HAVAALANI SİSTEMİ

Bu tip havaalanlarında görsel yardımcılar açısından minimum işletme gereklilikleri ve sağlanması gereken bilgiler aşağıdaki gibidir:

• Havaalanı yeri

• Havaalanı tanıtımı

• İniş kılavuzu (rüzgâr yönü ve hızı, pist tanıtımı, pistin kullanılabilirlik durumu)

• Turlama kılavuzu

• Son yaklaşma kılavuzu (pist kenarı ve eşik tanımlama, yaklaşma eğimi kılavuzu, hedef nokta kılavuzu, pist merkez hattı tanımlama)

• Pisti terketme kılavuzu (pist merkez hattı tanımlama, pist kenarı tanımlama, çıkış taksiyolunun konumu, çıkış taksiyolu kenarı ve merkez hattı tanımlama, pist sonunun gösterilmesi)

• Taksi yapma kılavuzu (taksiyolu ve/veya merkez hattı tanımlama, park etme ve servis alanları bilgilendirme levhaları, zorunlu talimat levhaları)

• Kalkış kılavuzu (pist merkez hattı tanımlama, pist kenarı tanımlama, pist sonunun gösterilmesi).

Pist eşiği ışıkları pist kenar ışıkları ile donatılmış bir pist için sağlanmalıdır. Eşik, pistin ucunda bulunması hâlinde ışıklar pistin ucunun mümkün olduğunca yakınına ve en fazla 3m dışına pist eksenine dik açılarla bir sıra halinde yerleştirilmelidir. Pist eşiği ışıkları piste yaklaşma yönünde yeşil görünen sabit, tek yönlü ışıklardır.

Apron Işıkları

Durma Uzantısı Işıkları Bu ışıklar durma uzantısının uzunluğunun tamamı boyunca yerleştirilmelidir. Pist merkez hattından eşit mesafede olan ve pist kenar ışıklarının sıraları ile çakışan iki paralel sıra halinde ve durma uzantısının sonundan en fazla 3m dışarıya kadar olmalıdır. Durma uzantısı ışıkları, pist yönünde kırmızı renkte tek yönlü sabit ışıklardır.

Hassas Yaklaşma Kategori I Işıklandırma Sistemi

Bir hassas yaklaşma Kategori I ışıklandırma sistemi, mümkün olduğunca, pist eşiğinden 300m mesafede 30m uzunlukta bir krosbar oluşturan bir sıra ışıkla pist eşiğinden 900m’lik bir mesafe boyunca uzanan pistin uzatılmış merkez hattı üzerinde bir sıra ışıktan oluşur. Hassas yaklaşma Kategori I ışıklandırma sisteminin krosbar ve merkez hattı ışıkları, değişken beyaz renkte sabit ışıklar olmalıdır. Her bir merkez hattı ışığı pozisyonu ya mesafe bilgileri sağlamak üzere merkez hattın en içteki 300m’de tek bir ışık kaynağı, merkez hattın ortadaki 300m’de iki ışık kaynağı ve merkez hattın dıştaki 300m’de üç ışık kaynağından oluşmalıdır

Standart görerek yaklaşma eğim gösterge sistemleri T-VASIS, AT-VASIS, PAPI ve APAPI olmak üzere dört çeşittir. AT-VASIS, iki eşit parçaya bölen altı ışıklı boyuna sıralarla, dört ışık ünitesinden oluşan tek bir kanat barı şeklinde pistin bir tarafında düzenlenmiş on ışık ünitesinden oluşur. T-VASIS ve AT-VASIS sistemlerinde bir uçağın pilotu, yaklaşma sırasında yaklaşma eğiminin üzerindeyken kanat barlarını beyaz ve bir, iki veya üç alçalma ışığını görecektir

Bilgilendirme levhaları pilotlara ve araç sürücülerine hareket alanındaki pozisyonlarını sürekli izleme olanağı vermektedir. Bu levhalar, tüm uçakların ve araçların emniyetli ve verimli seyrüseferi için bir yardımcı olarak öngörülmüştür. Bilgilendirme levhaları, yön levhalarını, konum levhalarını, varış yeri levhalarını, pist çıkış levhalarını, pist boşaltma levhalarını ve kavşak kalkış levhalarını içermektedir.

Sinyalizasyon Lambası Sinyalizasyon lambası kontrollü bir havaalanında havaalanı kontrol kulesinde bulunmalıdır. Sinyalizasyon lambası, kırmızı, yeşil ve beyaz sinyaller üretebilmeli, gereken herhangi bir hedefe elle yöneltilebilmeli, renklerden herhangi birinde bir sinyal ve bunu takiben diğer iki renkten herhangi birinde bir sinyal verebilmeli ve dakikada en az dört kelimelik bir süratle Mors Koduyla üç renkten birinde bir mesaj gönderebilmelidir.

Konma Bölgesi İşaretlemesi

Kod numarasının 2, 3 veya 4 olduğu durumlarda kaplamalı bir hassas yaklaşma pistinin konma bölgesinde yapılmalıdır. Bu işaretleme, pist merkez hattı etrafında simetrik olarak düzenlenmiş dikdörtgen işaretleme çiftlerinden oluşur.

C tipi düşük yoğunlukta mania ışıkları, uçaklar haricindeki kara araçlarına ve diğer hareketli cisimlere yerleştirilmelidir. D tipi düşük yoğunlukta mania ışıkları ise, follow-me araçlarının üzerine yerleştirilmelidir. A, B veya C tipi orta yoğunlukta mania ışıkları, cismin daha çok alan kapladığı (ağaç grubu, binalar gibi) durumlarda veya zemin seviyesinden yüksekliği 45 metreden fazla olduğunda kullanılmalıdır.

Konma bölgesi ışıkları, eşikten 900m mesafe boyunca uzanmalı ve pist merkez hattına göre simetrik olarak yerleştirilmiş baret çiftleri ile oluşturulmalıdır.

Pist koruma ışıkları ya taksiyolunun her iki tarafında belli bir mesafede iki çift sarı ışıktan ya da taksiyolu üzerinde 3m’lik aralıklarla yerleştirilmiş sarı ışıklardan oluşur.

Her bir şeridin uzunluğu, en az boşluğun uzunluğuna eşit veya 30m (hangisi daha fazlaysa) olmalıdır. Bu durumda D seçeneği doğru cevaptır.

Pist kenar şeridinin işaretlemesi, pistin her bir kenarı boyunca her şeridin dış kenarı yaklaşık olarak pistin kenarının üzerine yerleştirilecek iki şeritten oluşmalı, ancak pistin genişliğinin 60m’den fazla olduğu durumlarda, şeritler pist merkez hattından 30m’ye yerleştirilmelidir.

Şekil 6.3'e göre 15cm olmalıdır.

Kod harfinin A, B, C veya D olduğu taksiyollarındaki zorunlu talimat işaretlemesi, taksiyolu boyunca taksiyolu merkez hattı üzerine ve pist bekleme pozisyonu işaretlemesinin bekleme tarafına eşit olarak yerleştirilecektir. Kod harfinin E veya F olduğu taksiyollarında zorunlu talimat işaretlemesi, pist bekleme pozisyonu işaretlemesinin bekleme tarafında ve taksiyolu merkez hattı işaretlemesinin her iki tarafında bulunmalıdır. Doğru cevap E'dir.

Geniş kapsamlı cisimleri veya yakın aralıklı cisim gruplarını işaretlemede bayraklar kullanıldığında, en az her 15m’ye yerleştirilmeli, ancak cismin tehlikesini arttırmamalıdır. Doğru cevap C'dir.

Düşük yoğunlukta A ve B tipi mania ışıkları, cismin daha az alan kapladığı durumlarda ve zemin seviyesinden yüksekliği 45 metreden az olduğunda kullanılmalıdır.

Bir gök cisminin gözlemciye göre istikametinin ufuktaki kuzey veya güney noktasından açısal uzaklık olarak ifadesine azimut denir.

Bir uçağın 180 derecelik bir dönüşü tamamlayabilmesi ve pist merkez hattı hizasına gelebilmesi için, 350m’den düşük pist görüş mesafesi koşullarında kullanılması öngörülen bir pist dönüş alanı üzerinde sürekli rehberlik için sağlanmalıdır.