HAVAYOLU PAZARLAMASI

Her yolcunun aynı uçuştan edindiği farklı tecrübeler, heterojenlik ilkesini açıklamaktadır. Hizmetin diğer özellikleri ise şu şekilde açıklanabilir: Bir performans süreci olan uçuş eylemi, hizmetin soyutluk ilkesini açıklarken uçuştan faydalanabilmesi için yolcunun uçuşu gerçekleştirmek zorunda olması, ayrılmazlık ilkesini; koltuğun kullanım hakkının sadece ayırtıldığı süre için geçerli olması sahiplik ilkesini ve bir uçuşta boş kalan koltuğun o uçuş için kaybedilmesi ise dayanıksızlık ilkesini ifade etmektedir.

Havayolu işletmelerinde oldukça yüksek ücretlerin ödendiği, yüksek konforlu, daha çok sunumun önem kazandığı hizmetlerin verildiği sınıf birinci sınıftır. Çeşitli sektörlerden çalışanların esnek fiyatlarla tam hizmet aldığı iş amaçlı sınıf ve diğer yolculardan daha düşük, indirimli veya promosyonlu fiyatlardan yararlanarak aldıkları, diğer sınıflara nispeten daha düşük kaliteli hizmetin sunulduğu sınıf ise ekonomi sınıfıdır.

Slotlar, havayolu işletmesinin seferlerini gerçekleştirmesi sürecinde iniş ve kalkış yapabilmesi için ihtiyaç duyduğu zaman birimi olarak ifade edilmektedir.  Ülkelerin havacılıktan sorumlu kurumları da havaalanlarında karışıklığa yer vermemek adına, her bir havayolu işletmesine belli bir ücret karşılığında havaalanını belli bir süre kullanım sırası hakkı, başka bir deyişle slot hakkı tanımaktadır.

Rezervasyon hizmetlerinde Non-Refundable; biletin iade edilemeyeceğini ifade eder. Non-Changeable; biletin değiştirilemeyeceğini ifade eder. Non-Endorsable; bir havaalanından alınan biletin başka bir havaalanından değiştirilemeyeceğini ifade eder. Uçaklarda doluluğun sağlanması için kullanılan yöntemlerden biri fazladan rezervasyon olarak da bilinen overbooking uygulamasıdır. PNR ise havayolu uçuş numarasıdır.

Hizmeti sunan kişilerdir. Bu bağlamda kabin görevlilerinin güler yüzlü olması ve yardımseverliği hizmet sunumunun özellikle standart hale gelmesinde önem taşımaktadır. Bu ilke pazarlama karması elemanlarından ‘insan’ unsuruyla doğrudan ilişkilidir.

Paket ulaştırma hizmeti, standart boyutlarda ve ağırlıkta paketlerin ya da dokümanların sabit bir ulaştırma ve zaman programı ile lojistik ağ yapıları kullanılarak kişilere ulaştırıldığı kargo hizmeti türüdür. Paket ulaştırma faaliyetleri tamamen otomasyon ve standartlaşma sonucu müşterilerine satın alma imkânı doğuran bir kargo hizmeti sunmaktadır. Maksimum ağırlık ya da uzunluk ölçülerine bağlı olan paket boyutlarının standartları ülkeye ya da kargo hizmetini veren işletmeye göre değişmektedir.

Büyüme aşaması satışların yükselip kâr oranının artmaya başladığı aşamadır. Ürüne talep arttıkça pazardaki rakip sayısı da doğru orantılı olarak artar. Bu aşamada birim maliyetlerle birlikte fiyatın da düşeceği öngörülmektedir. Büyüme sürecinde ürün çoktan tanıtılmış olduğundan bundan sonra yapılacak tutundurma faaliyetleri markaya ve imaja hizmet edecektir. Bu aşamada işletmenin hizmet verdiği pazara yeni rakipler de girmektedir.

Giriş aşaması ürünün pazara ilk kez sunulduğu aşamadır. Ürün bu seviyede diğer aşamalara oranla daha maliyetlidir ve kâr oldukça azdır. Ürünün bu aşamada zarar etmesinin sebebi satışların az olması buna karşılık dağıtım ve ürün hakkında farkındalık yaratacak yoğun reklam faaliyetlerinin oluşturduğu ekstra maliyetlerdir.

Mevcut ürünün üzerinde değişiklik yapılmadan içinde bulunulan pazara daha çok satışının gerçekleştirilmesi pazara nüfuz etme olarak değerlendirilir. Örneğin, British Airways 2012 yılında uçtuğu kısa mesafeler için günlük uçuş sıklığını artırmıştır. Bu sayede aynı pazarda yer alan düşük maliyetli taşıyıcılarla rekabet edebilmiş ve satışlarını artırmıştır.

Ürün çeşitlendirme, mevcut ürün ve pazarın yanında farklı alanlarda yeni faaliyetlere başlanmasını öngören bir strateji şeklidir. Bu stratejiyi en iyi uygulayan firmalardan birisi İngiltere merkezli bir şirket olan Virgin Grubu’dur. Bu şirketler topluluğu havayolu (Virgin Atlantic) hizmetinin yanında içecek (Virgin Cola), iletişim (Virgin Radio) ve teknolojik ürün satışı (Virgin Megastore) sektörlerine de girerek geniş bir yelpazede ürün çeşitliliği sunmaktadır.