HAVA TRAFİK KONTROL HİZMETLERİ

Uçuşunu VFR olarak sürdüren pilot, ilgili ATC ünitesi tarafından aksi bildirilmedikçe VFR uçuşlar için belirlenen bazı kriter ve minimalara uymak zorundadır. Bu kriter ve minimalar VFR uçuş için gerekli Görerek Meteorolojik Şartlar (VMC- Visual Meteoro­logical Conditions) olarak da isimlendirilir. Başka bir deyişle VMC; bir uçağa görerek kontrol ve seyrüsefer olanağı sağlayan uçuş görüşü, bulutlardan mesafe ve tavan olarak ifade edilen asgari değerlere uygun veya bunun üzerindeki meteorolojik şartların tümüdür.

Tüm hava sahaları içerisinde 10000 feet ya da üzerindeki VFR uçuşlar için minimum uçuş görüşü 8 km., 10000 feet altında ise 5 km. olmak zorundadır.

Tüm hava sahaları içerisinde 10000 feet ya da üzerindeki VFR uçuşlar için minimum uçuş görüşü 8 km., 10000 feet altında ise 5 km. olmak zorundadır.

İlgili hava trafik hizmet ünitesinin izni olmadıkça aşağıdaki durumlarda VFR uçuşlar yapılamaz;

Bazı durumlarda VFR bir uçak, hava trafik kontrol otoritesinin müsaadesi ile bir kont­rol sahası içerisinde görerek meteorolojik şartlardan daha düşük değerlerde uçabilir. Bu tür VFR uçuşlara özel VFR uçuş adı verilir. Özel VFR uçuşun gerçekleştirilebilmesi için yer görüşünün minimum 1500 m. olması gerekmektedir.

Dünya genelinde kabul edilen yarım daire kuralına göre uçuşlar, uçuşun durumuna göre batı ve doğu olmak üzere ikiye ayrılır. Buna göre, uçuş başı 0° ile 179° arasındaki uçuşlar doğu yönlü, uçuş başı 180° ile 359° arasındaki uçuşlar ise batı yönlü olarak kabul edilir.

Aynı türdeki (IFR-IFR ya da VFR-VFR) uçuşlar arasındaki uçuş seviyelerinin ayrıla­bilmesi için uçuş seviyeleri çift ve tek olarak iki kategoriye ayrılmıştır. Buna göre doğu yönlü uçuşlara tek uçuş seviyesi (FL 50, FL 70 vb.), batı yönlü uçuşlara da çift uçuş seviyesi (FL 80, FL 100 vb.) tahsis edilir. Böylelikle, ya­rım daire kuralının uygulanmasıyla bir uçağın karşı yönünden gelen uçak ile arasında en az 1000 feet ayırma sağlanmış olur.

Kalkıştan önce uçuş planındaki bazı bilgilerin değişmesi durumunda, mevcut uçuş planı iptal edilir ve yeni bir uçuş planını doldurulur. Yeni bir uçuş planının doldurulması­na neden olan bu bilgiler şunlardır:

QFE, bir hava alanı seviyesinde ya da belirli bir başka referans seviyede (pist başı rakı­mı vb.) ölçülen yerel basınç değeridir. Altimetresine QFE değeri bağlayan bir pilot, uçağın referans noktaya olan yüksekliğini görür. QFE değeri pilot tarafından istenildiğinde verilir.

Deniz seviyesine göre 3000 feet irtifanın üzerindeki irtifalarda tüm hava sahaları içerisinde bulutlara yatayda 1500m., dikeyde ise minimum 1000 feet uzaklıkta VFR olarak uçulması gerekmektedir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Tüm hava sahaları içerisinde 10000 feet ya da üzerindeki VFR uçuşlar için minimum uçuş görüşü 8 km., 10000 feet altında ise 5 km. olmak zorundadır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Deniz seviyesi üzerinde 3000 feet irtifa altında F ve G hava sahaları dışındaki tüm hava sahaları için ayrı minimalar geçerlidir. Fakat F ve G hava sahalarında bulutlardan uzaklaşarak ve yeri görerek uçulması yeterlidir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

İlgili hava trafik hizmet ünitesinin izni olmadıkça aşağıdaki durumlarda VFR uçuşlar yapılamaz;
• Gece saatlerinde,
• FL 200’ın üzerinde ve
• Transonik veya süpersonik hızlarda

Doğru yanıt C seçeneğidir.

IFR uçuştan VFR uçuşa geçiş esnasında pilot ile ilgili ünitenin kontrolörü arasında şu konuşma geçer:
• PİLOT: (Uçak çağrı adı) Uçuş planını iptal ediyorum.
• ATC: (Uçak çağrı adı) Anlaşıldı, IFR uçuş planınız saat (zaman) itibariyle iptal edildi.

Diyalogdan da anlaşılacağı üzere doğru yanıt B seçeneğidir.

Uçakların birbirlerinden ya da mânialardan olan dikey mesafelerinin belirlenebilmesi amacıyla üç farklı altimetre ayar tipi kullanılmaktadır. Bunlar:
• QFE altimetre ayarı,
• QNH altimetre ayarı,
• QNE altimetre ayarıdır.

Doğru yanıt E seçeneğidir.

Aynı türdeki (IFR-IFR ya da VFR-VFR) uçuşlar arasındaki uçuş seviyelerinin ayrılabilmesi için uçuş seviyeleri çift ve tek olarak iki kategoriye ayrılmıştır. Buna göre doğu yönlü uçuşlara tek uçuş seviyesi (FL 50, FL 70 vb.), batı yönlü uçuşlara da çi uçuş seviyesi (FL 80, FL 100 vb.) tahsis edilir.

Doğru yanıt E seçeneğidir.

IFR uçaklara uçuş yönüne göre tek bin veya çift bin olarak uçuş seviyeleri veya irtifalar tahsis edilirken, VFR uçuşlarda biraz daha farklı bir kural uygulanır. VFR uçuşlarda da doğu yönlülere “tek bin”, batı yönlülere de “çift bin” uçuş seviyeleri ya da irtifalarının yanı sıra ilave 500 feet bir ayırma uygulanır. Başka bir ifadeyle; doğu yönlülere tek bin+500 feet (örneğin 7500 feet) batı yönlülere de çift bin+500 feet (örneğin 8500 feet) kuralı uygulanır.

Doğru yanıt D seçeneğidir.

Pilot, Hava trafik kontrolüyle iletişimin yeniden sağlanmasını ya da aletli meteorolojik şartların ortadan kalkmasını beklemez. Diğer yandan, I, II ve IV numaralı kurallara uyar.

QFE, bir hava alanı seviyesinde ya da belirli bir başka referans seviyede (pist başı rakımı
vb.) ölçülen yerel basınç değeridir.