HAVAYOLU İŞLETMELERİNDE OPERASYONEL PLANLAMA - Deneme Sınavı - 5

Operasyon düzensizliklerinin ve aksaklıklarının ekonomik ve çevresel etkilerinin yanında sosyal etkileri de vardır. Fakat aksaklıkların sosyal etkilerinin tam olarak hesaplanması mümkün değildir. Bununla birlikte aksaklık sonucunda yaşanan gecikme ve iptallerin numaralandırılmış olarak verilen tüm durumlar için ekonometrik yöntemler ile tahmin edilmeye çalışılması mümkündür. Dolayısıyla doğru yanıt D seçeneğidir.

Gecikme nedeniyle zamanında havalanamayan/kalkamayan uçaklar veya geç gelen uçaklar, numaralandırılmış olarak verilen tüm durumların yaşanmasına neden olur. Dolayısıyla doğru yanıt C’dir.

Uçak çizelgeleme, kendi içerisinde iki alt problemin çözümünden oluşmaktadır. Bunlardan birincisi olan filo atamada, uçuş tarifesindeki uçuş bacaklarında hangi filo tipinin uçması gerektiğine karar verilmektedir. İkinci aşamadaki problem, uçak atama veya uçak (bakım) rotalama olarak adlandırılmaktadır.

Bir havayolu işletmesinin filo planlamasını etkileyen temel faktörler şu şekilde sıralanabilir; Havayolu işletmesi özelinde veriler, hizmet sunulmak istenen pazarın analizi, filoya ait uçak bazında teknik ve performans analizi, maliyet analizi, uçak güç ve elektrik-elektronik sistemlerinin analizi yer almaktadır.

Uygun uçak tipinin belirlenmesi filo atama aşamasında değil planlama aşamasında yapılmaktadır.

Beklenen Artık Yolcu Maliyeti = Beklenen Artık Yolcu Sayısı × AKKG × Mesafe

Kısıt, bir modeldeki karar değişkenleri ya da karar değişkenleri ile parametreler arasındaki zorunlu ilişkilerin her birine denir.

Bir uçuşun kapsanması için ilgili uçuşu temsil eden bütün karar değişkenlerinin toplamı, 1’e eşit olması gerekmektedir

Uçak rota (hat) atamasında, belirli periyotlarda uçaklara uygulanması zorunlu bakım yaklaşımları dikkate alınmadan yalnızca günlük uçuş rota planları oluşturulabilir.

Filo planlaması yapılırken işletmenin sahip olduğu uçak sayısı dikkate alınmaz.

Bir havayolu işletmesinin filo planlamasını etkileyen temel faktörler şu şekilde sıralanabilir; Havayolu işletmesi özelinde veriler, hizmet sunulmak istenen pazarın analizi, filoya ait uçak bazında teknik ve performans analizi, maliyet analizi, uçak güç ve elektrik-elektronik sistemlerinin analizi yer almaktadır.

Artık yolcu sayısı, sunulan kapasiteyi aşan ortalama talebin bir ölçüsüdür. (Artık yolcu = Uçurulan artık yolcu + Uçurulamayan artık yolcu).

Ekip eşleme; aynı yerde başlayıp bitmekte olan uçuşlar dizisinin belirlenmesidir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Filo atamada potansiyel müşteri sayısıyla uçağın koltuk sayısı arasındaki farkı en aza indirecek atamanın yapılması sağlanmaya çalışılır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Ekip çizelgeleme probleminin çözümünde sıklıkla kullanılan optimizasyon yaklaşımlarına matematiksel programlama yöntemleri (büyük ölçekli doğrusal programlama ve tamsayılı programlama), yapay zekâ yöntemleri (mantıksal programlama, benzetimli tavlama, yapay sinir ağları, bulanık mantık ve genetik algoritmalar), sezgisel yaklaşımlar ve bunların kombinasyonları örnek olarak verilebilir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Ekip çizelgeleme probleminde dikkate alınması gerekli temel kısıtlar; uçucu ekip üyeleri ile ilişkili olan uluslararası ve yerel yasal düzenlemeler, havayolu şirketinin kendi iç düzenlemeleri ve politikaları ve iş akdi kurallarıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Havayolu işletmesinin hangi şehirlere, hangi zamanlarda, hangi uçuş numarası ile sefer düzenleyeceğini gösteren listeye uçuş tarifesi adı verilir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Ekip maliyetleri; uçucu ekibin toplam uçuş maliyeti, bağlantılar arasında beklerken oluşan konaklama, yemek ve havaalanına ulaşım maliyetlerini içermektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Kokpit ekibi; hava aracının sevk ve idaresi ile kullanımından sorumlu ve SHGM tarafından lisanslandırılmış gerekli olan asgari sayıdaki pilot/pilotlar ile eğer varsa uçuş mühendislerini kapsamaktadır. doğru cevap C seçeneğidir.