HAVA TRAFİK KONTROL HİZMETLERİ

Kaçırılmış bir uçağın pilotu mümkün olduğunda transpondera Mod A Kod 7500’ü bağlamalıdır. buna göre doğru Cevap D’dir.

Hava araçlarının birbirine yakın geçmesi havacılıkta AIRPROX (air/craft proximity) kelimesiyle kodlanır. Airprox; pilot ya da hava trafik hizmet personelinin görüşüne göre, hava aracının içinde bulunduğu duruma bakılarak uçaklar arasındaki mesafe, pozisyon ve hızında, hava aracının emniyetini tehlikeye atan benzeri konumlardır. Buna göre doğru Cevap B'dir.

VMC şartlarda iken haberleşme kaybı yaşayan kontrollü bir uçak Transponderine kod 7600 bağlamalıdır. Buna göre doğru Cevap B’dir.

"7 dakika boyunca en son müsaade edildiği hız ve seviyeyi ya da minimum uçuş irtifasını korumalıdır” ifadesi Aletli Meteorolojik Şartlarda (IMC) haberleşmekaybı yaşayan pilotun yapacakları arasındadır. Buna göre doğru Cevap E’dir.

7 dakika boyunca en son müsaade edildiği hız ve seviyeyi ya da minimum uçuş irtifasını korumalı, 7 dakika sonra seviye ve hızını doldurulmuş uçuş planına göre ayarlamalıdır. Buna göre doğru Cevap B’dir.

İki uçakla önleme yapılıyorsa lider olan uçak ya da tek olarak önleme yapan uçak, önleme yapılan uçağın istikametinde ve onun önünde, sol tarafında ve yukarısında tutacak şekilde ve 300 m. mesafeyi kapamadan önlenmiş uçağın görüş alanı içerisinde olmalıdır.

IFR uçuşlar tarafından kullanılan seyir seviyelerine göre 2000 ft. dikey ayırma uygulanan bir sahada 1000 ft. seviyesinde uçulmalıdır.

7 dakikalık sürecin başlaması için trasnponder kodu 7600 ile bağlanmalıdır.

III. Aşama (Önleme Sonrası Aşama), önleme işleminde önleyen lider uçağın pike yaptığı aşamadır.

HIJACK (Kaçırıldım) şartlar her zaman ne istenenin yapılmasına ne de kullanılmasına izin vermeyebilir.

Önleme (interception); bir hava sahasına izinsiz giren uçağın başka bir uçak tarafından bu sahadan çıkarılmaya zorlanmasıdır.

Önleme yapma kararını ve emrini vermeye askeri hava savunma otoritesi yetkilidir. Ancak önleme işlemi ilgili sivil ve askeri havacılık birimlerinin iş birliğiyle yürütülür.
Önleme, bir uçağı;
• Planladığı yola çevirmek,
• Ulusal hava sahası dışına yönlendirmek,
• Yasak, tahditli veya tehlikeli sahalardan uzaklaştırmak,
• Bir meydana inmeye zorlamak şeklinde gerçekleştirilir.
Bunlara gerek yoksa önleme sadece uçağın tanımlanması ile sınırlı kalmalıdır.

Freyz (phrase), hava trafik kontrolörleri ve pilotlar arasındaki haberleşmede standart sağlamak amacıyla kullanılan özel kelime kalıplarıdır. Standart kelime
kalıplarından oluşan bu özel havacılık haberleşme lisanına freyzyoloji (phraseologie) denir. Freyzyoloji, İngilizce temeline dayanmakla birlikte, standart İngilizceden oldukça farklıdır. Örneğin bu lisanda İngilizce dil bilgisi kuralları tam
olarak kullanılmadığı gibi bazı özel anlamlı kelimeler vardır. Çoğu zaman bir kelime anlam olarak bir cümleye eşdeğerdir.

Önleme sırasında tüm emniyet tedbirlerine uyulmalıdır. Sivil uçak üzerinde uçtuğu sahada iniş yapmak istediğinde, iniş için belirlenen havaalanı ilgili uçak tipinin emniyetli şekilde inişine uygun olmalıdır. Etrafındaki saha meydan turu, yaklaşma ve pas geçiş için elverişli olmalıdır. Önlenmiş uçak inmesi istenilen meydana ulaşmaya yetecek yakıta sahip olmalıdır. Önleyen uçakların pilotları önlenen sivil uçağın genel performans kısıtlamalarıyla ilgili bilgilendirilmelidir. Önlenen uçak teknik bir arıza ya da kanunsuz girişim nedeniyle acil durumda ise önleme yapan uçakların pilotları bu durumdan haberdar edilmelidir. Çarpışma tehlikesi nedeniyle, önleme yapan uçak çok yakın geçişlerden kaçınmalıdır. Özellikle önlenen uçak hafif bir uçaksa kuyruk (wake) türbülansı tehlikesi
nedeniyle önlenen uçağın uçuş yolundan geçmekten sakınılmalıdır.

Önleme, bir ülkenin hava sahasının korunması ve havadan gelebilecek her türlü tehdidin engellenmesi bakımından önemlidir.
Bir uçağın başka bir ülkenin hava sahasına hiçbir birimin haberi olmaksızın girmesi ve tehlike teşkil etmesi önlemeyi gerektirecek en önemli nedenlerden biridir.
Yasak sahada uçmak veya tehlikeli ve tahditli sahalardaki uçuşlarda gerekli koşullara uymamak önleme uygulanmasına diğer bir sebeptir.

Hava araçlarının birbirine yakın geçmesi havacılıkta AIRPROX (air/craft proximity) kelimesiyle kodlanır. Airprox; pilot ya da hava trafik hizmet personelinin görüşüne göre, hava aracının içinde bulunduğu duruma bakılarak uçaklar arasındaki mesafe, pozisyon ve hızında, hava aracının emniyetini tehlikeye atan benzeri konumlardır.
Hava araçlarının yakın geçmesi ile ilgili risk derecesini belirtmede kullanılan kavramlar aşağıdaki gibi sınıflandırılır:
a. Çarpışma riski: Hava araçlarının birbirlerine yakınlığında (mesafesinde) tam olarak çarpışma riski mevcuttur.
b. Emniyeti sağlayamama: Hava araçlarının birbirlerine yakınlığında hava aracı emniyetini tehlikeye atma riski mevcuttur.
c. Çarpışma riski yok: Hava araçlarının birbirlerine yakınlığında çarpışma riski mevcut değildir.
d. Riski belirlenememiş: Hava araçlarının birbirlerine yakınlığındaki riski belirlemede yeterli bilgi olmayan durumlardır.

Sonbahar göçü ekim ayında doruk noktasına ulaşır. Yoğun kuş göçünü teşvik eden en önemli faktörler; sıcaklığın düşmesi, kuzeyden güneydoğu yönüne esen rüzgârlar, havanın az bulutlarla kaplı olması ve yüksek basınçtır.

RNAV, “Area Navigation” ifadesinin kısaltmasıdır ve “arnav” şeklinde telaffuz edilir.

Off set uçuş, hava yolunun dışında, yola paralel şekilde yapılan uçuştur.

Görerek Meteorolojik Şartlarda (VMC) haberleşme kaybı yaşayan pilotun yapacakları
a. Transponderine kod 7600 bağlamalı,
b. VMC şartlarda uçmaya devam etmeli,
c. En yakındaki uygun bir meydana iniş yapmalı,
d. İnişini uygun ATS ünitesine en kısa sürede bildirmelidir.