HAVA TRAFİK KONTROL HİZMETLERİ

Hava sahası, hava araçlarının seyrüseferlerini yaptıkları yerdir. Hava sahaları çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir. ICAO, uçaklara sağlanan hizmetlere ve uçuş gerekliliklerine göre hava sahalarını 7 sınıfa ayırmıştır.

Bunlar A, B, C, D, E, F ve G sınıflarıdır.

A ve B sınıfı hava sahalarında uçaklara hız limiti uygulanmaz. 

C sınıfı hava sahasında yalnızca VFR uçaklara hız limiti uygulanır.

D sınıfı hava sahasında bütün uçaklara hız limiti uygulanır.

E, F ve G sınıfı hava sahalarında deniz seviyesinden 10000 ft.’e (3050 m.’ye) kadar olan tüm IFR ve VFR uçuşlara 250 kt. (IAS) hız limiti uygulanır.

Doğru yanıt C seçeneğidir.

Hava sahası, hava araçlarının seyrüseferlerini yaptıkları yerdir. Hava sahaları çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir. ICAO, uçaklara sağlanan hizmetlere ve uçuş gerekliliklerine görehava sahalarını 7 sınıfa ayırmıştır. Bunlar: A, B, C, D, E, F ve G sınıflarıdır. Bunlar arasından A sınıfı hava sahasında; yalnız IFR uçaklara hava trafik kontrol hizmeti verilir ve bütün uçaklar arasında ayırma sağlanır. Uçaklara hız limiti uygulanmaz. Uçaklarla devamlı iki yollu radyo haberleşmesi sağlanır. Uçaklar bir ATC iznine tabidir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

İçerisinde uçan pilotlara hava trafik kontrol hizmeti sağlanmayan hava sahalarına kontrolsüz hava sahası denir. Bu tür hava sahalarında hava trafik kontrol ünitelerinin trafik idare etme sorumluluğu yoktur. Pilotlar, uçuşlarından ve trafik güvenliğinden kendileri sorumludurlar. Bu nedenle, kontrolsüz hava sahalarında dahi uçarken pilotların uçuş yönlerine göre irtifa ayırmalarına uymaları gerekir. Doğru yanıt B'dir.

Aşağıdaki işaretler gerek tek başlarına gerekse birlikte kullanılsın, bir uçağın acil yardıma ihtiyacı olmadığı, ancak kendisini iniş yapmaya zorlayan güçlüklerle karşılaştığını bildirmek istediğini ifade eder:
a. İniş ışıklarının devamlı şekilde yakılıp söndürülmesi,
b. Seyrüsefer ışıklarının, normal olarak çakan seyrüsefer ışıklarından farklı bir biçimde devamlı olarak yakılıp söndürülmesi.

Doğru yanıt D seçeneğidir.

İşaret sahasına yerleştirilmiş beyaz renkli birleşik iki artı işareti; o meydanın planörler tarafından kullanıldığını ve meydanda planör uçuşlarının yapıldığını belirtir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Kontrol bölgesi, kontrol sahasının içinde ise, dikey olarak en az kontrol sahasının alt limitine kadar uzanır. Yani kontrol bölgesinin üst limiti kontrol sahasının alt limitidir. Dolayısıyla, bu sahanın üst limiti su veya yer seviyesinden en az 200 m. (700 feet) yükseklikte tespit edilir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Marshalling hizmetleri uygulama esasları aşağıdaki gibidir:
1. Marshalling hizmetlerinde kullanılan uluslararası işaretler ve bunların anlamları vardır.
2. Hava alanına gelen tüm uçaklara marshalling hizmeti verilerek parklandırma yapılır.
3. Uçaklara marshalling hizmeti öncelikli olarak yer hizmetleri kuruluşları ve hava taşıyıcıları yetkili personeli tarafından verilir.
4. Otomatik parklama sistemi bulunan park sahalarında uçağın parklanması sistem marifeti ile olur. Ancak sistemin devre dışı kalması ihtimaline karşı yer hizmetleri
kuruluşunun marshalling hizmeti verecek personeli hazır bulunmalıdır.
5. Uçağın park sahasına herhangi bir nedenle yer hizmetleri kuruluşu veya hava taşıyıcısı personeli gelmemiş ise, uçak “Hava Alanı İşletmecisi” yetkili personeli tarafından marshalling hizmeti verilerek parklandırılır.
6. Marshalling hizmetini veren personel marshalling işaretleri, uçak park sahaları, uçak park sahası çizgileri, uçak tipleri ve apron emniyet kuralları hakkında eğitimden geçirilmiş olmalıdır.

Doğru yanıt E seçeneğidir.

Marshalling flaması terimi, uçaklara marshalling hizmetinin verilmesinde kullanılan ve gece ışıklı, gündüz fosforlu kırmızı renkte boyanmış işaret verme araçlarını ifade eder. Bu araçlar; sopa, el feneri, masa tenisi raketi ya da eldiven olabilir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Bir işaretçi (yol gösterici) şahıs önce kollarını iki yana açıp, daha sonra kollarını başının üstünde elindeki flamayı çarpı şeklinde birleştirdiği marshalling işareti DUR anlamına gelmektedir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Meydan kontrolörü tarafından ilgili uçağa doğrultularak aldiz lambası ile gönderilen ışık sinyallerinin anlamları aşağıdaki tabloda verilmiştir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

A sınıfı hava sahasında yalnız IFR uçaklara hava trafik kontrol hizmeti verilir ve bütün uçaklar arasında ayırma sağlanır.

ICAO, uçaklara sağlanan hizmetlere ve uçuş gerekliliklerine göre hava sahalarını 7 sınıfa ayırmıştır. Bu hava sahası sınıfları; A sınıfı hava sahası, B sınıfı hava sahası, C sınıfı hava sahası, D sınıfı hava sahası, E sınıfı hava sahası, F sınıfı hava sahası, G sınıfı hava sahasıdır.

Eğer bir uçağa bulunduğu hava sahası sınıfı sebebi ile hız limitleri uygulanmayacağı biliniyor ise bu uçak A sınıfı hava sahasında uçmaktadır. Diğer hava sahası sınıflarında ise uçaklara deniz seviyesinden 10000 ft. (3050 m.)'e kadar 250 kt. (IAS) hız limiti uygulanabilir.

İçerisinde uçan pilotlara hava trafik kontrol hizmeti sağlanmayan hava sahası olan kontrolsüz hava sahasında uçan bir uçağa hava trafik tavsiye hizmeti ve uçuş bilgi hizmeti sağlanmakta ise uçulan hava sahası F sınıfı bir hava sahasıdır ve uçuş tipi de IFR'dır.

I. Kırmızı ışık saçan paraşütlü işaret fişeği,

II. Veri hattı ile gönderilen MAYDAY şeklinde ifade edilen kelime,

III. Radyo telgraf veya herhangi bir işaret gönderme yöntemiyle gönderilen SOS (Mors kodunda ...---...)

Verilen işaretler gerek tek başlarına gerekse birlikte kullanılsın, ciddi ve tehlikeli bir durumu ve de acil yardım isteğini ifade eder.

Eğer bir uçak acil yardıma ihtiyacı olmadığı halde kendisini iniş yapmaya zorlayan güçlüklerle karşılaştığını bildiriyor ise bu bildirim MAYDAY olamaz. Çünkü MAYDAY kelimesi ciddi ve tehlikeli bir durumu ve acil yardım isteğini ifade eder.

Meydan kontrolörü tarafından ilgili uçağa aldiz lambası aracılığı ile kesik kesik yeşil olarak gönderilen ışık sinyalini gören havadaki uçak pilotu bu sinyalden iniş için geri dönmesi anlamını çıkarmalıdır.

İşaret sahasına konulan tabelaya bakan bir görevli inişlerin yasaklandığı ve bu yasağın uzatılma ihtimali olduğu anlamını çıkarıyor ise bu tabela kırmızı renkli kare şeklindeki zemin üzerinde iki çapraz sarı çizgiye sahiptir.

Yere yatay olarak yerleştirilen bu işareti gören ilgili kişi bu işaretin hava trafik hizmetleri (ATS) bildirim (rapor) ofisinin yerini gösterdiğini anlamalıdır.

Yol göstericinin yaptığı bu marshalling hareketinin pilot için anlamı düz devam ettir.