HAVAYOLU YÖNETİMİ

Bölgesel Taşıyıcılar (Regional Carriers): Yıllık operasyon geliri 100 milyon ABD dolarından az olan ve genellikle küçük yerleşim bölgelerine hizmet veren havayolu işletmeleridir.

Büyük taşıyıcı olarak adlandırılan havayolu işletmelerine; American Airlines, Delta Air Lines, DHL Airways, FedEx, Southwest Airlines ve United Airlines örnek olarak verilebilirken ulusal taşıyıcılara AirTran, Frontier Airlines, JetBlue ve Midwest Express işletmeleri örnek verilebilir.

Büyük taşıyıcı olarak adlandırılan havayolu işletmelerine; American Airlines, Delta Air Lines, DHL Airways, FedEx, Southwest Airlines ve United Airlines örnek olarak verilebilirken ulusal taşıyıcılara AirTran, Frontier Airlines, JetBlue ve Midwest Express işletmeleri örnek verilebilir.

Büyük taşıyıcı olarak adlandırılan havayolu işletmelerine; American Airlines, Delta Air Lines, DHL Airways, FedEx, Southwest Airlines ve United Airlines örnek olarak verilebilirken ulusal taşıyıcılara AirTran, Frontier Airlines, JetBlue ve Midwest Express işletmeleri örnek verilebilir. American Eagle Airlines, Atlantic Southeast Airlines, Atlantic Coast Airlines ile SkyWest Airlines ise bölgesel taşıyıcılara örnek teşkil etmektedir.

Sıfır yakıt ağırlığı; uçağın işletme boş ağırlığı ile paralı yükünü (yolcu, yolcu bagajı, kargo ve posta) ve yolculara verilecek ikram malzemesini içeren ağırlığıdır.

ABD, Kanada ve Avustralya’da havayolu işletmesi sınıflandırmaları incelendiğinde, bazı temel benzerlik ve farklılıklara rastlanmaktadır. Örneğin, sınıflandırmada temel alınan ölçüt bağlamında ele aldığımızda Kanada ve Avustralya’da benzer bir yaklaşımın var olduğu ve havayolu işletmelerinin filolarında bulunan hava araçlarının türü ve niteliği ile yaptıkları operasyonun niteliğine bağlı olarak sınıflandırıldığı; buna karşın ABD’de ise temel ölçütün daha finansal nitelikte bir gösterge olan yıllık gelir olduğu görülmektedir. Sınıflandırmayı yapan kurum açısından bakıldığında her üç ülkede de söz konusu sınıflandırmayı ulaştırma faaliyetleri konusunda yetkili bir bakan- lığın veya bakanlığa bağlı bir birimin yaptığı görülmektedir.

Günübirlik (Commuter) havayolu işletmesi: Besleyici ve/veya bölgesel hizmet sunan, genellikle koltuk kapasitesi 30’dan daha az olan uçaklarla noktadan noktaya hizmet veren işletmedir.

Charter havayolu işletmesi: Sadece charter uçuşlar düzenleyen, müşterileri bi- reysel yolcular yerine genellikle tur operatörlerinde olduğu gibi seyahati organize eden firmalar olan tarifesiz havayolu işletmesidir.

Sahiplik Yapıları ve Kontrol Edilebilirlik

Devlet Sahipliğindeki Havayolu İşletmeleri

Özel Havayolu İşletmeleri

Ortak Girişim Havayolu İşletmeleri

Avrupa Birliği Havayolu İşletmeleri (Community Carriers)

Pazardaki Durum ve Ekonomik Önem

"İç çevre analizinin gücü" çeldirici olarak verilmiştir. Porter'ın 5 Güç Analizi ile ilgili değildir. Diğer şıklar Porter'ın 5 Güç Analizinin bileşenleri arasındadır ve doğru ifadelerdir.

Büyük Taşıyıcılar (Major Carriers): Yıllık operasyon gelirleri 1 milyar ABD dolarından fazla olan havayolu işletmeleridir.

Ulusal taşıyıcılara AirTran, Frontier Airlines, JetBlue ve Midwest Express işletmeleri örnek verilebilir.

Küçük bölgesel havayolu işletmeleri ise genellikle günübirlik (commuters) diye de adlandırılan işletmelerdir.

Ağ taşıyıcıları, çoğunlukla tarifeli uçuşlar için geleneksel bir topla-dağıt (hub and spoke) ağ yapısı kullanan işletmelerdir.

İç Hat Havayolu İşletmeleri: Düzenli olarak kamuya ulaştırma hizmeti sunan ve
filosunda sadece 38 veya daha fazla koltuk kapasitesine sahip veya 4.200 kg veya daha fazla taşınabilir yük kapasitesine sahip hava araçları bulunan havayolu işletmeleridir.

Hava taksi işletmeleri: Bu sınıflandırma, azami kalkış ağırlığı 19.000 libre veya
daha az olan ve 9 veya daha az yolcu taşıma kapasitesine sahip tek ve çok motorlu hava araçlarıyla yapılan seferleri ve bu seferleri yapan havayolu işletmeleri için kullanılmaktadır. Sivil Havacılık Düzenlemeleri kapsamında söz konusu gruba giren işletmelere “703 taşıyıcıları” da denilmektedir.

Charter seferleri veya uçuşları bir uçağın kapasitesinin tamamının veya bir bölümünün üçüncü kişi ve/veya kurumlar tarafından kiralanması sonucu gerçekleştirilen seferler veya uçuşlardır.

Besleyici (feeder) havayolu işletmesi: Genellikle, koltuk kapasitesi küçük ve orta
ölçekli olan uçaklarla kısa mesafeli hatlarda seferler yaparak küçük ve bölgesel
noktaları daha büyük merkez havaalanlarına bağlayan havayolu işletmesidir. Sözü edilen bölgedeki yolcuları asıl gitmek istedikleri yere taşıyacak havayolu işletmelerinin seferlerini besler.

Büyük havayolu işletmesi: Belli başlı ana iç hatlarda ve/veya dış (uluslararası) hatlarda tarifeli seferlerle ve gelişmiş bir ağ yapısına bağlı çok geniş kapsamdaki operasyonlarıyla hizmet veren havayolu işletmesidir. Uçuş ağları çok sayıda havaalanı çiftini kapsamakta ve bunlar geniş bir coğrafi alana yayılmış durumdadır.