HAVACILIĞA GİRİŞ

Tarifeli yolcu taşımacılığına hizmet veren ve yıllık 50.000 ile 1.000.000 arasında yolcu kapasitesine sahip havaalanları ise ticari hizmet veren havaalanları olarak adlandırılmaktadır.

Genel havacılık havaalanları özellikle iş ve özel amaçlı uçuş operasyonları için kullanılan ve yılda 2.500’den az yolcuya hizmet veren havaalanlarıdır.

Havaalanında özellikle hava tarafında kalan pek çok tesis havaalanı referans kodu esas alınarak planlanır, tasarlanır ve işletilir.

Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı dünyadaki her havaalanına dört harften oluşan ve konum göstergesi adı verilen bir kod verir. Havaalanı konum göstergesine çoğunlukla ICAO havaalanı kodu da denilmektedir.

Uluslararası Hava Taşıma Birliği (IATA-International Air Transport Association) da her havaalanına üç harften oluşan bir kod vermiştir. IATA havaalanı kodlarında da sadece İngiliz alfabesinin harfleri kullanılır.

Havaalanlarının hava tarafı doğrudan uçak operasyonlarının gerçekleştiği; pist, apron ve taksi yolu sisteminden oluşur. Üçüne bir arada PAT sahası da denilir.

Yolcu indirme ve bekleme alanları, bilet kontuarları, bagaj işleme alanları, restoranlar, alışveriş alanları, araba kiralama büroları ve bunun gibi yerleri içinde bulunduran terminal binaları kara tarafını oluşturur.

Hava tarafı tesisleri, uçakların üzerinde operasyonlarını gerçekleştirdiği alanlardır. Pistler, taksi yolları, hangar, yolcuların indirilip bindirildiği ve uçakların park ettiği apron ve kapılardan meydana gelmektedir.

Pist veya pistlerin konumunu etkileyen faktörler şunlardır:
a. Hava koşulları, hakim rüzgâr ve yan rüzgâr,
b. Yaklaşma ve pas geçme hatlarındaki arazinin yapısı, coğrafi koşullar,
c. Havaalanı trafik durumu ve yoğunluğu,
d. Havaalanını kullanacak uçak karması,
e. Havaalanı çevresindeki kısıtlamalar, gürültü etkileri, değişmez yerleşim birimleri
göz önünde bulundurularak pist veya pistler konumlandırılır.

Uzak mesafeli paralel pistler: Aralarındaki mesafe en az 4300 feet olan pistlerdir. Bu tip pistlerde, IFR şartlarda aynı anda her iki pist de iniş ve kalkış için kullanılabilir.

Havaalanlarını statüsüne göre sivil, askerî, sivil-askerî ve özel statülü havaalanları
olarak sınıflandırmak mümkündür.

Temel havaalanları yılda 1.000.000’dan fazla yolcu kapasitesi olan havaalanlarıdır. Tarifeli yolcu taşımacılığına hizmet veren ve yıllık 50.000 ile 1.000.000 arasında yolcu kapasitesine sahip havaalanları ise ticari hizmet veren havaalanları olarak adlandırılmaktadır.

40 metre için D harf kodu kullanılır.

Orta. Trafiğin en yoğun olduğu ortalama saatte hareket sayısının pist başına sırasına göre 16 ile 25 arasında olduğu veya tipik olarak 20 ile 35 toplam havaalanı
hareketi olduğu durumlarda.

“B” ve “F” harfleri İstanbul uçuş bilgi bölgesindeki havaalanları için kullanılır.

Kontuarlar havaalanının kara tarafında bulunur, diğer seçenekler hava tarafına aittir.

Hassas yaklaşma pisti, hassas yaklaşma radarı (PAR-Precision Approach Radar) ya
da aletli iniş sistemi (ILS-Instrument Landing System) kullanılan, aletli yaklaşma sistemine sahip olan pisttir.

Taksi yolları işlevlerine göre dört grupta toplanmaktadır. Bunlar:
a. Paralel taksi yolları
b. Giriş taksi yolları
c. Çıkış taksi yolları
d. Hangar ve apron sahalarına ulaşım taksi yollarıdır.

Hazerfen havaalanında IFR yoktur.

Çiğli havaalanı askeri hava trafiğine açıktır.