SİVİL HAVACILIK FAALİYETLERİNİN DÜZENLENMESİ

Hava taşımacılığının geçmişine bakıldığında 17 Aralık 1903’te Wright kardeşlerin 120 feet yükseklikte ve 12 saniye havada kalarak yapmış oldukları ilk motorlu uçuş bir başlangıç olarak kabul edilmektedir

Sivil hava taşımacılığı sistemi; yürüttüğü faaliyetler, kurum ve kuruluşlar, kullanılan son teknoloji ürünü araç ve donanımlar, nitelikli iş gücü ile
önemli bir sistemdir. Böyle bir sistem de ulusal ve uluslararası nitelikteki kurallar ve yasal düzenlemelerle denetlenmelidir.

Sivil hava taşımacılığı için bir milat olarak kabul edilen 1944 Şikago Sözleşmesi'dir.

Bu sözleşmeler:
• Paris Sözleşmesi (1919)
• Madrid Sözleşmesi (1926)
• Havana Sözleşmesi (1928)
• Varşova Sözleşmesi (1929)
• Şikago Sözleşmesi (1944)
• Montreal Sözleşmesi (1999)

Sözleşme , uluslararası hava hukuku konusunda yasak sahalar, hava araçlarının milliyet ve tescilleri, uçuşa elverişlilik sertifikaları,
hava seyrüseferi için hava yollarının tesis edilmesi, kabotaj ve devlet hava araçları konularını içermektedir

Sivil havacılık faaliyetlerine uluslararası seviyede düzenleme yapmak amacıyla gerçekleştirilen ikinci anlaşma Madrid Sözleşmesi’dir. 

Madrid Sözleşmesi hiçbir zaman yürürlüğe girememiştir

Bu Sözleşmeyi imzalayan devletler“Mutlak ve Münhasır Egemenliği” prensip olarak belirlemiştir

Havana Sözleşmesi Paris ve Madrid Sözleşmelerinden farklı olarak ticari amaçla kullanılan uçaklara daha çok serbesti tanımaktadır. Sözleşme uluslararası uçuş güzergâhları ile trafik haklarını ikili ya da çok taraflı anlaşmalara bırakmaktadır. Bu Sözleşme sayesinde ABD kaynaklı havayolu şirketleri Amerika Kıtası’nda daha rahat uçuş düzenleyebilir hale gelmiştir. Sözleşme, Şikago Sözleşmesi’nin yürürlüğe girmesiyle geçerliliğini yitirmiştir

Sivil havacılığın çok büyük bir hızla gelişmesi nedeniyle uluslararası ve ulusal anlamda havayolu ile yapılan yolcu ve yük taşımalarında genel bir düzenlemeye gerek duyulması nedeniyle Varşova Sözleşmesi yapılmıştır. Farklı ülkelerde farklı hukuki yapılar ve düzenlemeler nedeniyle havayolu şirketleri ile yolcuların mağduriyetinin önüne geçilmesi bu sözleşmedeki asıl amaçtır.

Sözleşme ile uluslararası hava taşımalarında, yolcu, yük ve bagajla ilgili kayıtlar vetaşıyıcının, yolcunun, göndericinin ve alıcının hak ve yükümlülükleri ile bunların kullanılmasına ve taşıyıcının hukuki sorumluluğuna ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. Taşıyıcının havayoluyla taşıma sırasında yolcu ve eşyaya gelen zararlara karşı sorumluluğunu düzenlemektedir.
Taşıyıcının sınırsız sorumluluğu kavramı getirilmiştir.

• Trafik haklarının (karşılıklı olarak uluslararası hava taşımacılığında pazara erişim
hakları) değişimi,
• Bilet ve kargo ücretlerinin kontrolü,
• Uçuş sıklığı ve kapasitenin kontrolü.

Şikago görüşmeleri sırasında iki farklı görüş ortaya çıkmıştır. ABD uçuş sıklığı, kapasite ve uluslararası uçuş hakları konularında herhangi bir kısıtlama yapılmaması ve tüm ülkelere tanınması gerektiğini savunmuştur. Bu düşünce, yapılacak düzenlemeleri en azda tutarak uluslararası alanda serbest bir yapının oluşturulmasını hedeflemiştir.

Uluslararası sivil havacılığın temellerini oluşturan, dolayısıyla uluslararası hava hukukunun kurallarını belirleyen Sözleşmenin 19 eki bulunmaktadır. Sözleşme bu eklerin hazırlanması ve güncellenmesi görevlerini ICAO’ya yüklediğinden, ekler gündelik konuşmalarda ICAO ekleri olarak adlandırılmaktadır.

Bu ekler ile havacılık personeline, hava araçlarına, hava seyrüseferine, havaalanlarına, neredeyse havacılık faaliyetlerinin tamamını kapsayacak şekilde işletme usullerine dair uluslararası standartlar ve uygulama önerileri getirilmiştir.

Ek 9: Kolaylıklar
Hava araçları, yolcu, yük ve diğer ilgililerin uluslararası havaalanlarına giriş ve çıkışlarının düzenlenmesi ile ilgili esaslar bu ekte yer almaktadır. İlk baskısı 1949 yılında yapılan ekin günümüzde 2011 yılında yapılan 13. Baskısı yürürlüktedir.

EASA Avrupa Birliği’nin (AB) havacılık emniyeti otoritesidir.

Ajansın ana faaliyetleri strateji ve emniyet yönetimi, havacılık ürünlerinin sertifikalandırılması ve AB üyesi devletle-rin kendi görev alanındaki faaliyetlerinin ve onaylanmış kuruluşların gözetimini yapmak ve bu yolla Avrupa ́da havacılık emniyetini sağlamaktır.

EASA’nın kurulmasına 15 Temmuz 2002 tarihinde karar verilmiştir. Ajans faaliyetlerine 28 Eylül 2003 tarihinde başlamıştır.

EASA yönetim kurulunun atadığı genel müdür tarafından yönetilir. Genel müdüre bağlı iki genel müdür yardımcısı ve bir başmühendis bulunmaktadır. Başmühendis uzman sorumlu olarak çalışmaktadır.