pazara sunulan ve problem ile karşılaşılan bazı ürünlerin; tekrar projelendirilmesi aşamasında yeni şirket için önemli sorunlar vardır.

Deneyim eksikliğinden kaynaklanan: Uygulaması olmayan ve ilk kez denenecek ürünler için belirsiz müşteri tutumu da bir problemdir. Yeni kurulan sigorta şirketleri için bu konu daha da önem arz etmektedir.

Sigorta Şirketleri niçin yeni hayat sigortası ürünlerine ihtiyaç duyarlar?

Yeni Pazar Yaratmak: Sigorta şirketlerinin piyasadaki mevcut ürünleri, zaman içerisinde eskiyebilir. Şirket yeni bir ürün ile pazar payını değiştirebilir.

Şirketin Karını Arttırmak: Yükselen yeni poliçe satışlara bağlı olarak şirket karında artışlar olabilecektir. Özellikle genel giderleri arttırmadan yapılacak yeni ürünlerin şirket karı üzerinde olumlu etkisi olacaktır.

Şirketin Pazardaki İmajının Değişim: Yeni bir hayat sigortası ürünü ile sigorta şirketinin piyasadaki imajında değişim olacaktır. Müşteriler (Sigortalı) poliçe tercihinde yeni ve farklı bir ürünün olumlu etkisi olacaktır.

Piyasadan Kaynaklanan Yeni İhtiyaçlara Cevap: Pazardaki müşterilerin ihtiyaçları zaman içerisinde değişebilmektedir. İhtiyaçların değişimine bağlı olarak yeni ürünler gündeme gelmektedir.

Şirketin Aktivitesini Arttırmak ve Heyecan Yaratmak: Yeni ürünlerin tasarımı ve çalışmaları şirket çalışanlarının aktivitesi ve heyacanını arttırmaktadır.

Mortaliteyi Etkileyen Faktörler:

1. Kişiye Bağlı Değişmeler:

a. Yaş

b. Cinsiyet

c. Meslek ve özel meraklar (hobiler)

d. Kalıtımsal özellikler

e. Alışkanlıklar (Sigara, içki, uyuşturucu v.b.)

f. Toplumsal sınıf ve yaşam biçimi

g. Medeni hal

Mortaliteyi Etkileyen Faktörler:

Dış Etkenlere Bağlı Değişmeler:

a. Irk

b. Yaşanılan ülke ve çevre

c. Salgın hastalıklar

d. Savaş

e. Göç hareketleri

f. Çevre kirlenmesi

Riziko Hayat sigortalarında 3 temel riziko vardır.

a. Vefat Riski: İnsanların gerek ecelen gerekse herhangi bir kaza sonucu yaşamını yitirmesi halinde, yakınlarının hayat standardında meydana gelecek olağanüstü düşüş veya kayıplar ölüme bağlı risklerdir.

b. Maluliyet Riski: Gerek kaza gerekse hastalık sonucu oluşabilecek çeşitli sakatlıklara bağlı olarak yine çalışma hayatının kısmen veya tamamen sona ermesi sonucu meydana gelecek hayat standardı düşüş ve kayıpları maluliyet risklerini oluşturmaktadır.

c. Emeklilik Riski (Yaşama Riski): İnsanların belli bir yaştan sonra çalışamayacak ve kendi kazançlarını sağlayamayacak duruma gelmeleri sonucu hayat standartlarında meydana gelen düşüşler emeklilik risklerini oluşturmaktadır.