HAVAALANI YÖNETİMİ

planlama, örgütleme, yöneltme ve kontrol yönetim işlevlerindendir. Karar verme ise yönetim işlevlerinden bir değildir.

Misyon  bir işletmenin ne yapmak istediğini ve hangi amaçlar için kurulduğunu ifade etmekteydi. Vizyon ise, gelecekte olmak istenilen yer olarak tanımlanmaktaydı. E şıkkı dışında tüm şıklarda gelecekte olmak istenilen yer vurgulanmakta, E şıkkında ise hangi amaçları gerçekleştirmek istendiği vurgulanmaktadır.Bu nedenle sadece E şıkkı bir misyon ifadesidir.

Doğru Cevap C şıkkındaki master planı, havaalanları için yapılan en uzun plandır ve gelecek 30-50 yılı kapsayacak şekilde yapılmaktadır. Diğer şıklarda yer alan planlar uzunluğuna göre şu şekilde sıralanabilir. 

Master planı-Stratejik plan-Ticari hedeflere yönelik planlar-Operasyonel plan- Taktik plan

Operasyonel planlar pazar isatek ve ihtiyaçlara kısa sürede cevap verilmesi ve çözüm bulunmasını sağlayıcı planlardır. Bu nedenle yeni bir hızlı geçiş hattı açılması bu nitelikte bir plandır. Ancak üçüncü havalimanı yapımı planı bir master plandır. Yeni bir uçak tipi için park pozisyonu tahsisi taktik plandır. Diğer şıklardaki planlar ise daha stratejik ve uzun vadeli planlardır. Doğru Cevap A'dır.

İşletmelerin etkin koordinasyon ve yönetiminin sağlanması için farklı birimlere ayrılmasına bölümlere ayırma denir. Örgüt yapısı ise bölümlere ayırma sonucu oluşmaktadır.  Diğer şıklar ise çeldirici olarak verilmiştir.Doğru Cevap B'dir.

E şıkkı bölümlere ayırmanın 5 temel ilkesinden biri değildir. A, B, C, D şıkkı bölümlere ayırmanın temel ilkelerindendir. Doğru Cevap E'dir.

Diğer yönetim işlevlerinden daha çok yürütme işlevi liderlik, güdüleme ve iletişim öğesini kapsamaktadır.  Doğru Cevap B'dir.

Havaalanının bir kısmının  ya da tamamının  bir ya da bir grup havaalanı işletmecisine belirli bir süre işletmesi için devredilmesi imtiyaz devridir.Diğer özelleştirme çeşitlerine sayfa 51'den bakılabilir. Doğru Cevap C'dir.

Yönetim süreci, işletme amaçların saptanmasından başlayarak bunların gerçekleştirilmesine yönelik eylem kararlarını içerir. Eylem kararları da planlama, örgütleme, yöneltme ve kontrol gibi yönetim işlevlerini içermektedir.

Stratejik kararlar, işletmelerin geleceğini ilgilendiren ve içerisinde çoğunlukla kalıcı ve yapısal ögeler barındıran, işletmenin gerek çevresi ile olan ilişkileri ile ilgili gerekse de tümünü ilgilendiren kararlardır.

ACI ve IATA düzenleyici otorite olmaksızın ilgili kuruluşlar statüsündedir. ICAO, EASA, ulusalar arası DHMİ ise ulusal düzenleyici otoritedir.

Havaalanlarında yönetim, temelde havaalanı süreçlerinin etkin ve verimli bir biçimde yerine getirilebilmesi için verilen tüm kararlardan oluşmaktadır. Bu kararlar, yönetim piramidinin her aşamasındaki yöneticiler tarafından verilmektedir. Havaalanı amaçlarına ulaşılması yönetim işlevlerinin yerine getirilmesiyle mümkün olabilmektedir. Yönetimin dört temel işlevi bulunmaktadır. Bunlar; planlama, örgütleme, yöneltme ve denetlemedir.

Bir işletmenin gelecekteki rol ve hedefleriyle ilgili resim, vizyon kavramı ile ifade edilir. Bu ifade de vizyonu temsil etmektedir.

Vroom’un Beklenti Teorisine göre insanlar, sonucunda arzuladığı amacı elde edecekse bunun için daha çok çaba harcayacaktır. Bunun için çalışanları güdülemek isteyen yöneticiler, çalışanların en nihayetinde arzuladıkları amaçlara ulaşabilecekleri konusunda onları ikna etmelidir.

IATA’nın havaalanları üzerinde düzenleyici bir otoritesi yoktur. Ancak ilgili kuruluş olarak karar süreçlerinde etkili olabilmektedir.

İmtiyaz devri havaalanının bir kısmının ya da tamamının bir ya da bir grup havaalanı işletmecisine belirli bir süre işletmesi için devredilmesidir. Anlaşma şartlarının titizlikle hazırlanması gereken, aslında karmaşık bir özelleştirme yöntemidir. Genellikle havaalanı yönetimini devralan işletmeler başlangıçta ödenen paraya ek olarak yıllık gelirlerinden belirli bir miktar para öderler. Aynı zamanda havaalanlarının da yenilenmesi ve büyütülmesi söz konusu ise bu yatırım, yapılan anlaşmaya dâhil edilebilir.

Havaalanlarında planlar hiyerarşisinin en üst basamağında yer alan stratejik planların en önemlisi Havaalanı Master Planıdır. Havaalanı master planı havaalanlarında yapılan en uzun süreli plandır. Daha havaalanının kuruluş aşamasında yapılan master plan gelecek 30-50 yılı kapsayacak şekilde büyük bir titizlikle hazırlanmaktadır. Master plan diğer bir deyişle ana plan, havaalanlarının büyüme ve gelişmesi için olası tüm ihtiyaçlara cevap verecek nitelikte olmalıdır. Havaalanlarında yapılacak tüm planların bu master plana uyumlu olması ve bunu destekler nitelikte olması gerekmektedir.

Hissedarların havaalanı yönetiminden beklentisi, diğer tüm işletmelerde olduğu gibi havaalanı hizmetlerinin kârlı bir şekilde sürmesinin yanında, kanun ve kurallara da uyulmasıdır.

Havaalanları çevreleri ile sürekli bir etkileşim içerisindedirler. Yönetsel açıdan bakıldığında işletme olarak havaalanlarının çevre ile etkileşimini en iyi açıklayan teorilerden biri paydaş teorisidir.

Havaalanı yönetimi açısından paydaşlar şu şekilde sıralanabilir: yolcular ve ziyaretçiler, çalışanlar, havayolları ve diğer havacılık işletmeleri, diğer havaalanları, diğer hizmet sağlayıcılar, çevre sakinleri, düzenleyici ve denetleyici kurumlar.