HAVACILIK GÜVENLİĞİ - Deneme Sınavı - 5

ACARS protokolündeki eksiklikler şunlardır (Tenace Report, 2014):
• Basit parola kullanımı,
• Çok detaylı uçak bilgisi alışverişi,
• Halka açık veritabanı,
• Yerel veri ve sanal uçaklar

Hava trafik yönetimi; uçuş rotası, anlık yörünge, uçakla ilgili bilgi ve meteoroloji verisi uçuş verisi planlarını işlemeden sorumlu her bir uçuşun yönünün izlenmesine olanak sağlayan bir sistemdir. Üst düzey güvenlik tehditleri ile hava ve yer temelli iletişim sistemi bir saldırgan tarafından değiştirilen bilgi ile zarar görebilir. Özellikle önceden tanımlanan uçuş yörüngesi değiştirilirse sonuçları felaket olabilir

X-ray cihazı, kapı ve el tipi arama detektörleri, risk tabanlı tarama ve elle arama güvenlik kontrol yöntemlerindendir. Parmak izi uygulaması bu yöntemlerden birisi değildir.

Risk tabanlı tarama (profilleme) terörist saldırıları tanımlamak ve belirlemek, uyuşturucu kaçakçıları, para aklayıcıları, küçük hırsızları ve yasa dışı göçmenleri yakalamak için kullanılmaktadır.

Parmak izi, göz taraması, yüz tanıma ve el taraması havacılık güvenliğinde kullanılan biyometrik uygulamalardır. Beyin taraması bu uygulamaların içinde yer almamaktadır.

Bu sistem Computer-Assisted Passenger Prescreening System (CAPPS), (Bilgisayar Destekli Yolcu Ön Tarama Sistemi) olarak adlandırılmaktadır.

Yüz tanıma yönteminde farklı açı ve ışık düzeyinin yetersizliğinden kaynaklı tanımlama sıkıntıları yaşanmaktadır.

Göz tarama yöntemindeki en büyük sıkıntı veri tabanını oluşturmada zorluk yaşanmasıdır.

Geri saçılım, düşük yoğunluklu bir x-ray ışınının yansımaları ile 2 boyutlu görüntü oluşturulmasını sağlar.

İlaçlar, bebek mamaları ve gümrüksüz mağazalardan satın alınan sıvı ürünler el bagajındaki sıvı kısıtlamasından muaftır. Doğru cevap ilaçtır.

Yolcu el bagajında taşınacak sıvılar en fazla 100 ml. hacimli kutu, şişe veya benzeri bir kap içerisinde olmalıdır.

Mahremiyet, bir birey, örgüt ya da kuruluşun kendisine ilişkin bilgiyi, ne zaman, nasıl ve hangi kapsamda başkalarına ileteceğine karar vermesine ilişkin sahip olduğu haktır.

Retina, iris, yüz ve parmak izi tarama yöntemleri biyometrik tarama yöntemlerdendir. Risk tabanlı tarama yöntemi ise, havacılık sektöründe de olduğu gibi genel anlamda terörist saldırıları tanımlamak ve belirlemek, uyuşturucu kaçakçıları, para aklayıcıları, küçük hırsızları ve yasa dışı göçmenleri yakalamak için kullanılmaktadır

1990’lardan itibaren havacılık sektöründe yolcuların risk seviyelerinin belirlenmesi adına, yolcu bilgilerinin yer aldığı bilgisayar tabanlı sistemler kullanılmaya başlanmıştır. Bu sistem ComputerAssisted Passenger Prescreening System (CAPPS), (Bilgisayar Destekli Yolcu Ön Tarama Sistemi) olarak adlandırılmaktadır ve 1998 yılından sonra başta ABD’deki hava yolu işletmeleri olmak üzere, çeşitli hava yolu işletmeleri tarafından kullanılmaya başlanmıştır. Bu sistem, hava yolu işletmelerine, yolcularını kategorize etme ve güvenlik taraması yapma olanağı tanımıştır.

CAPPS, 1998 yılından sonra başta ABD’deki hava yolu işletmeleri olmak üzere, çeşitli hava yolu işletmeleri tarafından kullanılmaya başlanmıştır. Ardından 9/11 olayları sonrasında ABD havacılığında güvenlik süreçleri, yeni bir oluşum olan TSA (Transport Security Administration) ile tek elden yürütülmeye başlamıştır. Bu dönemde TSA tarafından kullanılmak üzere, havayolları tarafından oluşturulan CAPPS’ in güncellenmesi ile tüm hava yolu yolcusuna uygulanmak üzere CAPPS II programı geliştirilmiştir. Yoğun tepkilere neden olan CAPPS II programı, 2004 yılında yürürlükten kaldırılmıştır. Tüm bu gelişmeler sonrasında TSA, ön tarama (prescreening) sistemi olan Secure Flight (Güvenli Uçuş) sistemini geliştirmiştir. Secure Flight, daha önce tartışmalara neden olan CAPPS II teknolojisine ve veri tabanına dayandırılarak kullanıma sunulmuştur. CAPPS II programı, pek çok yolcunun uçuşa kabulünü reddederken, Secure Flight sistemi daha özenli oluşturulan veri tabanı sayesinde, gerçek risklerin belirlenmesine daha fazla olanak sağlayarak pek az yolcunun uçuşana engel olmaktadır.

Biyometrik uygulamalar, en genel anlamıyla bir bireyin kendine has özelliklerini kullanarak, onu tanımlamaya yarayan teknolojiden oluşmaktadır. Biyometrik, bir bireyin kimliğini tanımlama ya da doğrulama amacıyla kullanılmaktadır. Diğer bir değişle biyometrik özellikler bir bireye has, kişisel şifreler gibidir; oluşturulamaz, taklit edilemez ve çalınamaz niteliktedir.

I ve II numaralı önermelerde verilen yöntemlerin biyometrik tanımlayıcılar içerisinde yer almasına karşın henüz doğrudan kullanılabilen tanımlayıcılar arasında yer almamaktadır. Bununla birlikte, havaalanlarında en yaygın kullanılan tanımlayıcılar parmak izi, yüz tanıma ve iris tanıma yöntemleridir.

Retina taraması çok rahat olmayan ve alışılmamış bir yöntemdir. İris taraması veri tabanı eksikliği nedeniyle yaygın kullanılan bir yöntem değildir. Yüz tanıma bazı çevresel koşullardan etkilenmekte böylece her zaman kesin sonuç verememektedir. El tarama yöntemi kabul görmüş bir yöntem olmasına rağmen yaygın kullanılmamaktadır. Fakat parmak izi tarama yöntemi verilen tüm bilgileri içermektedir

İlk olarak Kasım 2007’de Phonex Sky Habor Havaalanında kullanılmaya başlanılan tüm vücut tarama sistemi, en genel anlamıyla bir bireyin kıyafetlerinin ardındaki çıplak vücudunun, yüksek kalitedeki görüntüsünün üretilmesine yönelik olarak kullanılmaktadır. Sistem, farklı görüntüleme tekniklerinin kullanılmasıyla ve düşük yoğunluktaki X –ray ışınlarıyla insan vücudunun 2 ya da 3 boyutlu görüntüsünün taranmasına olanak vermektedir.

SHGM tarafından belirlenen maddelere göre taşınması kısıtlanan maddelerden bazıları:
• Tıraş köpükleri, deodorantlar,
• Diş macunu dâhil her türlü macun kıvamındaki maddeler,
• Reçel, bal, yoğurt, pekmez ve salça gibi tam katı hâlde olmayan yiyecekler,
• Kontak lens sıvıları, şampuanlar,
• Kremler, losyonlar, yağlar (kozmetik yağlar dâhil) parfümler, maskara dâhil her türlü makyaj malzemesi (katı hâlde olan rujlar hariç) şeklinde tanımlanmıştır.