HAVAALANI YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 3

Kent ve havaalanının mekânsal olarak ortak bir zemine oturduğu, çok kanallı ulaşımla bütünleştiği ve çevresindeki yerleşim alanlarına ekonomik, sosyal ve çevresel açıdan katkıları ile bölgenin stratejik gelişimi ve planlamasını da etkileyen yapılanma havaalanı kentleri olarak isimlendirilmektedir. 2000 yılında Kasarda ve Lindsay tarafından ortaya atılan bu kavram ‘aero:hava’ ve ‘tropolis:büyük şehir’ kelimelerinin bir araya gelmesinden türemiştir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Hava ulaştırma faaliyetlerinin yerine getirilmesinde destekleyici rol oynayan iş kolları dolaylı ekonomik etki yaratmaktadır. Bu grup, havaalanı ve diğer ek tesisleri yapan inşaat firmaları, yakıt ikmal ve her türlü mal tedarikçileri ile bilgi teknolojileri, çağrı merkezleri, muhasebe gibi geniş bir hizmet sektörü faaliyetleri sonucu ortaya çıkan istihdam ve gelir etkilerini içermektedir. Diğer hizmetler ise doğrudan ekonomik etki yaratırlar. Doğru cevap B şıkkıdır.

Havayolu, havaalanı, yer hizmetleri, havaaracı bakım, hava trafik kontrol hizmetleri ile havayolu işletmelerine havaaracı ve yedek parça satan üretici firmaların faaliyetleri sonucu yaratılan istihdam ve gelir seviyesi doğrudan ekonomik etki yaratmaktadır. Diğer hizmetler ise dolaylı olarak ekonomik etki yaratırlar. Doğru cevap B şıkkıdır.

Hava ulaştırma sektöründe doğrudan ve dolaylı olarak istihdam edilen iş gücünün ihtiyaçları doğrultusunda sağlık, eğitim, eğlence gibi alanlarda gerçekleştirilen satın almalar sonucu yaratılan ekonomik etkilerine uyarılmış (çarpan) etkisi adı verilir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Arazi kullanımı ve doğal hayata ve flora ve faunaya etkisi havaalanlarının çevresel etkileri arasında değerlendirilir. Sürdürülebilir kalkınmaya etkisi, uluslararası turizmi destekleyerek, yaygınlaşmasına yardımcı olup dünya genelinde yeni iş imkânları yaratılmasına, ülkelerin vergi gelirlerinin artmasına yardımcı olmaktadır. Hava ulaşımı sayesinde her zaman bulunamayan mevsimlik sebze ve meyvelere yılın her döneminde uygun fiyatlarla ulaşma mümkün olabilmesi sosyal etkileri kapsamında ele alınan havaalanlarının bölge halkının refahına etkisidir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Verimlilik havaalanlarının katalitik ekonomik etkileri arasında yer alırken, bölge halkının refahına katkı, sürdürülebilir kalkınma, uzak bölgelere ulaşım sosyal etkileri arasında yer almaktadır. Arazi kullanımı ve doğal hayat; havaalanı arazi seçimi, çevresel etkilerin azaltılması konusunda en önemli faktördür. Sözgelimi, havaalanı sulak alanların yakınlarına inşa edildiğinde su kirliliğine, yerleşim alanlarına yakın inşa edildiğinde ise gürültü ve hava kirliliğine olan etkileri artmaktadır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Zaman içerisinde, biri diğerini de etkileyecek şekilde yaşanan bu değişim süreci, ticarileşme, özelleştirme ve uluslararasılaşma olarak üç kısımdan oluşmaktadır.

Önceleri havaalanlarının birer kamu teşebbüsü olarak inşa edilmeleri ve işletilmeleri o zamanın şartlarına göre gerekli ve olağan bir durumdu.

Devletler, yüksek yatırım ve işletim maliyetlerini üstlenmek yerine, havaalanlarını kendi kendilerine yetebilen birer işletmeye dönüştürmeye başlamışlardır. Bundan sonra havaalanları ticari bakış açısıyla yönetilmeye başlanmıştır.

En büyük farklılık ise havaalanlarının pazarlamaya bakış açılarında meydana gelmiş ve havaalanları daha aktif pazarlama faaliyetlerinde bulunmaya başlamışlardır.

Bu nedenle havaalanı yöneticileri oturup müşteri beklemek yerine, yeni müşterileri cezbedici stratejiler geliştirmek ve havaalanının mevcut imkânlarını daha fazla kâr getirecek şekilde kullanmak için yaratıcı çözümler geliştirmek durumundadırlar.

İşletme dış ve iç çevresinin analizinde en çok kullanılan yöntemlerden birisi GZFT analizidir. GZFT analizi, kısaca bir işletmenin Güçlü ve Zayıf yanları ile pazardaki Fırsat ve Tehditlerin değerlendirilmesinde kullanılan bir planlama ve strateji geliştirme aracıdır.

Havaalanları için tehditler, hava taşımacılığı talebinde azalma, terör ve güvenlik endişeleri, ekonomik durumun olumsuz sinyaller vermesi, artan maliyet baskısı ve ilgili otoritelerce getirilen sınırlamalar olabilir.

İşletmeler maliyetlerini rakiplerine kıyasla daha düşük tutmak ya da ürün ya da hizmetlerini rakiplerinden farklılaştırmak yoluyla rekabet avantajı elde edebilirler.

‘Pazar desteği’ havayollarının havaalanı seçimlerini etkileyen faktörlerden bir tanesidir. Diğerleri yolcuların havaalanı tercihlerinde önemli rol oynamaktadır.

Ticari bakış açısıyla yönetilen havaalanları için en önemli müşteri grubu yolculardır.

Performans değerlendirme; bir kurumun önceden belirlenen amaçlara ve hedeflere göre ortaya çıkan ürünleri, hizmetleri ve/veya sonuçları birlikte değerlendirmesine yönelik analitik bir süreçtir. Performans değerlendirme için performans verilerinin ve parametrelerinin ölçülmesi gereklidir.

Havaalanı yönetiminde verimlilik, kârlılık, finansal durum gibi göstergeler yanında emniyet, güvenlik operasyon, müşteri, insan kaynağı ve çevresel etki odaklı göstergeler de oldukça büyük önem taşır.

Köprü kullanım oranı operasyonel hizmet boyutlarından bir tanesidir.

‘Demografik durum’ İnsan kaynakları boyutunda ele alınmaktadır.