HAVACILIĞA GİRİŞ

Dünyanın ilk ticari havayolu işletmesi 16 Kasım 1909’da kurulmuş olan DELAG (Deutsche Luftschiffahrts-Aktiengesellschaft)’tır. İşletmenin adının Türkçe çevirisi “Alman Hava Gemisi Seyahat Şirketi” şeklindedir. Doğru cevap A'dır.

Uçaklarda koltuk aralıkları yolcu servis sınıfının Birinci (First), İş (Business), Ekonomi olmasına ve uçağı işleten havayolunun iş modeline bağlı olarak 71 santimetre ile 240 santimetre arasında değişmektedir. Doğru cevap D'dir.

Havayolu filosundaki bir uçağın gidiş kapısından hareketinden, varış kapısına ulaşıncaya kadar geçen süre blok saat terimi ile ifade edilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Singapur, Lüksemburg gibi coğrafi yüz ölçümü çok küçük olan ülkelerin havayolu işletmelerinin sadece dış hatlarda (uluslararası) taşımacılık yaptığı görülmektedir. Doğru cevap C'dir.

Geleneksel havayolu işletmeleri belli bir olgunluğa erişmiş, pazardaki her türlü yolcuya hitap etmeyi amaçlayan, çok sayıda ve çok çeşitli tipte uçaktan oluşan filo yapısına sahip hem iç hat hem dış hat seferlerinden oluşan geniş bir global işletme ağı olan, çok sayıda personel istihdam eden, mali açıdan büyük bütçelerle çalışan havayolu işletmeleridir. Doğru cevap A'dır.

Türk Hava Yolları'nın iş modeline göre geleneksel havayolu işletmeleri sınıfında yer almaktadır. Doğru cevap A'dır.

Pagasus, iş modeline göre sadece yolcunun daha düşük fiyatlarla taşınmasına odaklanarak, yolcuya yönelik daha kısıtlı hizmetler ve daha düşük konfor sunan düşük maliyetli havayolları işletmeleri sınıfındadır. Doğru cevap B'dir.

Charter havayolu işletmeleri yolculara doğrudan doğruya birer birer bilet satmak yerine, uçaklarındaki koltuk kapasitesinin büyük bir bölümünü veya tamamını tur operatörlerine veya turizm acentelerine satarlar. Bu nedenle biletleme, satış ve promosyon gibi harcamaları yoktur. Bu şekilde blok satışlar nedeniyle yolcu doluluk oranları yüksektir. Doğru cevap C'dir.

Uçuş ekibi maaş ve diğer, hava araçları yakıt ve yağ, uçuş ekipmanı sigorta ve uçuş ekipmanı kiralama giderleri ile uçuşla ilgili olabilecek diğer giderler uçuş operasyon giderleridir. Doğru cevap D'dir.

Bugün Türkiye’de bölgesel havayolu işletmesi gibi değerlendirilebilecek tek havayolu şirketi Borajettir. Doğru cevap B'dir.

Türkiye’nin Ticari Hava Taşıma İşletmeleri yönetmeliği ise ticari hava taşıma işletmelerini havayolu ve hava taksi olarak iki ana kategoriye ayırmaktadır.

Türkiye’de Ticari Hava Taşıma İşletmeleri Yönetmeliği (SHY-6A) en fazla on dokuz koltuk kapasitesine sahip uçaklar ile ticari hava taşımacılığı yapan işletmeleri hava taksi işletmesi olarak tanımlamaktadır.

Ruhsat verilecek işletmenin limited şirket, anonim şirket, şahıs şirketi gibi ticari işletme türü; filosunda bulunacak asgari hava aracı sayısı, işletmenin asgari sermayesi, sahiplerinin nitelikleri gibi ticari koşullar ise devletten devlete farklılıklar arz etmektedir.

Dünyanın ilk ticari havayolu işletmesi 16 Kasım 1909’da kurulmuş olan DELAG (Deutsche Luftschiffahrts-Aktiengesellschaft)’tır.

Türkiye’nin en eski havayolu şirketi olan Türk Hava Yolları 20 Mayıs 1933 tarihinde Milli Savunma Bakanlığına bağlı olarak “Hava Yolları Devlet İşletmesi” adı altında kuruldu.

Türkiye’nin ilk özel havayolu Türk havacılığına büyük hizmetler vermiş olan Vecihi Hürkuş tarafından 1954 yılında kurulmuştur.

Havayolu filosundaki bir uçağın gidiş kapısından hareketinden, varış kapısına ulaşıncaya kadar geçen süredir

Havayolu filosundaki bir uçağın uçuşa verildiği bir gündeki toplam blok saatidir. Filosunda çok sayıda uçağı bulunan bir havayolunun uçak kullanımı ortalama blok saat olarak hesaplanır.

Havayolu işletmeleri işletme yaptıkları hat türüne göre üç ana gruba ayrılır:
• Sadece iç hatlarda taşımacılık yapanlar,
• Sadece dış hatlarda taşımacılık yapanlar,
• Hem iç hem dış hatlarda taşımacılık yapanlar.

Havayolu işletmelerini uyguladıkları iş modeli bakımından beş ana grupta incelemek
mümkündür. Bunlar:
• Geleneksel havayolu işletmeleri,
• Düşük maliyetli havayolu işletmeleri
• Charter havayolu işletmeleri,
• Bölgesel havayolu işletmeleri,
• Sadece kargo taşıyan havayolu işletmeleri.