HAVAALANI SİSTEMİ - Deneme Sınavı - 11

Kalkış ağırlığı 5.700 kg’ın altında tek motorlu ve hafif uçaklar için tasarlanmış küçük havaalanları genellikle aletli yaklaşma yardımcıları veya hava trafik kontrol tesisleri ile donatılmamıştır. Bu nedenle doğru yanıt B seçeneğidir.

Pist merkez hattı ışıkları, uçak pistten çıkana kadar yön kılavuzu sağlamak üzere pilot tarafından kullanılan temel ışıklardandır. Bu nedenle doğru yanıt D seçeneğidir.

Pist eşiğini belirleme ışıkları, yanıp sönen beyaz ışık şeklinde ve yalnızca piste yaklaşma yönünde görülebilir olmalıdır. Bu nedenle doğru yanıt B seçeneğidir.

Pist Merkez Hattı Işıkları: Hassas yaklaşma pisti kategori II veya III’te sağlanması gereken ışık sistemidir. Bu nedenle doğru yanıt E seçeneğidir.

Hassas yaklaşma Kategori I ışıklandırma sisteminin krosbar ve merkez hattı ışıkları, değişken beyaz renkte sabit ışıklar olmalıdır. Bu nedenle doğru yanıt C seçeneğidir.

Standart görerek yaklaşma eğim gösterge sistemleri T-VASIS, AT-VASIS, PAPI ve APAPI olmak üzere dört çeşittir. Bu nedenle doğru cevap C seçeneğidir.

Zorunlu levhalarda kırmızı ve beyaz, bilgilendirme levhalarında ise sarı ve siyah renkleri kullanılmaktadır. Bu nedenle doğru yanıt E seçeneğidir.

Zorunlu talimat levhaları, pist tanıtma levhalarını, Kategori I, II veya III bekleme pozisyonu levhalarını, pist-bekleme pozisyonu levhalarını, yol-bekleme pozisyonu levhalarını ve NO ENTRY (GİRİLMEZ) levhalarını içermektedir. Bu nedenle doğru yanıt A seçeneğidir.

A, B veya C tipi orta yoğunlukta mania ışıkları, cismin daha çok alan kapladığı (ağaç grubu, binalar gibi) durumlarda veya zemin seviyesinden yüksekliği 45 metreden fazla olduğunda kullanılır. Bu nedenle doğru yanıt B seçeneğidir.

Havacılıktaki ilk anlaşmalardan olan 1919 Paris Anlaşması ile havaalanı görsel yardımcılarının oluşumunun temelleri atılmıştır. Bu anlaşmanın bir maddesi “Uluslararası hava kurallarına göre inişlerde çarpışmayı önleyecek işaret ve ışıkların bulunması şarttır.” şeklinde düzenlenmiştir.

Bu tip havaalanlarında görsel yardımcılar açısından minimum işletme gereklilikleri ve sağlanması gereken bilgiler aşağıdaki gibidir:
• Havaalanı yeri
• Havaalanı tanıtımı
• İniş kılavuzu
• Turlama kılavuzu
• Son yaklaşma kılavuzu
• Pisti terketme kılavuzu
• Taksi yapma kılavuzu
• Kalkış kılavuzu

PAT sahası: Hareket sahası da denilen PAT (Pist-Apron-Taksiyolu) sahası bir havaalanında uçakların kalkış, iniş ve taksi yapmak için kullandığı manevra ve park sahalarıdır.

Pist yönlendirme ışık sistemi, belirli bir yaklaşma yolu boyunca tehlikeli bir bölgeden kaçınmak veya gürültüyü azaltmak amacıyla görsel rehberliğin gerekli olduğu durumlarda sağlanmalıdır.

Kanat bar ışıkları, eşik yerinin değiştirildiği ve pist eşiği ışıklarının gerekli olduğu fakat sağlanmadığı durumlarda, aletsiz veya hassas olmayan yaklaşma pisti üzerinde sağlanmalıdır.

Pist Merkez Hattı Işıkları hassas yaklaşma pisti kategori II veya III’te sağlanması gereken ışık sistemidir. Pist merkez hattı ışıkları, pistin merkez hattı boyunca eşikten sona kadar yaklaşık 15m aralıklarla yerleştirilmelidir.

Havaalanı yapımı için uygun arazinin seçiminde bazı kriterlerin arazi için ayrıntılı bir şekilde analiz edilmesi gerekir. Bu kriterler şunlardır:

Bunlar içerisinde meteorolojik şartlar; Uçağın kalkış ve iniş hareketlerini, dolayısıyla havaalanının
kullanım kapasitesini doğrudan etkileyen arazideki etkin rüzgâr yönü, sisli, yağmurlu, karlı ve buzlu gün sayıları ile sıcaklığın mevsimlere göre değişiminin her bir aday arazi için analiz edilmesini içerir. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Kapasite kavramı farklı bilim dallarında ve alanlarda çeşitli anlamlarda kullanılır. Kapasitenin sözlük anlamı “bir şeyi içine alma, sığdırma sınırı, kapsama gücü”dür. Diğer bir anlamı da belirlenmiş bir alana sığabilecek en fazla kişi ya da nesne sayısıdır. Ekonomide ve işletmede ise “bir işletmenin üretim miktarı”, “bir makine ya da tesisin normal çalışma düzeninde kullanılması sonucunda elde edilebilecek en yüksek üretim miktarı” şeklinde tanımlanmaktadır. Yönetimde ise kapasite için “belirli bir dönemde üretim gücü” ya da “belirli bir dönemde sistemin gerçekleştirdiği çıktı miktarı” olarak tanımlanmaktadır.Bu tanımlar dışında havaalanı kapasitesi için ise şöyle bir tanım yapılabilir; bir havaalanına olan sürekli talebi en son ve en yüksek düzeyde karşılayabilme özelliğine kapasite denir. Bu nedenle doğru cevap E seçeneğidir.

Havaalanı sistemi için beş temel kapasite tanımından söz edilebilir. Bunlardan Maksimum kapasite; Seçilen bir zaman aralığında emniyet ve güvenlik kısıtlarına bakılarak hizmet verilebilecek en fazla kişi ve trafik sayısını ifade eder. Bu nedenle doğru cevap C seçeneğidir.

Türbülans gibi bir çok hava olayı havaalanı ve hava sahası kapasitesini azaltacak yönde etkilerde bulunabilir. Türbülans: Rüzgardaki düzensiz dalgalanmalara denir.

Pist kapasitesini etkileyen faktörler dört grupta incelenebilir, bunlar:
• Ayırma minimumları
• Operasyon karması
• Pist konfigürasyonu
• Hava trafik kontrolün kararları

E seçeneğindeki "Uçaklar için mevcut kapıların tipi ve sayısı" ise kapı kapasitesini etkileyen faktörlerdendir.