HAVAALANI YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 20

Özellikle emniyet ve güvenlik konularında konulan kurallara uymak havaalanlarının faaliyetleri gereği lüzumludur. Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO-International Civil Aviation Organization) ve Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA- The European Aviation Safety Agency) gibi uluslararası kuruluşlar ile Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü gibi ulusal sivil havacılık otoriteleri düzenleyici ve denetleyici paydaş grubudur. 

Otoritelerin yanında hava taşımacılığı sisteminin işleyişinde düzenleyici ve belirleyici rol oynayan uluslararası ve ulusal kuruluşları da burada ilgili kuru- luşlar olarak ele alabiliriz. Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA-International Air Transportation Association), Uluslararası Havaalanları Konseyi (ACI-Airport Council International), Uluslararası Havayolu Pilotları Birliği (IALPA-International Airline Pilot Association) gibi kuruluşlar ile havacılık sendikaları bunlara örnek olarak verilebilir.

Yönetim süreci, işletme amaçların saptanmasından başlayarak bunların gerçekleştirilmesine yönelik eylem kararlarını içerir. Eylem kararları da planlama, örgütleme, yöneltme ve kontrol gibi yönetim işlevlerini içermektedir.

Üst düzey yöneticilerden işletmeler ile ilgili stratejik kararlar almaları beklenmektedir. Stratejik kararlar, işletmelerin geleceğini ilgilendiren ve içerisinde çoğunlukla kalıcı ve yapısal ögeler barındıran, işletmenin gerek çevresi ile olan ilişkileri ile ilgili gerekse de tümünü ilgilendiren kararlardır.

Misyon ise bir işletmenin ne yapmak ve hangi amaçları yapmak üzere kurulduğunu ve varlık nedeninin ne olduğunu ifade eder. Misyon, işletme amaçlarının en büyüğüdür. Bu nedenle, misyon cümlesi bir işletmenin istikametini göstermektedir.

Havaalanlarının ticari faaliyetlerinde yapılan değişiklikler operasyonel planlama gerektirmektedir. Örneğin, yeni havayolu işletmelerine ve havayolu iş birliği gruplarına verilen “business lounge” hizmeti ya da yeni bir hızlı geçiş (fast track) hattının planlanması olabilir.

Vroom’un Beklenti Teorisi: Bu teoriye göre insanlar, sonucunda arzuladığı amacı elde edecekse bunun için daha çok çaba harcayacaktır. Bunun için çalışanları güdülemek isteyen yöneticiler, çalışanların en nihayetinde arzuladıkları amaçlara ulaşabilecekleri konusunda onları ikna etmelidir.

Proje finansmanı: Bu tür özelleştirmede kullanılan çeşitli yöntemler bulunmakla birlikte, en yaygın olanı yap-işlet-devret modelidir. Burada, havaalanının bir kısmı ya da tüm işletmeciliği belirli bir süre boyunca proje yatırımını gerçekleştiren ve kaynakları sağlayan işletmelere devredilmektedir. Bu özelleştirme daha çok büyük çaplı kaynak gerektiren yeni bir havaalanı ya da yeni bir terminal binası yapımında yaygındır.

Havacılık Gelirleri :

İniş ücretleri

Yolcu ücretleri

Uçak park ücretleri

Hizmet ücretleri (eğer hizmet havaalanı operatörü tarafından sağlanıyorsa)

Diğer havacılık gelirleri (hava trafik kontrol, ışıklandırma, körük vb.) şeklindedir.   Doğru cevap A’dır.

Fazla bagaj ücretleri kullanım hakkı gelirlerinin elde edildiği kaynaklardan biri değildir. Doğru cevap E’dir.

Avrupa Birliği havaalanlarındaki en büyük maliyet kalemi işçilik maliyetleridir. Doğru cevap D’dir.

Amerikadaki havaalanlarının işçilik maliyetlerinin Avrupa’dakilere göre daha düşük olmasının en önemli sebebi terminallerin ve diğer kolaylıkların havayollarına veya diğer kuruluşlara kiralanmasıdır. Bazı durumlarda havayolları, havaalanı terminalinin sahibi de olabilmektedir. Bu yerlerin havaalanı otoritesi tarafından işletilmemesi, havaalanı personel giderlerini azaltmaktadır. Doğru cevap D’dir.

Büyük uçakların daha uzun ve yüksek mukavemetli pistler gerektirmesi bu uçaklar için baz alınan temel ağırlık ücretinin yükseltilmesine neden olmuştur. Böylece, havaalanı fiyatlandırmasında ödeme gücü dikkate alınmaya başlanmıştır. Havaalanı ücretleri, kısa mesafe uçan havayollarına göre uzun mesafe uçan havayollarının operasyonel maliyetlerinin daha küçük bir kısmını oluşturur. Bu nedenle uzun mesafe uçan havayolları ve yolcuları daha yüksek havaalanı ücretleri ödeyebilirler. Doğru cevap B’dir.

Bir malın veya hizmetin üretimi bir birim arttırıldığında toplam maliyette meydana gelen değişiklikler “marjinal maliyet” olarak adlandırılır. Doğru cevap A’dır.

Önceliğin sosyoekonomik seviyesi yüksek ülkelere ve ülkelerden yapılan uçuşlara verilmesi havaalanı kullanım hakları devlet tarafından düzenlendiğinde sıklıkla kullanılan devlet sınırlamalarından birisi değildir. Doğru cevap C’dir.

Havaalanına ulaşımın geliştirilmesi Havaalanı Geliştirme Programı aracılığıyla sağlanan fonlardan faydalanılan dört genel amaçtan biri değildir. Doğru cevap E’dir.

Havaalanına ulaşım sağlayan personel havaalanı planlayıcıları ve yöneticilerinin gelirlerini maksimize edebilmek için hedeflediği 8 potansiyel müşteri grubu arasında değildir. Doğru cevp D’dir.

Yap-İşlet-Devret modeli ülkemizde ilk olarak Antalya havaalanında uygulanmıştır. Doğru cevap B’dir

Kamu özel iş birliği yöntemini klasik yöntemlerden ayıran en önemli özellik, özel sektör ile iş birliğinin sadece inşaat aşamasında değil işletme aşamasında da devam etmesidir. Doğru cevap A'dır.

Havaalanı işleticisi, sistemin temel elemanı olan havaalanının pist, apron, terminal,
hangar gibi ana hizmet alanlarının ve ticari alanların işletiminden sorumludur. Ancak,
havaalanında gerçekleşen faaliyetlerin yapısı gereği, doğrudan havaalanı işleticisinin sorumluluğunda bulunmamakla birlikte havaalanı sınırları içinde gerçekleşen ve havaalanı operasyonel süreçleri içerisinde yer alan gümrük işlemleri, meteorolojik hizmetlerin sunumu, güvenlik ve sağlık hizmetlerinin sağlanması gibi tamamlayıcı hizmetler de havaalanı alt sistemi içerisinde değerlendirilir. Doğru cevap A'dır.

Demografik çevre: Dünya nüfusundaki artış hava taşımacılığı için potansiyel yolcu
sayısında da artış demektir. Göç ve aile yapısının değişimi de insanların özel amaçlı
seyahatlerini artırmaktadır. Yaşlanan nüfusun seyahat gereksinimindeki artış, hava
taşımacılığı talebini artırmaktadır. Doğru cevap B'dir.