HAVACILIK İŞLETMELERİNDE MUHASEBE UYGULAMALARI

Sistem, bir amaç doğrultusunda faaliyet gösteren, elemanlardan oluşan ve bu elemanlar arasında etkileşim bulunan, girdi-süreçleme-çıktı akışına sahip olan ve sınırları bulunan bir yapı olarak tanımlanmaktadır.

Verilerin amaçlanan bilgiye dönüştürülebilmesi için bir takım işlemlere tabi tutulması gerekmektedir. Ancak bu şekilde veriler, kendilerinden faydalanılabilecek bilgilere dönüştürülebilmektedir. Verileri bilgiye dönüştüren sisteme, diğer bir ifadeyle, bilgi üreten sisteme bilgi sistemi adı verilmektedir.
Bilgi sistemi ile ilgili ayrıntılı açıklamalara girmeden önce “sistem” kavramının açıklanmasında fayda bulunmaktadır. Şöyle ki; sistem, bir amaç doğrultusunda faaliyet gösteren, elemanlardan oluşan ve bu elemanlar arasında etkileşim bulunan, girdi-süreçleme-çıktı akışına sahip olan ve sınırları bulunan bir yapı olarak tanımlanmaktadır.

İşe yeni başlayan işletmelerde dönem başında şu işlemler yapılmaktadır
• Dönem başı envanterinin yapılması
• Dönem başı envanterine dayanarak dönem başı bilançosunun oluşturulması

• Envanter bilgilerinin envanter defterine geçirilmesi
• Dönem başı envanterine dayanarak yevmiye defterine açılış kaydının yapılması

Yevmiye defterine yapılan kayıtlar büyük deftere aktarılır. Yılın her günü, günlük işlemlerin belgelenmesi, yevmiye defterine kayıt ve büyük deftere aktarma işlemleri yapılırken ay sonlarında yevmiye defterinden büyük deftere yapılan aktarmaların matematiksel doğruluğunu sağlamak üzere mizanlar hazırlanır.
Mizanlar, birikimli(kümülatif ) olarak hazırlanmaktadır.

Aralık ayı mizanı 12 aylık tutarları içermektedir. İşletmenin bir dönemini kapsaması sebebiyle genel mizan olarak da adlandırılır. Ancak işletmelerin dönem sonuna özgü yapmaları gereken işlemler ile dönem içinde yapılmış olan hataların düzeltilmesi, yapılması unutulmuş işlemlerin kayda alınması, kar veya zararın hesaplanması gibi sebeplerden dolayı Aralık ayı mizanı kesin olmayan geçici bir mizandır. Dolayısıyla 31 Aralık tarihinde hazırlanan ilk mizan Genel Geçici Mizan adını almaktadır.

İşletmeler faaliyetlerini sürdürebilmek için bir takım varlıklara (para, stok, makina-techizat, taşıtlar, demirbaşlar, vb..) sahip olmak durumundadır. Bu varlıkların bir kısmı işletmenin kuruluşunda ve yaşamının ilerleyen dönemlerinde ortaklarca işletmeye tahsis edilirken, bir kısmı da borçlanma yoluyla elde edilebilir. Dolayısıyla işletmenin sahip olduğu varlıklar ancak işletmenin kaynakları kadar olabilir. Temel muhasebe eşitliği olarak ifade edilen bu durum VARLIKLAR=KAYNAKLAR veya VARLIKLAR=BORÇLAR+SERMAYE şeklinde gösterilmektedir.

Bilanço, bir işletmenin belli bir tarihteki finansal durumunu (varlıklarını, borçlarını ve sermayesini) gösteren finansal tablodur.

Ülkemizde faaliyet gösteren işletmelerin kullanması amacıyla genel hesap planı oluşturulmuş, 1994 yılından başlamak üzere bilanço esasına göre defter tutmakla birlikte faaliyet konuları bakımından, farklı durumda bulunan finansal kurumlar dışında kalan tüm işletmeler için Tekdüzen Hesap Planı’na uyma zorunluluğu getirilmiştir. Tekdüzen hesap planının dayandığı hesap çerçevesi 1 Seri No’lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğinde belirtilmiştir.

1. DÖNEN VARLIKLAR 

    10. HAZIR DEĞERLER

         100. KASA 

         100.01 Türk Lirası Kasası 

         100.02 Yabancı Para Kasası 

         100.02.001 ABD $ Kasası 

         100.02.002 € Kasası 

         100.02.003 Japon Yen’i Kasası 

101. ALINAN ÇEKLER 

       101.01 Alınan Çekler 

       101.02 Yoldaki Çekler 

       101.03 Tahsile Verilen Kargo Günlük Çekleri

       101.04 Karşılıksız Çekler

Hizmetin üretilmesi için kullanılan ilk madde ve malzeme, stok hesabından düşülerek hizmet üretim maliyetini oluşturmak üzere 740 HİZMET ÜRETİM MALİYETİ hesabının borcuna kaydedilir.

Verilen cümlede sistemin tanımı yapılmış bundan dolayı noktalı yere sistem gelmelidir.

Pazarlama Muhasebesi bu alt sistemlerden değildir.

Açılış bilançosundan hareketle açılış kayıtları yapılır.Bu devam eden işletmeler için yapılır.

Sıralamada 3 ve 4 numaralı maddelerin yeri değişirse süreç doğrulanmış olur.

Tanıma göre noktalı yere Bilanço gelmelidir.

Tanıma göre noktalı yere gelir tablosu ifadesi gelmelidir.

Mal ve hizmet satışı ana faaliyetler arasındadır.

Cari hesaplar bunlardan değildir.

Hesap kavramının tanımı yapıldığından noktalı yere o gelmelidir.

Sınıflar incelendiğinde 6. grup Gelir tablosuna ait olduğu ortaya çıkar.