HAVAYOLU İŞLETMELERİNDE OPERASYONEL PLANLAMA

Bir havayolu hizmetinin bileşenleri; fiyat, tarife, konfor, hizmet sunumunun uygunluğu ve havayolu işletmesinin imajı olarak tanımlanmaktadır.

Uçuş tarifesinde; uçuş numarası, kalkış yeri, varış yeri, kalkış zamanı, varış zamanı, günler, filo tipi bilgileri yer almaktadır.

Tarife planlaması, bir havayolu işletmesinin operasyonel planlanmasında ilk aşamadır ve uçuş tarifesi diğer operasyonel planlara temel oluşturur. Sonrasında uçuş planlaması ve ekip planlaması gelmektedir.

Uçuş tarifesi oluşturma çalışmaları, uçuş operasyonlarından 12 ay önce başlar ve 9 ay önce tamamlanır. Uçuş tarifesi, genellikle üç aylık veya altı aylık dönemler için hazırlanır.

Doluluk oranını etkileyen faktörler, uçuş saatleri, sıklık, hizmetin türü ve bilet fiyatı seviyeleridir.

Talep tahmini ve beklenen pazar payı analizi, uçuş sıklığına karar vermede temel veri kaynakları olmaktadır.

Bir uçağın kalkış havaalanındaki park pozisyonundan hareket ettirilmesi ile varış havaalanına iniş sonrası park pozisyonunda uçak motorunun kapatılması arasında geçen uçuş süresi blok süre olarak adlandırılmaktadır.

Uçuş operasyonlarına devam eden uçağın geçiş yaptığı her bir havaalanında boşaltılması ve yeniden doldurulması için gereken süreye uçak çevrim süresi denilmektedir.

Havayolu ürününü oluşturan söz konusu bileşenlerden en önemlisi, tarife temelli bileşenlerdir. Çünkü yapılan araştırmalar, yolcuların havayolu işletmesi tercih ederken dikkat ettikleri özellikler arasında tarife temelli bileşenlerin, ilk sıralarda yer aldığını göstermektedir. Doğru cevap B'dir.

Havayolu tarife planlaması, hangi şehirlere, ne zaman ve ne sıklıkta uçulması gerektiği kararının verildiği bir planlama sürecidir. Tarife planlama sürecinin sonucunda, uçuş programı olarak da adlandırabileceğimiz, uçuş başlangıç ve varış noktaları, her uçuş bacağının ayrılış ve varış zamanı (uçak
kalkış ve varış saatleri), uçuşların haftanın hangi gün gerçekleştiği (uçuş sıklığı), uçuş numarası ve uçuşta kullanılacak filo tipini gösteren ve sonunda kamuya sunulan bir uçuş tarifesi oluşturulması amaçlanmaktadır. Uçuş konforu bunlar arasında yer alan bir bilgi değildir. Doğru cevap C'dir.

Havayolu operasyonlarının planlama süreci ilk olarak uçus ağı tasarımı, uçuş sıklığı, uçuş saatleri gibi unsurları içeren tarife planlama ile başlayarak ardından filo ve uçak atama unsurlarını kapsayan uçak planlama ve ekip eşleme ile ekip atama unsurlarını kapsayan ekip planlama ile devam etmektedir. Doğru cevap A'dır.

Uçuş tarifesi oluşturma çalışmaları, uçuş operasyonlarından 12 ay önce başlar ve 9 ay önce tamamlanmaktadır. Uçuş tarifesi, genellikle üç aylık veya altı aylık dönemler için hazırlanmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Daha çok maliyet liderliği stratejisi izleyen düşük maliyetli havayolu işletmelerinin kullandığı ağ yapısı olan çarpraşık ağ yapısı genellikle az sayıdaki büyük şehirlere odaklanan kısa ve orta mesafeli hatları
kapsamaktadır. Doğru cevap E'dir.

Resimde verilen ağ yapısı topla dağıt ağ yapısını temsil etmektedir. Doğru cevap C'dir.

Kapsam ekonomileri, iki ürünün birlikte üretilmesi ile oluşan ortalama maliyetin, ayrı ayrı üretilmeleri ile oluşacak toplam ortalama maliyetten daha az olması anlamında maliyet avantajıdır. Ağ tasarımı bağlamında kapsam ekonomileri, pek çok farklı BN-VN pazarında seyahat eden yolcuların, yolculuklarının en azından bir kısmının, tek bir uçakta birleştirilmesi halinde ortaya çıkar. Doğru cevap B'dir.

Tarife planlaması, hangi şehirlere, ne zaman ve ne sıklıkta uçulması gerektiği kararının
verildiği bir planlama sürecidir.

Uçuş Ağı Tasarımı, Uçuş Sıklığını Belirleme ve Uçuş Saatlerini Belirleme basamakları tarife planlama sürecini oluşturmaktadır.  Tarife planlama departmanının görevini diğer departmanlardan tamamen bağımsız bir şekilde yerine getiremeyeceği de açıktır. Tarife planlama departmanı, diğer operasyonel departmanlardan, havaalanlarında istasyon personelinden ve hatta kamudan sürekli bir şekilde geribildirimler ve öneriler almaktadır.

Uçuş tarifesi oluşturma çalışmaları, uçuş operasyonlarından 12 ay önce başlar ve 9 ay önce tamamlanır.

Radyal (merkezden yayılan biçimde) ağ yapısı, tek bir merkezden (üs havaalanı) ya da birden fazla (çoklu) merkezden yayılan geniş çaplı dışa ve geri uçuş operasyonlarından oluşmaktadır.