HAVAALANI YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 12

Eskişehir Hasan Polatkan Havaalanı ESTÜ tarafından işletilmektedir. Yani diğerlerinden farklı olarak bir kamu kurumu tarafından işletilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Demografik çevre: Dünya nüfusundaki artış hava taşımacılığı için potansiyel yolcu
sayısında da artış demektir. Göç ve aile yapısının değişimi de insanların özel amaçlı
seyahatlerini artırmaktadır. Yaşlanan nüfusun seyahat gereksinimindeki artış, hava
taşımacılığı talebini artırmaktadır

Artan hava taşımacılığı talebinin getirdiği havaalanı yatırımları için çok büyük miktarda kaynak gereksinimi, değişen kamu yönetimi anlayışlarına paralel olarak devletlerin bu finansman yükünü üstlenmek istememeleri ve havacılık endüstrisindeki serbestleşme eğilimleri benzeri nedenler, havaalanlarının daha ticari ve pazar odaklı yönetilmelerini zorunlu kılmaya başlamıştır. Öte yandan havaalanlarında, ticari odaklı yönetim olmasa da kullanılan teknoloji her zaman yüksek seviyede olmuştur. Bu seviye, kamu mantığıyla işletilen havaalanlarında da yüksektir. Çünkü operasyonlar emniyetli ve güvenilir şekilde mümkün olan en az riskte gerçekleşmelidir. Doğru cevap C'dir.

ICAO, Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (The European Aviation Safety Agency
- EASA) gibi uluslararası kuruluşlar ile devletler ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü
(SHGM), Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü gibi ulusal sivil
havacılık otoriteleri düzenleyici ve denetleyici kuruluşlardır. Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (International Air Transportation Association - IATA) ve Uluslararası Havaalanları Konseyi (Airport Council International - ACI) gibi otorite olmayan ancak hava taşımacılığı sisteminin işleyişinde belirleyici rol oynayan uluslararası ve ulusal kuruluşlar da ilgili kuruluşlar olarak sektörel çevrede yer alır.

Sayfa 10, Tablo 1.1.

Sayfa 10 Tablo 1.1

Annex 14’te yer alan ve yukarıda açıkladığımız bu yaygın sınıflandırmanın yanında
ICAO tarafından yapılan diğer bir sınıflandırma ise havaalanı trafiğini havaaracı hareket yoğunluğuna göre kategorilere ayırma şeklindedir. Bu hesaplama ortalama hareket
sayısına ve pist sayısına dayanır. Bir kalkış veya bir inişe bir hareket adı verilir. Trafiğin
en yoğun olduğu ortalama saatteki hareket sayısı, günlük en yoğun saatteki hareketlerin
sayısının yıllık aritmetik ortalamasıdır. Buna göre havaalanları trafik yoğunluğuna göre
üç kategoride ele alınır:
a. Hafif: Trafiğin en yoğun olduğu ortalama saatte hareket sayısının pist başına
15’ten fazla olmadığı veya tipik olarak 20 toplam havaalanı hareketinden az olduğu
durumlarda.
b. Orta: Trafiğin en yoğun olduğu ortalama saatte hareket sayısının pist başına sırasına göre 16 ile 25 arasında olduğu veya tipik olarak 20 ile 35 toplam havaalanı
hareketi olduğu durumlarda.
c. Şiddetli: Trafiğin en yoğun olduğu ortalama saatte hareket sayısının pist başına
sırasına göre 26 veya daha fazla olduğu veya tipik olarak 35 toplam havaalanı hareketinden fazla olduğu durumlarda.

Amerikan Federal Havacılık Dairesi’ne (Federal Aviation Administration - FAA) göre
ise, havaalanı sınıflandırması şu şekildedir:
1. Ticari Hizmet Veren Havaalanı: Yıllık olarak en az 2.500 yolcuya hizmet veren ve
tarifeli taşımacılığa açık havaalanı:
a. Birincil Olmayan Ticari Havaalanı: Yıllık olarak 2.500 ile 10.000 yolcuya hizmet
veren havaalanı.
b. Birincil Ticari Havaalanı: Yıllık olarak 10.000’den fazla yolcuya hizmet veren
havaalanı.
2. Kargo Hizmeti Veren Havaalanı: Diğer hava taşımacılığı hizmetlerinin yanında,
yıllık 100 milyon pounddan fazla yalnızca kargo taşıyan havaaraçlarına hizmet
veren havaalanı. Bir havaalanı hem ticari hizmet veren havaalanı hem de kargo
hizmeti veren havaalanı olabilir.
3. Trafiği Rahatlatıcı Havaalanı: Ticari havaalanlarında yaşanan tıkanıklığı azaltmaya yardımcı olan havaalanları.
4. Genel Havacılık Havaalanı: Diğer tanımlamaların dışında kalan ve kapsamı en
geniş olan havaalanı kategorisidir. Yıllık olarak 2500’den fazla tarifeli havayolu yolcusuna hizmet veren özel havaalanları da bu kapsamda ele alınır.

Operasyonel  
• Hava trafik kontrol
• Meteoroloji
• Haberleşme ve uçuş bilgi
sistemleri
• Polis ve güvenlik
• İtfaiye, ambulans ve
ilkyardım hizmetleri
• Pist, apron ve taksiyolu
bakımı
• Diğer faaliyetler

Yer Hizmetleri
• Temsil
• Yolcu trafik
• Yük kontrolü ve
haberleşme
• Ramp: Ramp, kargo ve
posta, uçak temizlik, birim
yükleme gereçlerinin
kontrolü
• Uçak hat bakım: Uçak hat
bakım, yakıt ve yağ
• Uçuş operasyon
• Ulaşım
• İkram servis
• Gözetim ve yönetim
• Uçak özel güvenlik
hizmet ve denetimi

Ticari
• Vergisiz mağazalar
• Diğer mağazalar
• Restoran ve kafeler
• Eğlence hizmetleri
• Oteller
• Bankalar
• Araba kiralama ve park
hizmetleri
• Toplantı ve iletişim
kolaylıkları
• Kuaför, kuru temizleme
vb. kişisel hizmetler
• Reklâm etkinlikleri
• Diğer faaliyetler

Marjinal maliyet, bir firmanın üretim miktarındaki bir birimlik artış için katlanılması gereken ilave maliyettir.

Pazarlama Yönetimi
Pazarlama, modern anlamda, bireysel ve kurumsal beklenti ve gereksinimlerin karşılanabilmesi için gerekli olan mal ve hizmet alışverişinlerini gerçekleştirebilmek amacıyla ürünlerin tasarımı, fiyatlandırılması, tanıtımı ve dağıtımı ile ilgili tüm faaliyetlerin planlanması ve uygulanması olarak tanımlanmaktadır.
Pazarlamanın 4P olarak bilinen dört unsuru ürün (Product), fiyatlandırma (Price), tutundurma (Promotion) ve dağıtım (Place) pazarlama karması olarak adlandırılır. Bu dört unsurun, hedef pazarın gereksinimlerine en uygun şekilde bir araya gelmesi pazarlama
faaliyetlerini başarılı kılacaktır.

İşletmenin en yaygın kabul gören tanımlarından biri Mucuk tarafından yapılmış ve buna göre işletme, “üretim faktörlerinin bir araya getirilerek, doğada kıt olarak bulunan, insan­ların ihtiyaç duydukları mal ve/veya hizmeti üreten ve/veya pazarlayan, kâr amacı güden; ekonomik, yönetsel, sosyal, teknik ve hukuki birim” şeklinde tanımlanmıştır. Doğru cevap A’dır.

Genel çevre, yasal, politik, ekonomik, teknolojik, sosyokültürel, ekolojik, demogra­fik, uluslararası gibi işletmeye nispeten uzak olan ortamlardan oluşur. Bu uzak ortam­larda meydana gelebilecek olaylar, işletmeyi dolaylı/endirekt olarak etkileyen fırsat ve tehditler yaratır. Doğru cevap E’dir.

Yakın çevredeki unsurlar, işletme üzerinde dolaysız/direkt etki yapabilen fırsat ve tehditleri oluşturur. Doğru cevap B’dir.

Demografik çevre: Dünya nüfusundaki artış hava taşımacılığı için potansiyel yolcu sayısında da artış demektir. Göç ve aile yapısının değişimi de insanların özel amaçlı seyahatlerini artırmaktadır. Yaşlanan nüfusun seyahat gereksinimindeki artış, hava taşımacılığı talebini artırmaktadır. Doğru cevap D’dir.

Havaalanı müşterileri, geleneksel havaalanı yönetiminde havayollarıdır. Yolcular ve kargo sahipleri de havayollarının müşterisi olarak kabul edilmekte, fakat havaalanları için doğrudan müşteri olarak düşünülmemektedir. Günümüzün modern havaalanı işletmele­rinde ise, potansiyel hedef müşterileri şu şekilde sıralanabilir:

Doğru cevap D’dir.

Her havaalanının bir rakam ve harften oluşan bir kodu mevcuttur. O havaalanına inip kalkabilecek uçak tipi buna göre belirlenir. ICAO Havaalanı Referans Kodu Tablosuna göre;

Doğru cevap C’dir.

Avrupa Komisyonu ise havaalanlarını yıllık yolcu sayısına göre dört kategoride ele almaktadır:

Doğru cevap C’dir.

Yönetim süreci ise, temel olarak dört işlevi içerir. Bunlar;

Doğru cevap D’dir.

Havaalanları istihdam katkılarını doğrudan, dolaylı, uyarılmış, katalizör ve bunların birleşimi ile oluşan toplam etki şeklinde çeşitli biçimlerde gerçekleştirirler. Doğru cevap B’dir.