HAVA TAŞIMACILIĞI - Deneme Sınavı - 7

1783 yılında Montgolfier kardeşler ilk sıcak hava balonu uçuşunu gerçekleştirmişlerdir.

1908 yılında zeplinler ticari amaçlı olarak kullanılmaya başlamıştır

1937 yılında yaşanan zeplin tarihinin
en büyük faciası Hindenburg kazası ile birlikte zeplinlerin yolcu taşıma amaçlı kullanımı
neredeyse sona ermiştir.

Hava taşımacılığı kavramının ilk olarak ortaya çıkışı 15 Mayıs 1918’de ABD’de New York ile
Washington D.C. şehirleri arasında 218 mil uzunluğundaki rotada hava postası taşınmasıdır.

ilk motorlu uçak uçuşu Wright kardeşler tarafından yapılmıştır.

1927 yılında  Juan Trippe adında eski bir donanma pilotunun Pan American World
Hava yollarını kurmasıyla birlikte yolcu taşımaya yönelik faaliyetler başlamıştır.

1957 yılında Boeing firması de Havilland’ın ardından B-707 tipi uçağını üretmiştir.

• Endüstrinin emniyet kayıtlarının kötüye gitmesi,
• Trafiğin yoğun olduğu rotalar dışındaki küçük yerleşim yerlerinde hizmetin yeterli
düzey ve kalitede olmaması,
• Hava taşımacılığı sistemindeki yer hizmeti, biletleme gibi konularda entegrasyonun sağlanamaması,
• Artan fiyat düzenlemeleri ve uygunsuz rekabet koşullarıyla birlikte gelirin azalması,
• Yeni donanımlara ve diğer teknolojilere yatırım olanaklarının azalması,
• Hava yolu çalışanları üzerinde olumsuz etkilerin oluşması

Birinci Dünya Savaşı sonrası Cumhuriyet döneminde sivil havacılığın gelişiminde önemli rol oynayan kuruluşların başında gelen Türk Tayyare Cemiyeti kurulmuştur

Türk Tayyare Cemiyetinin ismi Harf devrimi sonrasında Türk Hava Kurumu olarak değiştirilmiştir.

Hava yolu taşımacılığı faaliyetleri gerçekleştiren işletmelere genellikle hava yolu işletmesi denmektedir. Bununla birlikte uygulamada ve alan yazında hava yolu (airline), hava taşıyıcısı (air carrier), taşıyıcı (carrier), ticari hava yolları (commercial airlines) ve ticari hava taşıyıcıları (commercial air carriers) terimlerinin de kullanıldığı görülmektedir.

Hava yolu taşımacılığının kendine has diğer özellikleri şu şekilde sıralanabilir:

Hava yolu taşımacılığı; otel, seyahat acenteleri, araç kiralama, tur operatörleri vediğer seyahat acenteleriyle dikey iş birlikleri gerektirir.

Hava yolu taşımacılığı ürünü olan koltuk yolcu bakış açısına göre homojendir

Hava yolu taşımacılığı bir hizmet süreci olduğundan aynı anda üretilir ve tüketilir.

Daha sonra sunulmak üzere depolanamaz.

Hizmetin sunumu tüketim anına kadar kesin değildir. Çünkü meteorolojik olay ve teknik şartlar nedeniyle gerçekleşmeyebilir.

Hava yolu taşımacılığında hizmet genelde toplu olarak sunulur.

Hava yolu taşımacılığı tüketim anında üretildiğinden dolayı önceden denenemez ve sunulan hizmetin kalitesi kişilerin beklentilerinden ve deneyimlerinden dolayı kişiden kişiye değişmektedir.

Hava yolu taşımacılığının ekonomik ve sosyal faydalarını belirlemek amacıyla Hava Taşımacılığı Eylem Grubu (ATAG) tarafından bir çalışma yapılmıştır. Bu çalışmaya göre Hava taşımacılığına ilişkin ekonomik ve sosyal faydalar şunlardır:

Havacılık dünya çapında taşımacılık ağlarının hızlı bir şekilde gelişmesini sağlar.Bu da küresel ticaretin ve turizmin gelişmesine katkıda bulunur.

Özellikle gelişmekte olan ülkelerin ekonomik büyümesinde hayati öneme sahiptir.

Hava taşımacılığında yıllık 2,2 milyardan fazla yolcu taşınmaktadır.

Hava taşımacılığı küresel ticareti kolaylaştırır ve ülkelerin uluslararası pazarlara ulaşmasını kolaylaştırarak küresel ticarete katılımını sağlar.

Küresel ticaretteki taşınan malların % 35’i hava yolu ile taşınır.

Hava taşımacılığı turizm için vazgeçilemez bir sektördür. Uluslararası turizmin %40’tan fazlası hava yolu taşımacılığı ile gerçekleştirilmektedir.

Hava yolu taşımacılığı 32 milyon doğrudan ve dolaylı olarak istihdam sağlamaktadır.

Sayılan ekonomik faydalarının yanında sosyal faydalar da şu şekilde sıralanabilir:

• Hava taşımacılığı sürdürülebilir kalkınmaya katkıda bulunur.
• Hava taşımacılığı uzak mesafeleri kısaltarak dünyayı küresel bir merkeze çevirir.
• Hava taşımacılığı ağı acil ve insani yardım yüklerini dünyanın herhangi bir yerine sevkiyatını kolaylaştırır ve tıbbi malzeme ve organların hızlı teslimatını sağlar.
• Hava taşımacılığı insanların eğlence ve kültürel deneyimlerini artırarak yaşam kalitesi sağlar. Farklı destinasyonlarda tatil seçenekleri sunar.

Hava Yollarının Operasyonel Tiplerine Göre

• Tarifeli Hava Yolları

• Tarifesiz Hava Yolları

• Charter Hava Yolları

Hava Yollarının Pazardaki veya Ekonomideki Önemine Göre:

• Niş Hava Yolları

• Yeni Kurulmuş Hava Yolları

• Yeni Giren Hava Yolları

Hava Yollarının Ulusal ve Uluslararası Pazardaki Üstlendikleri Role veya Operasyonel Büyüklüklerine Göre:

• Bölgesel Hava Yolları

• Besleyici Hava Yolları

• Commuter Hava Yolları

• Büyük Hava Yolları

Besleyici Hava Yolları: Küçük ve bölgesel noktalardan toplanma merkezlerine bağlantı amacıyla kısa mesafeli uçuşlar düzenleyen işletmelerdir.

Niş Hava Yolları: Belirli hatlarda uzmanlaşan veya pazarın belli bir bölümünde uzmanlaşmış hava yollarıdır.

Bölgesel hava yolu taşıyıcıları büyük hava yolu işletmeleri ile

• Pazara erişimin ve girişin sağlanması,

• Maliyetleri azaltmak,

• Riski dağıtmak,

• Yoğun rekabetten korunmak ve

• Küresel uçuş ağının bir parçası olmak amacıyla iş birliği yapmaktadır.

Genel Havacılık Havalimanları

A Sınıfı Genel Havacılık Havalimanları: Özel ve iş amaçlı uçuşlara ağırlık verilen ve 5700 kg’nin altındaki tek motorlu uçaklara hizmet vermektedir.

B Sınıfı Genel Havacılık Havalimanları: A sınıfı havalimanlarını kullanabilen uçaklarla birlikte aynı zamanda çift motorlulara da hizmet vermektedir.

C sınıfı Genel Havacılık Havalimanları: 5700 kg dan daha az ağırlığa sahip uçakları barındırmakta ve büyük yerleşim yerlerine hizmet vermektedir.

D sınıfı Genel Havacılık Havalimanları: Maksimum hızı 120 knot olan ve 10’dan fazla koltuğa sahip olmayan uçaklara hizmet vermektedir.