HAVAYOLU İŞLETMELERİNDE OPERASYONEL PLANLAMA

ICAO tarafından yayımlanan dokümanlar operasyon prosedürlerinin, standartlarının belirlenmesi için hazırlanmıştır. Hava sahasının kullanım izinleri (trafik hakları) başta olmak üzere personel lisansları, kullanılacak ölçü birimleri, hava araçlarında bulunması gereken işaretlemeler, hava aracının uçuşa elverişliliği, çevresel düzenlemeler ve güvenlik gibi kurallar ICAO dokümanlarında tanımlanmıştır. Doğru cevap E'dir.

Havacılık Bilgi Hizmetleri (Aeronatical Information Services-AIS) birimi kendi sorumluluk sahası içerisindeki ulusal ve uluslararası hava seyrüseferinin emniyet, düzen ve verimliliğini arttırmak için gerekli olan bilgi akışını sağlamaktan sorumludur. Türkiye’de Ankara ve İstanbul havalimanlarında iki merkezde “Merkez AIS Birimi” vardır. Doğru cevap A'dır.

TAF (Terminal Aerodrome Forecast): Meydan tahmini (TAF), belirli saatlerde havaalanında beklenen yer rüzgârı, görüş mesafesi, bulut bilgileri, yağış durumu gibi meteorolojik şartlar için beklenen değişiklikleri kısa ve öz olarak ifade eden tahmin raporudur. TAF’lar kısa ve uzun vadeli tahminleri içerir. Kısa dönemli TAF’lar (FC) her 3 saatte bir, uzun dönemli (FT) TAF’lar her 6 saatte bir hazırlanır ve yayımlanır. Doğru A'dır.

DME (Distance Measuring Equipment): DME Pilota yer istasyonu ile uçak arasındaki uzaklığı verir. Genelde VOR ile birlikte kullanılarak pilota aynı anda hem yön hem de uzaklık bilgisi sunulur. Doğru cevap D'dir.

Taksi: Uçağın park yerinden pist başına geçiş aşamasıdır. Düz uçuş: Tırmanmanın en üst seviyesinden (TOC-Top of Climb) alçalmanın en üst seviyesine (TOD-Top of Descent) kadar geçen uçuş sürecidir. Alçalma: Düz uçuştan iniş aşamasına kadar geçen uçuş aşaması olup inişten önce bekleme safhasını da içerir. Doğru cevap E'dir.

CRS (Seyir rotası-Course): RS course uçağın gitmek istediği yatay doğrultunun pusula derecesi ile ifadesidir. ETA (Tahmini varış zamanı-Estimated time of arrival): Uçağın rotada belirlenen noktaya tahmini varış zamanıdır. ETD (Tahmini ayrılış zamanı-Estimated time of departure): Uçağın rotada belirlenen noktadan tahmini ayrılış zamanıdır. ATA (Gerçek varış zamanı-Actual time of arrival): Uçağın rotada belirlenen noktaya gerçek varış zamanıdır. ATD (Tahmini ayrılış zamanı-Estimated time of departure): Uçağın rotada belirlenen noktadan gerçek ayrılış zamanıdır. Doğru cevap C'dir.

Uçuş yakıtı: Kalkış yapılan meydandan varış meydanına kadar gerekli yakıt miktarıdır. Uçuş yakıtı miktarı, kalkış ve tırmanış yakıtı, düz uçuş yakıtı ve yaklaşma yakıtını kapsamaktadır. Doğru cevap B'dir.

Uçuş müsaadesine göre kodlamalar; S (Tarifeli-Scheduled), N (Tarifesiz-Non scheduled), G (Genel havacılık-General), M (Askeri-Military), X (Diğer uçaklar; yardım uçakları gibi) şeklindedir. Doğru cevap A'dır.

Gerçek hava sürati (TAS-True Airspeed): Bir hava taşıtının içinde hareket ettiği hava kütlesine nazaran süratidir. İçinde bulunduğu hava kütlesi ile birlikte aynı yönde ve hızda hareket eden bir nesnenin (örneğin serbest salınan bir balon veya zeplinin) hakiki hava sürati sıfırdır. Doğru cevap D'dir.

Yolcuların kimlik bilgileri uçuş planlamasına etki eden bir faktör olmadığı için doğru cevap E'dir.

Avrupa Birliği hava sahasında uçan herhangi bir ticari havayolu şirketinin uymak zorunda olduğu operasyonel standartlar EU-OPS’ta gösterilir. Bu düzenleme, uçuşla ilgili sivil havacılık alanında teknik gereklilikleri ve idari prosedürleri içermektedir. Ayrıca Avrupa hava sahasında uçacak uçuş ekibinin lisanslarını ve yetkilendirmesinin tanımlanması için EU-FCL’de ekip planlama aşamasında dikkate alınan dokümanlar arasındadır.

PIREP pilotlara sunulmanın aksine, pilotların en yakın hava trafik kontrol kulesine bildirdiği bir rapordur. Doğru cevap C'dir.

Sinoptik rasatlar 3 saat ara ile yerde ve atmosferde yapılır. 24 saatlik sürede toplam 8 gözlem yapılmaktadır.

Görüş mesafesi kalkış, alçalma ve iniş aşamalarında önem arz eden bir hava olayı sonucudur. Doğru cevap B'dir.

ILS (Instrument Landing System): Pist başına yerleştirilmiş vericiler vasıtasıyla uçakların inişine yardımcı olan hassas yaklaşma sistemidir. ILS uçağın piste yaklaşma süzülüş açısı, yüksekliği, uçağın dikey hatta pistin ortasına göre konumu gibi birçok bilgiyi sunarak pilotun doğru karar vermesine yardımcı olacak bir sistemdir.

Havayolu el kitaplarında mürettebat bölümü bulunmamaktadır. Doğru cevap E'dir.

Şekil, zorunlu olmayan kontrol noktasını göstermektedir. Doğru cevap C'dir.

Beklenmeyen olay yakıtı (Contingency Fuel): Uçuş planında meydana gelebilecek, planlanan rotadan sapma veya uçuş süresinin uzama olasılığına karşı alınması gereken yakıttır. Tahmin edilen meteorolojinin gerçekleşmemesi, hava trafikten kaynaklı uçuş süresinin uzaması, planlanandan daha uzun süre kalkış sırası bekleme gibi sebeplerle planlanan uçuş süresinde ve yakıtta sapmalar olabilir. Doğru cevap A'dır.

S (Tarifeli-Scheduled)

N (Tarifesiz-Non scheduled)

G (Genel havacılık-General)

M (Askeri-Military)

X (Diğer uçaklar; yardım uçakları gibi)

Doğru cevap B'dir.