HAVACILIK GÜVENLİĞİ

Fiziksel ve elektronik bariyerlerin yanı sıra “doğal bariyerler” de güvenliği sağlamak için kullanılabilmektedir. Havalimanının çevresindeki deniz, göl, bataklık, sarp alanların fiziksel engel olarak kullanılması güvenlik avantajı sağlayabilmektedir. Buna göre doğru Cevap C’dir.

Organik maddeler (bazı patlayıcılar, uyuşturucular, deri, yiyecek ve temizlik maddeleri) turuncu renkte, metalden yapılmış maddeler (çelik, bakır, nikel...vb.) mavi renkte, organik-metalik alaşımlar ile alüminyum ve camdan yapılmış olan maddeler ise yeşil renkte görüntülenmektedir. Buna göre Cevap B’dir.

Bazı z-ray cihazları patlayıcı maddelerin türünü de ayırt edecek özelliklere sahiplerdir. Buna göre doğru Cevap B’dir.

Kapı dedektörü, yolcunun içerisinden geçtiği bir yapı iken el dedektörü, güvenlik personelinin yolcu ya da eşya üzerinde gezdirerek metal araştırması yaptığı bir alettir. Buna göre doğru Cevap A’dır.

Havaaraçlarının yolcu, yük aldıkları ve indirdikleri, yakıt, ikram, temizlik, hat bakım hizmetlerini aldıkları yere apron adı verilir. Buna göre doğru Cevap B’dir.

Steril alanlara girişlerde yolcular ve ba- gajları x-ray cihazları ve metal dedektörleri ile kontrol edilmelidir. Buna göre doğru Cevap E’dir.

Kara tarafını dış çevreden tel örgü ve doğal engeller ile ayırabilmek mümkündür. Ayrıca tel örgü hattının KDT’ler ile izlenebilmesi de mümkündür. Dış çevreden kara tarafına geçiş, kara tarafından terminal ve hava tarafına geçişlerde güvenlik personelinin bulunması gerekmektedir. Kara tarafındaki güvenlik tedbirleri; kara tarafına dış çevreden girişleri, kara tarafından de terminal ve hava tarafına girişleri kontrol etmeye yönelik olmalıdır. Buna göre doğru Cevap E’dir.

Hareket sensörleri ve mikrodalga sensörler elektronik bariyerlerdendir. Deniz ve bataklık ise doğal bariyerlerdendir. Buna göre doğru Cevap B’dir.

Hava tarafında, havaalanında, pistler, taksi yolları, apronlar ve bunlara bitişik sahalar ve belirli durumlarda doğrudan uçuş faaliyeti amacıyla kullanılan bina ve yapılar veya bunların bazı kısımları ve bu bölümlerin hepsine girişin kontrollü olduğu yerler olarak tanımlanmaktadır. Buna göre doğru Cevap E’dir.

Apronda yer alan havaaraçlarının etrafında izinsiz aktivitileri engellemek için yeterli miktarda ışıklandırma sağlanmalıdır. Buna göre doğru Cevap C’dir.

Kara tarafı, ticari ve özel araç sahalarını kapsamak­tadır. Kara tarafı ile hava tarafı arasında yer alan terminal tarafı, kamuya açık veya kapalı alanları ve steril alanları (steril areas) kapsamaktadır. Terminal tarafının devamında yer alan hava tarafı ise Hava Operasyon Sahalarını (HOS) ve Güvenlikli Alanlar (GA) (secu­red areas) veya Güvenlik Tanımlama Görüntü Alanını (GTGA) (security identification display area) içermektedir.

Fiziksel bariyerler, havalimanlarının çeşitli bölümlerinde kullanılmaktadır. Bu bariyerlerin bazıları; tel örgüler, dikey parmaklıklar ve yatay parmaklıklar şeklinde metal bariyer­ler olabileceği gibi “beton duvarlar” da kullanılabilmektedir. Fiziksel ve elektronik bariyerlerin yanı sıra “doğal bariyerler” de güvenliği sağlamak için kullanılabilmek­tedir.

Fiziksel bariyerlerin yanı sıra “elektronik sensörler”, “hareket sensörleri”, “kızıl ötesi sensörler”, “mikrodalga sensörler” gibi “elektronik bariyerler” de güvenliği sağlama ama­cıyla kullanılabilmektedir.

Organik maddeler (bazı patlayıcılar, uyuşturucular, deri, yiyecek ve temizlik maddeleri) turuncu renkte, me­talden yapılmış maddeler (çelik, bakır, nikel vb.) mavi renkte, organik-metalik alaşım­lar ile alüminyum ve camdan yapılmış olan maddeler ise yeşil renkte görüntülenmektedir. Ayrıca, kalın metal malzemeler gibi çokça x-ray ışını emen maddeler siyah renkte ekrana yansımaktadırlar.

Güvenlikli Alanlar: Yüksek güvenlik düzeyini ifade etmektedir. Yolcuların havaaracı­na bindikleri ve havaaraçlarından indikleri alanlar ile bagaj indirme ve yüklemenin yapıl­dığı alanları kapsamaktadır.

Güvenlik Tanımlama Görüntü Alanı: Kimlik kartlarının görünür bir biçimde taşın­masının gerekli olduğu giriş kontrolünün gerekli olmadığı alanları ifade etmektedir. Bu alanlar, işletmelerin idari binalarını, yakıt temin noktalarını ve kargo alanlarını kapsa­maktadır.

Teknolojinin gelişmesiyle birlikte, gerekli bazı noktalarda personelden yararlanmak yerine otomatik “giriş kontrol sistemleri” kullanılmaktadır. Giriş kontrol sistemleri, perso­nelin bilgilerini tanıyarak giriş kilidini açıp geçmesine izin veren elektro-mekanik sistem­lerdir. Diğer yandan Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (2002: 1-4-38) güvenlik kontro­lünde giriş kontrol sistemlerinin çoğu zaman personel ile birlikte kullanılması gerektiğini belirtmektedir. Giriş kontrol sistemleri; “gate çıkışları”, “kapılar”, “güvenlik personeli kont­rol noktaları”, “elektronik giriş noktaları” ve “araç kontrol noktaları” gibi fiziksel engel teşkil edecek şekilde araç ve yayalara yönelik olarak tesis edilmektedir.

Kara tarafı, bir havaalanında doğrudan uçuş faaliyetlerine dâhil olmayan terminal bina­larını, diğer tüm yapıları, kullanımlı veya boş sahaları içine alan, ana giriş yolu/yolları kontrol noktasından başlayarak hava tarafı dışında kalan havaalanı bölümünü ifade et­mektedir.

Kara tarafında; çalışanların, özel ve ticari yolcuların araçlarını park edebilecekleri alanlar, tren yolu ve metro girişleri bu­lunmaktadır.Kara tarafına halkın girebiliyor olması, güvenlikle ilgili önlemlerin bu alanda kısıtlı olması, coğrafi yapısının farklılık göstermesi gibi nedenlerden dolayı bu bölgedeki tesis­lerin güvenliğinin sağlanması zorlaşmaktadır.Kara tarafında alınacak tedbirlerin, olası tehditlerin boyutuna uygun olması gerekmektedir.Kara tarafını dış çevreden tel örgü ve doğal engeller ile ayırabilmek mümkündür.Ay­rıca tel örgü hattının KDT’ler ile izlenebilmesi de mümkündür.

Terminal tarafı “steril alanlar” kamuya açık bölgesinden sonra güvenlik kontrol noktaları ile apron çıkış kapıları arasında kalan bölgeyi ifade etmektedir.

Yolcu kabul gişelerini (check-in desks), bilet satış ofislerinin yer aldığı bölgeleri, işletmelere kiralanmış ofisler ve steril bölgeleri kapsamaktadır.Terminal yapıla­rında kamuya açık bölüm, güvenlik görüntüleme kontrol noktaları ile steril alandan ayrıl­maktadır.“Steril alanlar” terminal tarafının kamuya açık bölgesinden sonra güvenlik kontrol noktaları ile apron çıkış kapıları arasında kalan bölgeyi ifade etmektedir.En önemli güvenlik konusu, yetkili olmayan kişi­lerin kara tarafından hava tarafına geçişinin önlenmesidir.

Hava tarafında, Güvenlik bölgeleri; GTGA ve HOS bölgelerinden oluşmaktadır.