HAVAYOLU PAZARLAMASI - Deneme Sınavı - 3

1990’lı yıllardan itibaren internet, havayolu sektöründe büyük değişimler yaratarak, havayolu şirketlerinin karlılıklarına katkı sağlayan kendi web siteleri aracılığıyla kullandıkları dağıtım kanalı olmuştur. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Non-Endorsable ifadesi bir havaalanından alınan biletin başka bir havaalanından değiştirilemeyeceği anlamına gelmektedir. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

Ekspres kargo, niteliği gereği hızlı ulaştırılması gereken ürünler ve çeşitli dokümanların taşındığı hizmetler olarak ifade edilmektedir. Bu nedenle doğru cevap E seçeneğidir.

Performans süreci olan uçuş eylemi, hizmetin soyutluluk ilkesini açıklarken uçuştan faydalanabilmesi için yolcunun uçuşu gerçekleştirmek zorunda olması, ayrılmazlık ilkesini; koltuğun kullanım hakkının sadece ayırtıldığı süre için geçerli olması sahiplik ilkesini; her yolcunun aynı uçuştan edindiği farklı tecrübeler, heterojenlik ilkesini ve bir uçuşta boş kalan koltuğun o uçuş için kaybedilmesi ise dayanıksızlık ilkesini ifade etmektedir.

Bu doğrultuda havayolu işletmeleri uçak içi yolcu yerleşimlerini, koltukların rahatlığına ve hizmet derecelerine göre çeşitli fiyatlarda sınıflara ayırmışlardır. Oldukça yüksek ücretlerin ödendiği, yüksek konforlu, daha çok sunumun önem kazandığı hizmetlerin verildiği birinci sınıf, çeşitli sektörlerden çalışanların esnek fiyatlarla tam hizmet aldığı iş amaçlı sınıf ve diğer yolculardan daha düşük, indirimli veya promosyonlu fiyatlardan yararlanarak aldıkları, diğer sınıflara nispeten daha düşük kaliteli hizmetin sunulduğu, ekonomi sınıfı olarak sıralanmaktadır.

Uçuşa olan talep doğrultusunda havayolu firmalarının uyguladığı üç temel ağ yapısı sistemi öne çıkmaktadır. Bunlar; doğrusal (linear), çapraşık (grid) ve topla-dağıt (hub-and-spoke) ağ yapılarıdır. Havayolu ürünü, havaalanı noktalarının bir araya gelmesi sonucu oluşan bu ağlar üzerinde verilmektedir. Bu ağ sistemleri arasından doğrusal ağ yapısı merkez olarak seçilmiş bir havaalanından diğerlerine özellikle uzun mesafelerde doğrusal uçuşların gerçekleştirildiği ağ yapısıdır.

Günümüzde küresel pazara egemen olan dört adet küresel dağıtım sistemi mevcuttur: Galileo, Amadeus, Sabre ve Worldspan. Türkiye’ de ise bunlardan Amadeus ve Türkçe dahil 23 dilde hizmet veren Galileo halen kullanılmaktadır.

Uçaklarda doluluğun sağlanması için kullanılan bir diğer yöntem ise overbooking (fazladan rezervasyon) uygulamasıdır. Overbooking, özellikle “yolcu trafiğinin yoğun olduğu dönemlerde, rezervasyon iptaline karşı havayolunun boş koltuktan zarar etme riskini azaltmak için gerçekleştirdiği fazladan rezervasyon işlemi” olarak ifade edilmektedir.

Geleneksel pazarlama karmasının 4P (ürün, fiyat, tutundurma ve yer) olarak sıralanmaktadır ve zaman içerisinde bu karmaya hizmetin özelliklerine bağlı olarak fiziksel kanıtlar, insan ve süreç de dâhil olmuştur.

Havacılıkta kargo taşımacılığı, bir ürünün karayoluyla havaalanına getirilmesi, buradan gideceği yerdeki en yakın havaalanına ulaştırılması ve ürünün tekrar karayoluyla istenilen noktaya (kapıya) teslim edilmesi faaliyetlerini kapsayan geniş bir hizmet türüdür.

Lojistik firmaları özetle, taşıma işleri organizatörleri olarak faaliyet göstermektedirler. Ülkemizde faaliyet gösteren bu firmaları bağlı bulundukları Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet Üretenler Derneği (UTİKAD) temsil etmektedir. Üyeleri arasında DHL gibi uluslararası lojistik firmaları olduğu gibi Horoz Lojistik gibi yerel işletmeler de bulunmaktadır.

Ekspres Ulaştırma Hizmetleri: Bir göndericiden alınan ürünlerin 24 saat içerisinde ulaştırıldığı ve dağıtımının yapıldığı hizmet şeklidir. Ekspres ulaştırma hizmetlerinin en önemli özelliği istenilen zamanda ve yerde ürünün teslim edileceğinin taahhüt edilmesidir.

Köpekler: Pazardaki büyüme oranı ve satışların düşük olması sonucunda ortaya çıkan durumdur. Yapılan iş artık değersizleşmiştir ve ürün maliyetlerini ancak karşılamaktadır. Soru İşaretleri: Pazar büyüme oranının yüksek firmanın yoğun yatırımına rağmen satışlarının (pazar payı) düşük olduğu durumlarda ortaya çıkan belirsizlik durumudur. İnekler: Pazar büyüme oranı düşerken işletmenin pazar payının yüksek olduğu durumlar için geçerlidir. Yıldızlar: Pazardaki büyüme oranı ve aynı zamanda şirketin pazardaki satış payı yüksekse yaptığı iş ve ürün, yıldız kategorisindedir.

Ürün yaşam döngüsüne göre, ürünün müşteriye oldukça iyi bir biçimde tanıtılmış ve fiyat stratejilerinin belirlenmiş olduğu aşama olgunluk aşamasıdır. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Boston Consulting Group Matrisinde pazardaki büyüme oranı ve satışların düşük olması sonucunda ortaya çıkan durum köpekler ile gösterilir. Buna göre yapılan iş artık değersizleşmiştir ve ürün maliyetlerini ancak karşılamaktadır. Bu durumda, doğru cevap A seçeneğidir.

Çeşitlendirme mevcut ürün ve pazarın yanında farklı alanlarda yeni faaliyetlere başlanmasını öngören bir strateji şeklidir. Bu durumda doğru cevap D seçeneğidir.

Soyut faaliyetler ve somut ürünlerin toplamından oluşan havayolu
ürünü, aynı zamanda ilk ünitede yer aldığı üzere, hizmetlerin karakteristik özelliklerine
de sahiptir. Bu özellikler doğrultusunda bir performans süreci olan uçuş eylemi, hizmetin
soyutluluk ilkesini açıklarken uçuştan faydalanabilmesi için yolcunun uçuşu gerçekleştirmek
zorunda olması, ayrılmazlık ilkesini; koltuğun kullanım hakkının sadece ayırtıldığı
süre için geçerli olması sahiplik ilkesini; her yolcunun aynı uçuştan edindiği farklı tecrübeler,
heterojenlik ilkesini ve bir uçuşta boş kalan koltuğun o uçuş için kaybedilmesi ise
dayanıksızlık ilkesini ifade etmektedir. Homojenlik bu özellklerden biri değildir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Havayolu işletmelerinin uçak kabin tasarımlarını etkilemekte olan en önemli faktörlerden biri de yolcu konforudur. Bu sebeple yolcunun rahat bir yolculuk süreci geçirebilmesi için belirlenen en kısa koltuk aralığı 28 inçdir. 28 inç yaklaşık olarak 70 cmyi göstermektedir.Doğru yanıt A seçeneğidir.

Havayolu işletmeleri uçak içi yerleşimlerini koltukların rahat olmasına göre ve hizmet derecelerine göre belirlemektedirler. Bu doğrultuda yüksek konforlu olan sınıf birinci sınıf olarak,çeşitli sektör çalışanlarının daha esnek fiyatlarda yolculuk ettiği sınıf olarak iş amaçlı sınıf ve diğer sınıflara nispeten daha düşük kaliteli sınıf olarak  da ekonomik sınıf terimlerinin kullanılması uygun görülmüştür.Doğru yanıt E seçeneğidir.

Tarife oluşturulurken havayolu işletmesi hem kar etmek hemde müşterilerine kaliteli hizmet sunmak istemektedirler.Bu hedefler doğrultusunda tarife planlama ve ağ yapısı uçuş rotaları,kabin görevlileri ve yolcular olmak üzere  üç bütünleşik sınıftan oluşmaktadır. Doğru yanıt D seçeneğidir.