Havacılık Sektöründe Emniyet

Bunun en önemli sebebi havacılık sektörünün bir yerden herhangi bir yere ulaşımı, diğer ulaşım alternatiflerine nazaran daha hızlı ve daha düşük kaza ve ölüm oranlarında mümkün hâle getirmesidir.

İçerisinde insanın da dâhil olduğu tehlikeli durumlardan muaf olma ve kasıtlı  risklerden arındırılmış bir durumu ifade etmektedir.

Emniyet olgusunun kapsamındadır.

Uçuş emniyeti olgusu oluşturmaktadır.

Doğrudan ya da dolaylı olarak, havacılık faaliyetleri ile ilgili olarak ortaya çıkacak, insanların, donanımların ya da yapıların zarar görmesine ve kaynakların kaybedilmesine neden olma gibi istenmeyen olayları ortaya çıkarma potansiyeli taşıyan her türlü durum, koşul, nesne ya da eylem şeklinde tanımlanır.

En genel manasıyla faaliyetlerin içerdiği belirsizliği ifade etmesinin yanı sıra belirli bir zaman dilimi içinde arzu edilmeyen, olumsuz sonuçlar ortaya çıkarabilecek veya tehlikeli bir durum ile karşılaşma olasılığıdır.

(aviation safety), “Tüm havacılık faaliyetlerinin, gerçek hayat şartlarında, bilinen tüm risk ve potansiyel tehlike faktörlerinin ortaya konulduğu ve kaçınıldığı kabul edilebilir risk seviyesinde gerçekleşmesidir.

Bir uçağın uçuş faaliyeti ile ilgili olarak, başka bir uçağa 500 feet’ten daha az yakınlığın bir sonucu olarak bir çarpışma olasılığının meydana geldiği ve bir pilot veya uçuş ekibinden rapor alınan bir olaydır.

Pilot Sapması (Pilot Deviation) denmektedir.

Kural ve prosedürlere bilinçli olarak uymayan insanın eylemine İhlal denir.

Herhangi bir uçağın, insanın, donanımın, örgütün faaliyetleri sırasında kullandığı her türlü kaynağın ve daha da önemlisi örgütsel bir becerinin zarar görmesine ya da tamamen kaybedilmesine yol
açacak, var olan veya olması ihtimal dâhilinde olan koşullar olarak tanımlanmaktadır.

Tarihsel süreç içerisinde yaşanılan havacılık olay ve kazaları ve bu kapsamda yapılan yasal ve kurumsal düzenlemeler, özellikle de geliştirilen teknolojik imkanlar sayesinde havacılık sektörü insanlar için en yüksek emniyetli ulaşım konumuna sahip olmuştur.

Çünkü meydana gelen çok sayıdaki kaza ve olaylar insanlar tarafından artık kabul edilemez noktaya ulaşmıştır. Bu koşullar, hava taşımacılığının kurallarını yapma ve uygulama, emniyetini ve teşvikini sağlama, yeni havayolu kurma ve denetlemenin bir yolu olarak Hava Ticaret Yasası’nın kabul edilmesiyle 1926’da Hava Ticaret Bürosu’nun kurulmasını sağlamıştır.

1931 yılında popüler futbol adamı Knute Rockne ve beraberindeki yedi kişinin uçak kazasında
ölümüyle birlikte ortaya çıkan tepkiler buna neden olmuştur.

1938’de sivil havacılık kurumlarının kurulmasına yol açan, 1935’te Senatör Bronson M.
Cutting’in ölümcül kazası olmuştur.

İkinci Dünya Savaşı sırasında geliştirilen yeni teknolojiler, savaş sonrasında bu teknolojilerin ticari hayata uygulanmasıyla ticari havacılık hızla yükselmiştir.

Jet motorunun geliştirilmesi ve kullanılması ticari havacılık emniyetinde önemli bir aşama olmuştur.
Uçakların daha uzağa, daha hızlı ve daha yükseğe uçmasına izin vermesi, jet motorunun pistonlu
motordan daha emniyetli olduğunu kanıtlamış ve böylece havacılıkta emniyet seviyesini artırmıştır.

Ticari havacılığı daha emniyetli hâle getirmiştir. Sonrasında geliştirilen bilgisayar simülasyonu ve modelleme teknolojileri, uçaklarda yedekli ve arızaya dayanıklı bileşenlerin tasarlanmasını kolaylaştırmıştır.

Bu havacılık kazaları ve olaylarının asimetrik medyada yer alması olarak adlandırılabilecek durumda ortaya çıkmaktadır. Öncelikle toplamda çok daha fazla insan otomobil kazalarına ve ölümlere karışırken, havacılık kazaları genellikle tek bir olayda daha fazla insanı doğrudan ya da dolaylı olarak etkilemektedir. Bu nedenle, doğru ya da yanlış, medya ölümlü ya da ölümsüz neredeyse her havacılık kazasını ve olayını sansasyonel hâle getirerek haber yapmaktadır.

• Yolcu Tepkileri
• • Çalışan Tepkileri
• Ekonomik Kaygılar
  • Sigorta Maliyeti ve Sorumluluk Riskleri
• • Devlet Yaptırımlarıdır.

Havacılık sektörü yolcu talebinde olay ya da kaza sebebiyle bir düşüş olduğunu istatistiksel
olarak göstermenin zorluğunun bir kısmı, bir havacılık olay ya da kazasının ardından havayolu firmalarının bilet fiyatlarını düşürmek gibi yolcu talebindeki düşüşü dengelemeye yardımcı olmak için muhtemel rekabetçi eylemlerde bulunmuş olmasından kaynaklanmaktadır.

iki farklı iş gücü sorunu ortaya çıkmaktadır. Bunlardan birincisi iş gücünün ücret taleplerinde artış meydana gelmesidir. Çalışanlar, daha az emniyetli bir ortamda çalışmak zorunda kaldıkları için daha yüksek ücret veya daha iyi tazminat talep edebilmektedir.

İkincisi ise azalmış emniyet algısı veya gerçekliğinin bir sonucu olarak, çalışanlar, özellikle uçuş
ekibi üyeleri, havayolu firmasının şüpheli emniyet uygulamalarına girdiğini hissedebilir. Bu durum,
çalışanların havayolu firmasından ayrılmalarına veya bağlı bulundukları sendikaların yeni emniyet
tedbirleri uygulamasına neden olabilmektedir.

bu durumlar, havayolu firmaları için hem açık hem de örtük maliyetlerde ciddi artışları temsil etmektedir.

Finansal kaygılar, daha yoğun olarak menkul kıymet borsalarında ortaya çıkmaktadır. Borsada
yatırımcılar, özellikle ölüm içeren bir kaza geçiren bir havayolu firmasının hisse senetlerine her zaman negatif tepki (satış ağırlıklı) verecektir.

Devlet yaptırımları doğrudan bir piyasa teşviki olmamasına (dolaylı bir piyasa teşviki olmasına) rağmen, emniyet tedbirlerine uyulmadığı ya da emniyet tedbirleri konusunda yeterli ciddiyetin gösterilmediği durumlarda ceza ile karşılaşma tehdidi olarak düşünüldüğü için doğrudan bir piyasa teşviki gibi sonuç doğurmaktadır. Havacılık sektörü düzenlemeleri de havayolu firmalarını emniyet prosedürlerini ihlal etmekten caydırmak için tasarlanmıştır. 

Uçuş ekibi hatası veya diğer bir ifadeyle insan hatası, dünya genelinde havacılık sektöründe yaşanan kazaların en önde gelen nedeni olarak görülmektedir.