HAVA TRAFİK KONTROL HİZMETLERİ - Deneme Sınavı - 12

Önleme yapan uçak önlenen uçakla radyo (telsiz) teması kuramıyorsa bazı manevralar ve hareketler yaparak ilgili talimatları önlenen uçağa aktarır. Buna “görsel tanımlama (kimlik tespiti)” adı verilir

II. Aşama (Tanımlama Aşaması): Lider uçak veya tek olarak önleme yapan uçak istenen bilgileri elde etmek için, mesafesini tamamen kapamayacak şekilde önlenmiş uçağa aynı seviyede yavaşça yaklaşmalıdır. Önleme yapan uçak önleme yapılan uçağın mürettebatını veya yolcularını korkutacak hareketlerden kaçınmaya dikkat etmelidir. Sivil uçağın yolcu ve mürettebatı tehlikeli bir durumda olabileceğinden, önleyen uçak normal manevralara yönelebileceğini sürekli aklında bulundurmalıdır. Lider olmayan diğer uçak, önlenen uçağı kontrol eder bir şekilde beklemelidir. Önlenen uçağın tanımlaması (kimlik tespiti) yapıldıktan sonra, önleme yapan uçak III. aşamada belirtilen şekilde önlenen uçağın çevresinden çekilmelidir.

Hava araçlarının birbirine yakın geçmesi havacılıkta AIRPROX (air/craft proximity) kelimesiyle kodlanır. Airprox; pilot ya da hava trafik hizmet personelinin görüşüne göre, hava aracının içinde bulunduğu duruma bakılarak uçaklar arasındaki mesafe, pozisyon ve
hızında, hava aracının emniyetini tehlikeye atan benzeri konumlardır.

İlkbahar göçü nisan ayında doruk noktasına ulaşır. Yoğun kuş göçünü teşvik eden en önemli faktörler; sıcaklığın yükselmesi ve güneye doğru esen rüzgârlardır. İlkbaharda kuş göçleri çoğunlukla gece saatlerinde gerçekleşmektedir. Göçler genellikle güneyden veya
güneydoğudan kuzeye veya kuzeydoğuya doğru olmakta ve özellikle sulak bölgeleri kapsamaktadır. Gündüz saatlerinde daha çok sahil boyunca göç yoğunlaşmaktadır. Geceleri kuş göçlerinin ortalama yüksekliği yaklaşık 1000-1500 metre, gündüzleri ise yaklaşık 300-
1000 metredir.

Muhtemel yaklaşma zamanı (EAT: Expected Approach Time), gelen bir uçağın, bir beklemeyi takiben, iniş için yaklaşmasını tamamlamak üzere bekleme noktasından ayrılacağı ATC tarafından tahmin edilen zamandır. Ancak, uçağın bekleme noktasından ayrılacağı gerçek
zaman yaklaşma iznine bağlıdır.

1. Görerek Meteorolojik Şartlar (VMC)
VMC şartlarda iken haberleşme kaybı yaşayan kontrollü bir uçak sırasıyla şunları
yapmalıdır:
a. Transponderine kod 7600 bağlamalı,
b. VMC şartlarda uçmaya devam etmeli,

c. En yakındaki uygun bir meydana iniş yapmalı,
d. İnişini uygun ATS ünitesine en kısa sürede bildirmelidir.

E şıkkında ki cevap IMC şartlarda iken haberleşme kaybı yaşayan kontrollü bir uçak için geçerlidir.

Off set uçuş, hava yolunun dışında, yola paralel şekilde yapılan uçuştur.

Uçak operasyonunun hava kurallarına uyumlu olmasından uçağın kaptan pilotu sorumludur. Doğru cevap B'dir.

bir nesnenin, noktanın ya da seviyenin ortalama deniz seviyesinden dikey mesafesini
ifade eder. Doğru cevap D'dir.

Eğer kol uçuşu yapılmak isteniyorsa uygun hava trafik hizmetleri otoritesi tarafından
belirlenmiş olan aşağıdaki şartlara uyulmalıdır:
• Uçakların kaptan pilotları arasında ön anlaşma yapılmalı,
• Seyrüsefer ve pozisyon raporlama tek bir uçak gibi yapılmalı,
• Uçaklar arası ayırma sorumluluğu uçuş lideri ve diğer uçakların kaptan pilotlarında olmalı. (Bu sorumluluk, kol uçuşunda yer alan uçaklar arası ayırmayı sağlamak,
formasyona katılmak ve çıkmak için uçakların yaptıkları manevra sırasındaki geçiş
sürecini de kapsamaktadır.)
• Her uçak tarafından uçuş lideri ile arasında yanlamasına ve uzunlamasına 1 km.,
dikey olarak ise 30 m.’lik bir mesafe korunmalıdır.
• Uçuş, kontrolsüz hava sahalarında olmalıdır. Doğru cevap A'dır.

Karşılıklı olarak zıt yönlerden birbirlerine yaklaşan uçaklar çarpışma tehlikesi altındaysa her
ikisi de sağa dönmelidir.Doğru cevap A'dır.

Aşağıdaki durumlar haricinde yaklaşık aynı seviyede birbirlerine kesişen rotalardan yaklaşırken, soldaki uçak sağındakine yol vermelidir:
• Güç kaynağı olan havadan ağır uçaklar hava
gemileri, planörler ve balonlara yol vermelidir.
• Hava gemileri planör ve balonlara yol vermelidir.
• Planörler balonlara yol vermelidir.
• Güç kaynağı olan uçaklar, uçak ya da başka
bir nesne çeken uçaklara yol vermelidir.Doğru cevap A'dır.

Gün batımından gün doğumuna kadar olan süre içinde meydan hareket sahası üzerindeki (yerdeki) uçaklar;
• Hareket hâlindeyken; seyrüsefer ışıklarını,
• Sabit ışıklandırma ile yeterince aydınlatma olmadığı takdirde; uçakların yapısal
sınırlarını göstermeye yarayan ışıklarını,
• Uçakların dikkatlerini çekmeye yarayan ışıklarını,
• Motorları çalışmakta olan uçaklar, bunu belirten ışıklarını yakmalıdır.

Gün boyu açık olması gereken ışıklar ise aşağıda verilmiştir:
• Uçuş sırasında, çarpışma önleme ışıkları açık olmalı.
• Meydan hareket sahasında hareket hâlindeki uçaklar; diğer uçakların dikkatini
çekmeye yarayan ışıkları ve motoru çalışan uçaklar da bunu belirten ışıkları açmalıdır. doğru cevap B'dir

Bir uçuş planı, uygun hava trafik hizmetleri tarafından gerekli görülen şu maddeler ile
ilgili bilgileri barındırmalıdır:
• Uçak tanımlaması (kimliği),
• Uçuş kuralları ve uçuş tipi,
• Uçak sayısı ve tipleri ile dümen suyu türbülans kategorileri,
• Ekipman,
• Kalkış hava alanı (uçuş planı uçuş sırasında çekilmişse, kalkış hava alanı yerine,
uçuş hakkında ek bilginin temin edilebileceği bir konum belirtilmelidir),

• Tahmini takoz çekme saati (EOBT) (eğer uçuş planı uçuş sırasında sunulmuşsa,
tahmini takoz çekme saati yerine uçuş rotası üzerindeki ilk noktaya olan tahmini
varış zamanına dair bilgi verilmelidir),
• Seyir hızları,
• Seyir seviyeleri,
• Takip edilecek rota,
• Varış hava alanı ve uçuş operasyonu boyunca geçecek tahmini toplam süre,
• Yedek hava alanları,
• Yakıtın ne kadar sürelik uçuşa yeteceği,
• Uçaktaki kişi sayısı,
• Acil durum ve kurtarma ekipmanı,
• Diğer bilgiler. Doğru cevap A'dır.

Uygun hava trafik hizmetleri otoritesi tarafından aksi belirtilmediği sürece; hava trafik kontrol hizmeti ya da hava trafik tavsiye hizmetine haiz bir uçuş planı, kalkıştan en
az 60 dakika önce sunulmalıdır. Doğru cevap C'dir.

Bir aletli uçuş kurallarına tabi uçuş ile kontrollü görerek uçuş kurallarına tabi uçuşa ait bir
uçuş planındaki tüm değişiklikler uygun hava trafik hizmetleri birimine olabildiğince hızlı bir şekilde rapor edilmelidir. Doğru cevap A'dır.

Eskortların talimatlarına uymayıp hava sahasını terk etmeyen uçaklar son çare olarak düşürülebilirler. Buna göre doğru Cevap E’dir.

Özellikle sivil uçakların önlenmesinden mümkün olduğunca kaçınılmalıdır. Eğer yapılırsa da önlenen uçağın yolcularını rahatsız etmeden gerçekleştirilmelidir. Sivil bir uçağa tatbikat amaçlı önleme girişiminde bulunulamaz. Buna göre doğru Cevap E’dir.

Önleme yapan uçakla veya ilgili önleme kontrol üniteleriyle acil durum frekansı olan 121.5 MHz. ve/veya 243.0 MHz. üzerinden haberleşme bağlantısı kurmaya çalışmalıdır. Uçakta SSR transponderi varsa mod A kod 7700’ü bağlamalıdır. Buna göre doğru Cevap A’dır.

Hava trafik olayları ile ilgili soruşturmalar için bilgi sağlanabilmesi amacıyla yazılı kayıtlar 90 gün, sesli ve görüntülü kayıtlar ise 30 gün süreyle saklanır. Buna göre doğru Cevap A'dir.