HAVAYOLU İŞLETMELERİNDE OPERASYONEL PLANLAMA

Ekip eşleme; aynı yerde başlayıp bitmekte olan uçuşlar dizisinin belirlenmesidir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Filo atamada potansiyel müşteri sayısıyla uçağın koltuk sayısı arasındaki farkı en aza indirecek atamanın yapılması sağlanmaya çalışılır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Ekip çizelgeleme probleminin çözümünde sıklıkla kullanılan optimizasyon yaklaşımlarına matematiksel programlama yöntemleri (büyük ölçekli doğrusal programlama ve tamsayılı programlama), yapay zekâ yöntemleri (mantıksal programlama, benzetimli tavlama, yapay sinir ağları, bulanık mantık ve genetik algoritmalar), sezgisel yaklaşımlar ve bunların kombinasyonları örnek olarak verilebilir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Ekip çizelgeleme probleminde dikkate alınması gerekli temel kısıtlar; uçucu ekip üyeleri ile ilişkili olan uluslararası ve yerel yasal düzenlemeler, havayolu şirketinin kendi iç düzenlemeleri ve politikaları ve iş akdi kurallarıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Havayolu işletmesinin hangi şehirlere, hangi zamanlarda, hangi uçuş numarası ile sefer düzenleyeceğini gösteren listeye uçuş tarifesi adı verilir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Ekip maliyetleri; uçucu ekibin toplam uçuş maliyeti, bağlantılar arasında beklerken oluşan konaklama, yemek ve havaalanına ulaşım maliyetlerini içermektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Kokpit ekibi; hava aracının sevk ve idaresi ile kullanımından sorumlu ve SHGM tarafından lisanslandırılmış gerekli olan asgari sayıdaki pilot/pilotlar ile eğer varsa uçuş mühendislerini kapsamaktadır. doğru cevap C seçeneğidir.

Sorumlu kaptan pilot; havacılık işletmeleri tarafından belirlenen ve uçuşun sevk ve idaresinden sorumlu kaptan pilot veya acil durumlarda, kaptan pilotun görev yapamaması durumunda geçici olarak bu görevi üstlenecek pilotu ifade eder. Doğru cevap B seçeneğidir.

Uzun menzil uçuş; bir uçuş görev süresi içinde, 4 saatten daha fazla zaman dilimi geçirilen uçuş veya tek inişli uçuş için 8 saat veya daha fazla yapılan uçuş, iki inişli uçuşlarda ise uçuşlardan en az birisinin süresi 6 saati geçen ve bu iki uçuşun süreleri toplamı 8,5 saati geçen uçuştur. Doğru cevap D seçeneğidir.

İleri tarihli problem için zaman ekseni genellikle bir ay olarak kabul edilir. Bu problemi çözmek için öncelikle haftalar arasındaki farklılıklar dikkate alınır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Kokpit ekibi: Hava aracının sevk ve idaresi ile kullanımından sorumlu ve SHGM tarafından lisanslandırılmış gerekli olan asgari sayıdaki pilot/pilotlar ile eğer varsa uçuş mühendislerini kapsamaktadır.

Uçuş mühendisi: Uçuş işletme el kitapları gereğince hava aracında bulunması ve pilotlardan başka kokpitte görev yapması gerekli olan sertifikalı personeldir.

Yedek ekip: Planlanan uçuş harekâtının dışında muhtemel bir uçuş veya nöbet görevine ekip temin edebilmek için, işletme tarafından tespit edilecek gün ve saatte göreve başlamak üzere, kendi ikametgâhında veya uygun konaklama tesisinde istirahat ederek bekleyen uçucu ekiptir.

İlave tam ekip: Bir hava aracının uçuş harekatı için gerekli olan asgari sayıdaki kokpit ekibinden ayrı olarak, tam bir kokpit ekibi ile sayısı havacılık işletmeleri tarafından, hava aracının tipine ve yapılacak uçuş harekatının özelliğine bağlı olarak, belirlenen kabin ekibidir.

Uçak çevrim süresi Bir uçağın varış havaalanına teker koyup yolcu ve/veya kargoyu indirdikten sonra tekrar havalanması arasında geçen süredir.

Uzun menzil uçuş: Bir uçuş görev süresi içinde, 4 saatten daha fazla zaman dilimi geçirilen uçuş veya tek inişli uçuş için 8 saat veya daha fazla yapılan uçuş, iki inişli uçuşlarda ise uçuşlardan en az birisinin süresi 6 saati geçen ve bu iki uçuşun süreleri toplamı 8,5 saati geçen uçuştur.

Uçuş görev süresi: Tek bir uçuş ya da uçuş serilerinden oluşmuş bir uçuş görevi için, uçuş ekip üyesinin uçuş hazırlığı ile başlayan ve aynı uçuş veya uçuş serilerinin sonundaki tüm uçuş görevlerinden muaf tutulduğu toplam süreyi ifade etmektedir. Uçuş görev süresi (UGS) hesaplanırken, ilk uçuş bacağından 1 saat önce mesaiye başlama süresi, iki havaalanı arası uçuş süresi, bir şehre varış ve şehirden ayrılış
arası yerde geçen zaman ve iş periyoduna son uçuş bacağından sonra 30 dakika mesai kapama süresi eklenir.

Konaklama meydanı: Ana üs veya geçici üs kapsamı dışındaki meydanların, havacılık işletmelerinin uygun konaklama tesisi ve iaşe imkânı
sağlamakla yükümlü olduğu, süresi konaklama süresindeki tarife uyan yurt içi ve yurt dışında konaklamalı görevlerin yapıldığı meydandır.

Mola: Bir uçuş görevinde birbirini takip eden uçuşlar arasındaki kısa bekleme süreleridir. Havayolu işletmeleri tarafından molalar için tanımlanmış en büyük ve en küçük zamanlar mevcuttur

Günlük problem: Günlük problemde, tüm uçuş seferlerinin her gün gerçekleşeceği varsayılmaktadır. Bir günlük problemin çözümü, tek bir
günde tüm uçuş seferlerinin kapsandığı bir eşlemeler kümesini oluşturmaktır. Günlük problem çözümünde her uçuşun günlük olarak tekrar ettiği kabul edilmektedir ancak bu kabul sadece hafta içi çizelgelemeleri için doğru olmaktadır. Havayolu işletmeleri genellikle hafta sonu daha az uçuş frekansına sahiptir. Bu yaklaşımda günlük uçuş çizelgesine göre problem çözülmekte daha sonra hafta sonu için değişiklikler ve düzeltmeler yapılmaktadır. Böylece tüm uçuş seferlerinin her günü kapsaması sağlanmaktadır.