HAVAYOLU PAZARLAMASI - Deneme Sınavı - 10

Havayolu sektörünün en önemli ikamesi diğer ulaşım modlarıdır. Özellikle kısa mesafelerde yüksek hızlı trenler önemli bir ikamedir. Bunun yanında, teknolojik gelişmeler sayesinde artan e-posta, videokonferans ve telekonferans da havayollarının iş amaçlı uçan yolcuları için önemli bir ikame ürün konumundadır. Doğru cevap A'dır.

İşletmenin ürettiği ürün veya hizmeti talep edenler alıcılardır. Alıcılar, fiyatları aşağıya
çekip daha yüksek kalitede hizmet için pazarlık ederek sektördeki rekabeti kızıştırabilirler. Doğru cevap A'dır.

Farklılaşma stratejisi izleyen bir havayolu ana pazar bölümlerinin tümüne hitabediyorken sık uçan yolcu programlarına sahiptir ve topla dağıt ağ yapısını benimsemekteedirler. Doğru cevap D'dir.

Transit yolcu, aktarmalı uçuşunu aynı havayolu ile gerçekleştiren yolcudur. Böylece yolcu varacağı yere kadar aynı havayolunu kullanmaktadır. Doğru cevap A'dir.

Star Alliance, One World ve Skyteam stratejik havayolu işbirlikleri iken Sabre küresel dağıtım sistemlerinden biridir. Doğru cevap D'dir.

Maliyet liderliği stratejisi izleyen bir havayolu işletmesi genellikle tek tip filoya sahipken noktadan noktaya uçuş gerçekleştirmektedir. Aynı zamanda ikincil havaalanlarını kullanmaktadırlar. Doğru cevap D'dir.

Düşük maliyete odaklanma stratejisi izleyen havayolu işletmelerine verilebilecek örneklerden biri Charter havayolllarıdır. Bu havayolları tur operatörlerine odaklanırken aynı zamanda maliyetlere de odaklanmaktadır.

Porter’a (1996) göre strateji, işletmenin pazarda farklı faaliyet bütünleriyle tek ve benzersiz bir pozisyon yaratmasıdır. Rekabet stratejisi ise, pazardaki rekabeti belirleyen güçlere karşı kârlı ve sürdürülebilir bir pozisyon almaktır

Porter'a göre 5 güç:

İkame Mallar ve İşletmeler

Sektördeki Rakipler

Alıcılar

Tedarikçiler

Sektöre Yeni Girecek İşletmeler

Geçiş maliyetleri: Bir tedarikçinin ürününden bir diğer tedarikçinin ürününe geçen alıcının karşılaştığı bir defalık maliyetlerin varlığı, önemli giriş engeli oluşturmaktadır. Geçiş maliyetleri, işgücünün yeniden eğitim maliyetleri, yeni ekipman ve teçhizat alım maliyetleri, ürünün yeniden tasarlanması hatta ilişkinin sona erdirilmesi dolayısıyla katlanılan psikolojik maliyetleri vb. içermektedir.

Aşağıdaki koşulların olduğu durumlarda alıcıların güçlü olduğu söylenebilmektedir:

• Alıcı büyük hacimli satın alım yapıyorsa,
• Alıcıların satın aldığı ürün, maliyetlerinin önemli bir bölümünü oluşturuyorsa,
• Alıcının satın aldığı ürünler standartsa farklılaştırılmamışsa ,
• Alıcının geçiş maliyetleri azsa,
• Alıcı düşük k rlarla çalışıyorsa,
• Alıcının geriye doğru entegrasyon yeteneği varsa,
• Alıcının aldığı ürünün kalitesi kendi ürününeki kalite açısından önemsizse,
• Alıcı eksiksiz bilgiye sahipse

Maliyet liderliği stratejisini izleyen işletmeler aşağıdaki avantajları elde etmektedirler:

Düşük maliyetli bir konuma sahip olmak, büyük rekabet güçlerine rağmen işletmeye sektöründe ortalamanın üzerinde kâr sağlamaktadır.

Maliyet konumu, işletmeye rakipleri karşısında bir savunma sağlar, rakiplerkârlarını kaybettikten sonra bile işletme hâlâ getiri elde edebilmektedir.

İşletmeyi alıcıların gücüne karşı korur alıcılar fiyatları ancak bir sonraki en verimli rakibin fiyat düzeyine düşürebilmektedir.

İşletmeyi tedarikçilerin gücüne karşı korur işletmeye girdi maliyetlerini kontroledebilme gücüyle esneklik kazandırmaktadır.

İşletmeyi sektöre yeni gireceklere karşı korur genellikle ölçek ekonomileri ve maliyet avantajı açısından önemli giriş engelleri oluşturmaktadır.

İşletmeyi ikame ürünler karşısında rakiplerine göre daha avantajlı bir yere konumlandırmaktadır.

Düşük maliyetli taşıyıcıların yayılımını kolaylaştıran diğer unsurlar aşağıda sıralanmaktadır

• Serbestleşmiş pazar
• Girişimciler
• Nüfusun ve alım gücünün artması
• Havaalanlarının sayılarının ve kapasitelerinin artması
• İnternet Satış kolaylığı, fiyat şeffaflığı, dağıtım kanalının acentelerin tekelinde olmaktan çıkması vb. )

Dış kaynak kullanımı: Düşük maliyetli havayolu işletmeleri, özellikle önemli maliyet kalemi olan bakım hizmetlerini kendi bünyelerinde değil de bu konuda uzman olan başka işletmelerden satın alarak(outsourcing) maliyetlerini düşürmektedir

Sınırlı hizmet: Düşük maliyetli taşıyıcılar, uçak içerisinde yolculara yiyecek ve içecek ikramında bulunmazlar unun yerine yiyecek ve içecekler yolculara ücret karşılığında verilmektedir öylelikle düşük maliyetli taşıyıcılar hem ikram maliyetlerinden kurtulmakta hem de ekstra gelir elde etmektedir Ayrıca, daha önce de bahsedildiği gibi bu sayede hem daha az ekiple hizmet vermekte hem de uçağın yerde kalma süresini kısaltmaktadırlar.

Farklılaştırma strajesini izleyen işletmelerin pazardaki beş güce karşı etkili olan avantajları şunlardır:

• Alıcılar üzerinde işletme ve marka bağlılığı oluşturmaktadır
• Müşteriler fiyat farklılığını kolayca tolere edebildikleri için maliyetleri etkileyen girdi fiyatlarındaki değişiklikleri fiyatlara yansıtmak daha kolay olmaktadır.
• Marka sadakati piyasaya yeni girmeye çalışan rakipler için önemli bir engel oluşturmaktadır.
• Müşteri sadakati elde etmek için farklılaşan işletme, ikame ürünler karşısında rakiplerinden daha iyi konumlanmış olmaktadır.
• Rakiplerin, farklılaşmayı beceremedikleri sürece sadık müşterileri kendine çekemedikleri gibi fiyat savaşına da girmeleri mümkün olamayacaktır.

Uçuş takviminin uygunluğu: Özellikle zamana duyarlı yolcuların önem verdiği bir özelliktir. Farklılaştırma stratejisi izleyen havayollarının genel olarak uçuş sıklıkları daha fazla, uçuşun günü ve saati ise daha uygundur

Oligopol pazar; piyasadaki işletme sayısının birkaç olması veya en azından birkaç işletmenin pazarda fiyatı etkileyebilecek derecede söz sahibi olmasıdır.

8. trafik hakkı; bir havayolu işletmesinin kendi ülkesi dışında bir ülkenin iç hatlarında yolcu, yük ve posta taşıma hakkıdır.

Porter'ın beş güç modelinde yer alan rekabeti etkileyen unsurlar;