HAVACILIK GÜVENLİĞİ - Deneme Sınavı - 20

Uygun bir güvenlik sistemi aşağıdaki hedefleri kapsamalıdır:

Uluslararası havacılık organizasyonları siber saldırılar konusunda birlikte hareket etmelidir. Siber istihbarat verileri ve tecrübeler paylaşılarak etkin risk yönetimi uygulamaları gerçekleştirilebilir. Aynı zamanda siber güvenlik kültürünü oluşturmak ve yaymak için ortak uygulamalar geliştirilmelidir.

ADS-B devamlı bir şekilde uçakların pozisyonu, kimliği, hızı ve diğer gerekli bilgileri şifresiz bir veri hattı ile hava trafik yönetimi için sağlar. Eski yöntemlerin aksine, uçakların hassas bir şekilde izlenmelerine imkân vermektedir.

Havalanında herhangi bir evrak kontrolünde bulunan personel, şüphe uyandırıcı herhangi bir bilgiye rastladığında ya da yolcunun şüphe uyandırıcı davranışlar sergilediğini fark ettiği durumlarda, güvenlik birimlerine haber vermekten sorumludur. Bu nedenle doğru cevap D seçeneğidir.

Havacılık güvenliğinin sağlanması için, hava yolunun gerekli gördüğü hâller dışında (uçağın kalkış ağırlığını geçmesi ve yük indirilmesi söz konusu olduğu durumlar gibi) yolcusu uçakta olmayan hiçbir bagaj, uçağa kabul edilmemelidir. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Havaalanında doğrudan güvenlik hizmeti sunan kurum ve kuruluşlar bulunmaktadır. Bunlar: Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, DHMİ ve özel güvenlik kuruluşlarıdır. Ülke genelinde olduğu gibi havaalanlarında da güvenlik ve asayişin sağlanmasından, Emniyet Genel Müdürlüğü sorumludur. Jandarma Genel Komutanlığı ise bazı havaalanlarında, havaalanı çevre güvenliğinin sağlanması için hizmet vermektedir. 5188 Sayılı Kanun (Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun) gereği kurulan ve havaalanlarında güvenliğin sağlanmasında önemli bir yere sahip olan özel güvenlik kuruluşu personeli ise Emniyet Genel Müdürlüğü personelinin gözetim ve denetimi altında görev yapmaktadır. Sayıları çok fazla olmamakla birlikte, Devlet Hava Meydanları İşletmesi personeli durumunda olan (kamu personeli statüsünde) güvenlik görevlileri de havacılık güvenliğinin sağlanması için havaalanlarında görev almaktadır. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü ise havaalanlarında meteorolojik bilgileri sunan birimdir. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

Ulaştırma Bakanlığına bağlı olarak görev yapan Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ), havaalanlarının işletmesinden, bakım ve onarımından sorumlu kuruluştur. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

TAV Holding altında yer alan TAV Havalimanları İşletmesi, İstanbul Atatürk Havalimanı, Ankara Esenboğa Havalimanı ve İzmir Adnan Menderes Havalimanı hem iç hem de dış hat terminallerinin işleticisi iken Milas-Bodrum Havalimanı iç hatlar terminalinin işleticisi durumundadır. Anadolu Üniversitesi, Hasan Polatkan Havalimanının işleticisi durumundadır. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Havacılık güvenliği kapsamında alınması gereken eğitimlerden ATM/AIM Güvenliği Eğitimi: Havaalanı, hava trafik ünitelerinde çalışan tüm personelin alması gereken bir eğitimdir. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

Havacılık güvenliği alanında alınan eğitimlerden  Güvenlik Bilinci Eğitimi: Güvenlik bilinci eğitiminin, havaalanında görev
yapan tüm personel tarafından alınması gerekmektedir. Bu eğitim ile havacılık sektörünün çeşitli birimlerinde çalışan personelin, havacılık güvenliğinin önemini anlamaları sağlanmaktadır. Bu nedenle doğru cevap C seçeneğidir.

Havaalanı giriş kartları üzerinde bazı bilgilerin yer alması gerekmektedir. Bunlar: 

Kart sahibinin nereli olduğu bilgisine giriş kartında yer verilmez. Bu nedenle doğru cevap C seçeneğidir.

Havaalanı giriş kartı çeşitleri, genel olarak tek bir havaalanı için geçerli olan kart çeşitleri ile ülke genelindeki birden fazla havaalanında geçerli olan Tüm Havaalanları Giriş Kartından oluşmaktadır. Bu kartlardan Landing Kartı (Uçuş Mürettebat Belgesi): Yerli/yabancı hava yolu uçak mürettebatının havaalanına giriş çıkışlarında kullanılan karttır. Landing kartı, ülkelerin mütekabiliyet esasına (her ülke, kendi ülkesi hava yolu personelinin diğer ülke havaalanına, diğer ülke hava yolu personelinin ise kendi ülkesi havaalanlarına giriş ve çıkış yapabilmesi adına bu belgeyi karşılıklı olarak düzenler) göre düzenlenmektedir.

Havaalanındaki tüm personel ancak özellikle güvenlik görevlileri, çeşitli unsurlardan kaynaklanan oldukça gürültülü bir ortamda çalışmaktadır. Kullanılan makine/teçhizat gürültü kirliliğine yol açabildiği gibi, diğer personel ya da yolcular da havaalanlarının gürültülü, bunaltıcı bir ortamhâline dönüşmesine neden olmaktadır.  Güvenlik görevlileri, kalabalık ve gürültülü bir ortamda gerek güvenlik süreçlerinin gerekse uçuş tedirginliğinin getirdiği gerginlik içindeki yolculara hizmet sunmaktadır. Bu durumda çalışma ortamı ve zaman baskısı üzerinde etkilidir.

Risk tabanlı tarama genel olarak pasaport vb. belge denetimi ya da davranış analizi gibi süreçlerdeki normal davranışların yokluğunu veya anormal davranışların varlığını belirlemektir.

Buna göre cevap: A'dir.

Ancak 2007 yılında ABD’de kullanılmaya başlanılan tüm vücut tarama sistemleri, doğrudan doğruya bireyin üzerinde yasaklı madde/malzeme olup olmadığının belirlenmesine yönelik bir teknolojidir.

Buna göre cevap: B'dir.

1990’lardan itibaren havacılık sektöründe yolcuların risk seviyelerinin belirlenmesi adına, yolcu bilgilerinin yer aldığı bilgisayar tabanlı sistemler kullanılmaya başlanmıştır. Bu sistem ComputerAssisted Passenger Prescreening System (CAPPS), (Bilgisayar Destekli Yolcu Ön Tarama Sistemi) olarak adlandırılmaktadır

Buna göre cevap: A'dır.

Kontrol noktası güvenlik uygulamaları, sistemin gruplandırdığı seviyeler bağlamında yerine getirilmeye başlanmıştır. Sistem her bir yolcuyu “kabul edilebilir risk” (yeşil), “bilinmeyen risk” (sarı) ve kabul edilemez risk” (kırmızı) gruplarına ayırarak kontrol seviyelerinin farklılaşmasını sağlamaktaydı. Kabul edilebilir yolcu temel güvenlik taramasına tabii tutulurken, bilinmeyen risk düzeyindeki yolcu ek güvenlik süreçlerine tabi tutulmaktaydı.

Buna göre cevap: C'dir.

Biyometrik tanımlamalarda bir bireyi diğerinden ayıran, parmak izi, el geometrisi, göz retinası ya da iris taraması, yürüme biçimi, yüz görüntüleme, ses tanıma ve DNA gibi pek çok tanımlayıcı yer almaktadır. DNA, el geometrisi, yürüyüş biçimi gibi hususlar henüz genel kabul görmüş ya da doğrudan kullanılmaya başlanmış tanımlayıcılar arasında yer almamaktadır. Yaygın olarak kullanılan tarama tanımlayıcıları aşağıda açıklanmaktadır. Buna göre doğru Cevap E’dir.

Parmak izi bilinen en eski ve en yaygın kullanılan biyometrik tanımlama şeklidir. Parmak izi diğer tanımlayıcılarla karşılaştırıldığında, en az maliyeti gerektiren yöntem olarak değerlendirilmektedir. Buna göre doğru Cevap E’dir.

Bu adımlar:

• Kaydetme işleminin yapılması: Sisteme ham biyometrik verilerin girilmesi,
• Şablon oluşturulması: Sisteme girilen biyometrik verilerin, bir algoritma yolu ile daha sonra yine aynı algoritmayla karşılaştırma yapılabilecek şekilde kodlanması,

• Tanımlama işlemi: Yolcudan alınan biyometrik örneklemin, veri tabanında kayıtlı tüm kullanıcılılar ile karşılaştırılması,
• Doğrulama işlemi: Belirli bir kullanıcıdan (yolcudan) alınan biyometrik örneklemin, aynı bireyin veri tabanındaki kayıtları ile karşılaştırılmasıdır. Buna göre doğru CevapD’dir.