HAVAALANI SİSTEMİ

İniş kılavuzu (rüzgâr yönü ve hızı, pist tanıtımı, pistin kullanılabilirlik durumu)

PAT sahası: Hareket sahası da denilen PAT (Pist-Apron-Taksiyolu) sahası bir havaalanında uçakların kalkış, iniş ve taksi yapmak için kullandığı manevra ve park
sahalarıdır.

Piste Yönlendirme Işık Sistemleri
Pist yönlendirme ışık sistemi, belirli bir yaklaşma yolu boyunca tehlikeli bir bölgeden kaçınmak veya gürültüyü azaltmak amacıyla görsel rehberliğin gerekli olduğu durumlarda sağlanmalıdır. Bu ışık sistemi, ilgili otorite tarafından belirlenen bir noktadan başlamalı, varsa yaklaşma ışıklandırma sisteminin veya pist ışıklandırma sisteminin görüş içinde bulunduğu bir noktaya kadar uzanmalıdır. Işık sistemindeki her bir ışık grubu yanıp sönen en az üç ışıktan oluşmalıdır. Söz konusu ışıklar sistemin tanıtılmasına yardımcı olacaksa, sürekli yanan ışıklardan da oluşabilir. Yanıp sönen ışıklar beyaz olmalı, sürekli yanan ışıklar ise gazlı deşarj ışıklar olmalıdır.

Pist Eşiği Işıkları
Pist eşiği ışıkları pist kenar ışıkları ile donatılmış bir pist için sağlanmalıdır. Eşik, pistin
ucunda bulunması hâlinde ışıklar pistin ucunun mümkün olduğunca yakınına ve en fazla
3m dışına pist eksenine dik açılarla bir sıra halinde yerleştirilmelidir. Pist eşiği ışıkları
piste yaklaşma yönünde yeşil görünen sabit, tek yönlü ışıklardır.

Azimut: Bir gök cisminin gözlemciye göre istikametinin ufuktaki kuzey veya güney
noktasından açısal uzaklık olarak ifadesidir.

ILS/MLS: ILS (Instrument Landing System) ve MLS (Microwave Landing System), kötü hava şartlarında havaalanına aletli hassas yaklaşma yapma imkânı sağlayan sistemlerdir.

Standart görerek yaklaşma eğim gösterge sistemleri T-VASIS, AT-VASIS, PAPI ve APAPI olmak üzere dört çeşittir.

Zorunlu talimat levhası, bir pilotun veya araç sürücüsünün kulenin izni olmaksızın geçmemesi gerektiği hareket alanı üzerindeki bir konumu tanımlamaktadır. Zorunlu talimat levhaları bu nedenle hareket alanlarının üzerindeki emniyet tedbirlerinin önemli bir unsurudur. Bu levhalar, her zaman taksiyolunun veya pistin her iki tarafında bulunmalıdır. Bu durum pilotlara, her zaman levhalara ilişkin kesintisiz bir görüşe sahip olma olanağını vermektedir. Zorunlu talimat levhaları, pist tanıtma levhalarını, Kategori I, II veya III bekleme pozisyonu levhalarını, pist-bekleme pozisyonu levhalarını, yol-bekleme pozisyonu levhalarını ve NO ENTRY (GİRİLMEZ) levhalarını içermektedir

Kaplamalı bir aletli pistin ve kod numarasının 3 veya 4 olduğu ve pistin uluslararası ticari hava taşımacılığı tarafından kullanılması öngörüldüğü durumlarda kaplamalı bir aletsiz pistin eşik işaretlemesi yapılmalıdır. Eşik işaretlemesinin şeritleri, eşikten 6m sonra başlamalıdır. Pist eşik işaretlemesi, 45m’lik bir pist genişliği için Şekil 6.10’da gösterildiği üzere bir pistin merkez hattı üzerinde simetrik olarak düzenlenmiş düzgün orantılı boyuna şeritlerden oluşur.

Mania: Bir havaalanında hava trafiği, uçuş güvenliği ve haberleşmeyi engelleyecek,
hava seyrüseferi ve havaalanı güvenliğini tehlikeye düşürebilecek nitelikte ve
yükseklikte binalar, yapılar, inşaat çalışmaları, ağaçlar, direkler gibi insan ya da doğa yapısı engellerdir.

Şikago Konvansiyonu ve ekleri (Annex) havacılık operasyonlarının emniyeti için standartlar oluşturmayı amaçlamış, bu standartlardan birisi de havaalanları konusunda yapılmış olan Annex 14’tür. Bu nedenle doğru yanıt A seçeneğidir.

Kalkış ağırlığı 5.700 kg’ın altında tek motorlu ve hafif uçaklar için tasarlanmış küçük havaalanları genellikle aletli yaklaşma yardımcıları veya hava trafik kontrol tesisleri ile donatılmamıştır. Bu nedenle doğru yanıt B seçeneğidir.

Pist merkez hattı ışıkları, uçak pistten çıkana kadar yön kılavuzu sağlamak üzere pilot tarafından kullanılan temel ışıklardandır. Bu nedenle doğru yanıt D seçeneğidir.

Pist eşiğini belirleme ışıkları, yanıp sönen beyaz ışık şeklinde ve yalnızca piste yaklaşma yönünde görülebilir olmalıdır. Bu nedenle doğru yanıt B seçeneğidir.

Pist Merkez Hattı Işıkları: Hassas yaklaşma pisti kategori II veya III’te sağlanması gereken ışık sistemidir. Bu nedenle doğru yanıt E seçeneğidir.

Hassas yaklaşma Kategori I ışıklandırma sisteminin krosbar ve merkez hattı ışıkları, değişken beyaz renkte sabit ışıklar olmalıdır. Bu nedenle doğru yanıt C seçeneğidir.

Standart görerek yaklaşma eğim gösterge sistemleri T-VASIS, AT-VASIS, PAPI ve APAPI olmak üzere dört çeşittir. Bu nedenle doğru cevap C seçeneğidir.

Zorunlu levhalarda kırmızı ve beyaz, bilgilendirme levhalarında ise sarı ve siyah renkleri kullanılmaktadır. Bu nedenle doğru yanıt E seçeneğidir.

Zorunlu talimat levhaları, pist tanıtma levhalarını, Kategori I, II veya III bekleme pozisyonu levhalarını, pist-bekleme pozisyonu levhalarını, yol-bekleme pozisyonu levhalarını ve NO ENTRY (GİRİLMEZ) levhalarını içermektedir. Bu nedenle doğru yanıt A seçeneğidir.

A, B veya C tipi orta yoğunlukta mania ışıkları, cismin daha çok alan kapladığı (ağaç grubu, binalar gibi) durumlarda veya zemin seviyesinden yüksekliği 45 metreden fazla olduğunda kullanılır. Bu nedenle doğru yanıt B seçeneğidir.