HAVACILIK GÜVENLİĞİ - Deneme Sınavı - 9

Sürdürülebilir hava yolu taşımacılığının başarılabilmesi için hava araçlarının yasa dışı olarak ele geçirilmesi ile ilgili fiillerin cezalandırılması gerekliliği 1970 Tarihli Lahey Sözleşmesi’ nde düzenlenmiştir. Nitekim Antlaşma Devletleri, sözleşme kapsamında hava araçlarını zorla veya tehditle ele geçiren veya teşebbüs eden kişileri ve bu kişilere yardım edenleri cezalandırmayı taahhüt etmektedir. Türkiye, Lahey Sözleşmesinin şartlarını 1972 tarihinde kabul ederek kanunlaştırmıştır.

ICAO’nun bir organı niteliğinde olan Avrupa Sivil Havacılık Konferansı (ECAC), Avrupa’da sivil hava ulaştırma sisteminin verimli, emniyetli ve sürdürülebilir bir biçimde yapılmasını amaçlamaktadır. Bunun için ECAC, üye devletler arasında ortak bir anlayışı 
oluşmasını sağlayarak geliştirilen prosedürlerin uyum içinde uygulanması için çalışmaktadır.

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM), ülkemizdeki havacılık faaliyetlerinin güvenliğini sağlamak amacıyla bünyesindeki “Havacılık Güvenliği Daire Başkanlığı” vasıtasıyla çalışmalarda bulunmaktadır (DHMİ, 2015). Ulusal düzeyde doğrudan havacılık faaliyetlerinin güvenliğini sağlamaya yönelik kanunlar, yönetmelikler ve talimatlar bulunmaktadır. Diğer yandan, bazı havacılık faaliyetlerinin yasal çerçevesine dair düzenlemeler aynı zamanda ilgili faaliyetin güvenli bir biçimde yürütülmesine dair kaideleri de içermektedir.

Fiziksel engeller; tel örgüler, binalar ve duvarlar olarak sınıflanmaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir. Diğer seçenekler doğal ve elektronik engellerdendir.

Elektronik engeller Sınırların elektronik sensörler, hareket dedektörleri, kızılötesi veya mikrodalga sensörler tarafından izlenmesi, önemli bir güvenlik fonksiyonuna hizmet etmektedir fakat bu sistemler genellikle yüksek bakım maliyetlere sahiptirler ve yüksek teknolojilerden yararlanmaktadırlar. Bu tür sistemler, iKapalı Devre Televizyon Sistemi (CCTV) ya da benzer türdeki raporlama ve değerlendirme yöntemleri gibi diğer teknolojiler ile birlikte kullanılmaktadırlar. Buradan da görüleceği üzere doğru cevap E seçeneğidir.Diğer seçenekler doğal ve fiziksel engellere örnektir.

Tel örgüler, normal şartlarda düz arazide ayak basımı taban ölçü alınarak en az 2,44 metre yükseklikte olmalıdır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Bomba yüklü araç ve diğer risk içeren araçlı geçişlerin önüne geçmek için 2,44 metre olan tel yüksekliğinin en az 40 santimetresi beton duvar olmalıdır.Bu durumda C seçeneğinde belirtilen ahşap duvar yanlıştır.

Havaalanı ve çevresi 2565 sayılı "Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanununa göre özel güvenlik bölgesi ilan edilerek, çevreye uyarıcı levhalar konulmalıdır. Standart olarak “Birinci Aşama” olarak adlandırılan havaalanı çevre ya da sınır güvenliğinin unsurları tel örgü, nöbetçi kulübeleri, aydınlatma, yaya ve motorize devriye yolu ve CCTV ile çözüm getirilmesi gerekmektedir.

Buradan da görüleceği üzere doğru cevap A seçeneğidir.

Kara tarafına örnek olarak; araç park sahaları, yürüyüş yolları, yollar, taksi ve kara ulaşım araçlarının iniş-biniş ve bekleme yerleri, havaalanı oteli ve kolaylıkları, halka açık ve çalışanlara ait park yerleri, yollar, araba kiralama ve kara ulaşımı hizmetleri, ticari ve endüstriyel gelişim alanları verilebilir.

Doğru cevap E seçeneğidir. Diğer seçenekler hava tarafına ve terminal binasına örnek verilebilir.

Öz geçmiş araştırması sonucu olumsuz olan bir kişiye kimlik kartı verilmez, daha önce verilmişse hemen geri alınır ve iptal edilir. Söz konusu öz geçmiş kontrolü en az son 5 yılı kapsar ve 5 yılı aşmayan düzenli aralıklarla tekrarlanmalıdır. Yani Mürettebat ve personel havalimanı giriş kartları 5 yılı aşmayan bir süre için düzenlenir. Bu durumda Doğru cevap A seçeneğidir.

Kargoları x-ray ve PTS-EDS cihazı ile tarayan personel, görüntüleri ara vermeksizin 20 dakikadan fazla inceleyemez. X-ray operatörlüğü son derece yoğun görsel ve bilişsel çaba gerektirmekte ve insan performansının limitlerini zorlamaktadır. Doğrudan operatörün dikkati ile bagajlar içerisindeki karışık biçimde görüntülenen nesnelerin çok kısa bir süre içerisinde tanımlanması ve tehlikeli olup olmadıklarına dair çok hızlı karar alınması gerekmektedir. Bu nedenle hem tarama etkinliğinin üst düzeyde sağlanması, hem de operatörün dinlenmesi açısından 20 dakikalık her bir periyoddan sonra, tarayıcı personelinen az 10 dakika dinlenmesi gerekmektedir. Bu durumda doğru cevap E seçeneğidir.

Başlıca CCTV çeşitleri şunlardır: Standart kameralar, IP (İnternet Protokolü) kameralar, yüksek çözünürlüklü kameralar, termal kameralar ve akıllı kameralardır. Görsel kontrol kargo ve posta taramasında kullanılan CCTV olmayan bir yöntemdir.Doğru cevap E seçeneğidir.

Parmak izi, el, yüz, retina ve iris bireyin anatomisinin bir parçası olarak fizyolojik biyometrik özellikler; bireyin sesi, imzası gibi özellikler ise davranışsal biyometrik özellikler olarak tanımlanmaktadır. Buna göre doğru cevap E seçeneğidir.

Artan güvenlik endişelerini asgari seviyeye indirgenebilmesi haricindeki tüm hususlar en önemli avantajlardandır.

Etkili bir geçiş noktasının amaçları arasında izinsiz girişleri engellemenin yanı sıra, yetkili ve yetkisiz kullanıcılar arasında ayrım yapmak da yer almaktadır.

Su birikintileri, ağaçlar, bataklıklar, yoğun bitki örtüsü alanları ve hendekler doğal engellere örnektir.

Çevre nöbetçileri birbirini görecek ve uçuş emniyetini etkilemeyecek şekilde içten dışa doğru ve yer yüzeyine yönelik olarak aydınlatılması aydınlatma unsuruna aittir.

Havaalanı çevre güvenliğinin bir unsuru olarak tel örgü içinden havalimanının çevresini kesintisiz şekilde dolaşan motorize/yaya devriye yolu bulunması yaya ve motorize devriye yolu unsuruna aittir.

Nöbetçilerin silah menzili içinde arazi koşulları göz önüne alınarak tüm havaalanı çevresinde birbirlerini görecek mesafede nöbetçi kulübeleri yapılması nöbetçi kulübeleri unsuruna aittir.

Havaalanı sahası, normal kabiliyetteki insanların geçişine mani olacak şekilde ve korunan yere ve yakınına sabotaj aleti fırlatmayı engelleyecek yükseklikte tel örgü ile çevrilmesi tel örgü hususuna aittir.