HAVAALANI YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 18

PUKO döngüsü sürekli iyilestirmenin temel aracıdır. PUKO, Planla - Uygula – Kontrol et - Önlem al kelimelerinin ilk harfleri bir araya getirilerek elde edilmiş bir kısaltmadır. Doğru cevap B'dir.

Bulgu, denetim veya gözlem sonucu elde edilmiş, şartlara uygun olmayan ve kanıtlanabilir verilerdir. Doğru cevap A'dır.

Havaalanı işletmeleri, emniyetli ve güvenli bir uçuş ve yer hizmetleri faaliyeti sürdürülmesinde önemli rol üstlenmiştir. Bu görevi sürekli eğitim, sistematik denetim ve gözetimler sayesinde sağlayabilmektedir. Havaalanı işletmeleri, kamu otoritesi SHGM ve DHMİ tarafından denetlenir. Doğru cevap A'dir.

Misyon ve vizyon, işletmeye bir yön çizerek o doğrultuda gitmesine olanak sağlarlar. Misyon kısaca, bir işletmenin varlık sebebini; vizyon ise gelecekte olunması istenen yeri tarif eder. Doğru cevap A’dır.

Havaalanı Geliştirme Programı: Bu program aracılığıyla sağlanan fonlardan dört genel amaç için faydalanılmaktadır. Bunlar;
1. Havaalanı planlama,
2. Havaalanı geliştirme,
3. Havaalanı kapasitesinin artırılması ve
4. Gürültü uyum programlarıdır.

Performans değerlendirme; bir kurumun önceden belirlenen amaçlara ve hedeflere göre ortaya çıkan ürünleri, hizmetleri ve/veya sonuçları birlikte değerlendirmesine yönelik analitik bir süreçtir. Performans değerlendirme için performans verilerinin ve parametrelerinin ölçülmesi gereklidir.

Üst yönetim, sistemin genelinden nakit akışı, kâr ve zarar, bütçeler, varlıklar ve borçlar ile ilgili bilgilerin yanında operasyonel ve hizmet kalitesi ile ilgili başarım (performans) bilgilerini de talep eder.

Havaalanı yönetiminde verimlilik, kârlılık, finansal durum gibi göstergeler yanında emniyet, güvenlik operasyon, müşteri, insan kaynağı ve çevresel etki odaklı göstergeler de oldukça büyük önem taşır.

C şıkkı havaalanı operasyonel hizmet boyutları arasındayken, diğer şıklarda verilenler insan kaynakları boyutunda değerlendirilebilir.

D şıkkı Müşteri Memnuniyeti; diğer şıklarda verilen alt boyutlar ise Emniyet ve güvenlik boyutu ile ilgilidir.

Basit, işlevsel ve uygulanabilir bir performans ölçme ve değerlendirme sistemi aşağıdaki aşamaları izleyerek kurulabilir:

Basamak 1: Performans Ölçme ve Değerlendirmenin Planlanması

Basamak 2: Performans Göstergelerinin Planlanması

Basamak 3: Uygulama ve Veri Raporlama

Basamak 4: Performans Sonuçlarının Analizi ve Yönetim Raporu Hazırlanması

Francis, Fry ve Humphreys, kurumsal performans değerlendirme kullanılmak üzere aşağıdaki teknikleri önermektedirler

• Balans Skor Kart-Dengeli Sonuçlar Modeli

• İyi Uygulamalardan Örnek Alma
• Toplam Kalite Yönetimi 

• Kalite Yönetim Sistemi 

• Çevre Yönetim Sistemi 

• Yeniden Yapılanma
• Avrupa Mükemmellik Modeli  
• Değer 0daklı Yönetim
• Malcolm Baldrige Ödül Sistemi

Toplam: Bir sistem içindeki bütün süreçleri ve bütün kişileri ve işleri kapsayan bir
anlayış olarak tanımlanır.

Liderlik: Lider, kuruluşun ana amaç ve stratejilerini belirler, çalışanları ortak amaçlara yönlendirir. Lider vizyon sahibidir, işletmenin gelecekteki yerini konumlandırır. Lider açık sistem yaklaşımını benimser dolayısıyla, dış çevre tehditlerine karşı tedbirli olur, fırsatları iyi görür. Lider dönüştürücüdür, yenilik ve değişime açıktır.

ISO 900, 7 adet Kalite Yönetim Sistemi prensiplerini anlatır; ISO 9004, Kalite Yönetim Sistemi ile sürekli başarı elde edilmesine rehberlik eder; ISO 9011, denetimlerin nasıl yapılacağını anlatır. ISO 9001 ise Kalite Yönetim Sistemi'nin kurulması esnasında uygulanması gereken şartları tanımlayan ve belgelendirmeye esas teşkil eden standarttır.

Hava alanları birçok ülkede kamu mülkiyetinde bulunmaktadır. Bunun en temel nedeni,
hava alanlarında sunulan hizmetin kamu hizmeti olarak görülmesidir.

Yap-İşlet-Devret (Built Operate Transfer): Şu ana kadar en yaygın modeldir. Özel şirkete verilen imtiyaz ile belli bir yatırımın yapılması karşılığında, finansman ve işletim hakkı belli bir süre (genellikle 50 yıla kadar) devletten özel kesime geçer.

Sayfa 10 Tablo 1.1

HAVAALANLARININ TİCARİLEŞMESİ
Önceleri havaalanlarının birer kamu teşebbüsü olarak inşa edilmeleri ve işletilmeleri
o zamanın şartlarına göre gerekli ve olağan bir durumdu. Bunun sebebi, büyük altyapı
yatırımı gerektiren projeler olmaları, yüksek işletim maliyetlerine sahip olmaları ve bulundukları bölgenin ve hatta ülkenin ulaşımı için önem taşımalarıdır. Diğer bir deyişle
havaalanları, topluma hizmet vermek amacıyla devlet kontrolünde ve devlet politikaları
gereği inşa edildiler ve işletildiler. Yeni bir pist ve terminal binası yapımı gibi ek yatırım
maliyetleri de uzun yıllar boyunca kamu tarafından sağlanmaktaydı.

Misyon bir işletmenin varlık sebebini; vizyon ise gelecekte olunması istenen yeri tarif eder.