HAVA KARGO VE TEHLİKELİ MADDELER

Hava kargo pazarının gelişmesine pozitif yönde katkı yapan faktörleri; (1) dünya nüfusu ve ticaretin artması, (2) dünyada harcanabilir gelirin artması, (3) küreselleşme olgusu, (4) uçak teknolojilerindeki gelişmeler, (5) yeni teknolojilerin verimliliği arttırması, (6) havacılıkla ilgili sınırlamaların kalkması (liberalleşme), (7) açık semalar anlaşması ve (8) e-kargo uygulamaları olarak sıralayabiliriz.

Küreselleşme; dünyanın farklı bölgelerinde yaşayan insan, toplum ve devletler arasındaki iletişim ve etkileşim derecesinin giderek artması olarak tanımlanabilir.

Ekonomik serbestleşme, bir piyasadaki miktar ve fiyat sınırlamalarının kaldırılmasıdır. İki boyutu vardır; ticari serbestleşme ve finansal serbestleşme. Ticari serbestleşme mal piyasasında serbestleşmeyi ifade eder. Finansal serbestleşme ise para piyasasındaki serbetleşmedir.

Liberalleşme, serbestleşme veya deregülasyon; kamu sektörünün çeşitli amaçlarla uyguladığı sosyal, ekonomik ve idari düzenlemelerin azaltılması ve/veya tamamen kaldırılması demektir.

1978 yılında ABD’de gerçekleşen serbestleşme hareketi Avrupa’yı da etkilemiş ve 1997 yılında “Üçüncü Serbestleşme Hareketi’’ ile liberalleşme sürecine girilmiştir.

ABD ve Avrupa Birliği (AB) arasında 2007 yılında imzalanan “Açık Semalar’’ (Open Skies) anlaşması, Atlantik arasındaki hava seyahat ve ticaret potansiyelini ciddi olarak arttırmıştır.

E-kargonun faydaları aşağıdaki gibi özetlenebilir (Gün, 2007):

• Teslim ve stok süresini azaltır,

• Varış noktasında yalnızca bir defa elektronik veri girişi olduğundan, daha yüksek güvenirlilik ve doğruluk,

• Zaman döngüsünü kısalttığı için daha hızlı hizmet ve tedarik zinciri transit zamanı,

• Kâğıt işlemlerini ve süreç maliyetlerini kaldırdığı için çok daha düşük maliyetler

Havacılık alt yapısı, hava kargo endüstrisi için çok önemlidir. Örneğin, Londra’da bulunan altı havaalanı, Heathrow, Gatwick, Stansted, Luton, London City ve Southend İngiltere’nin hava kargo endüstrisi için kritik öneme sahiptir. Bu önemin nedeni, Londra’da bulunan havaalanlarının ülkenin hava kargo hacminin %76’sını gerçekleştirmesidir.

Hava kargo pazarının gelişmesine pozitif yönde katkı yapan faktörleri; (1) dünya nüfusu ve ticaretin artması, (2) dünyada harcanabilir gelirin artması, (3) küreselleşme olgusu, (4) uçak teknolojilerindeki gelişmeler, (5) yeni teknolojilerin verimliliği arttırması, (6) havacılıkla ilgili sınırlamaların kalkması (liberalleşme), (7) açık semalar anlaşması ve (8) e-kargo uygulamaları olarak sıralayabiliriz.

Uluslararası Şeffaflık Kurumunun (TI) geliştirdiği ülke yolsuzluk göstergesi en çok kullanılan yolsuzluk göstergelerinden birisidir. TI dünyadaki 100 ülkedeki işadamlarına ve halka yolsuzluk algılarına yönelik 16 tane anket uygulamaktadır. Uygulanan anketlerin sonuçlarına göre bileşik indeks oluşturulur. İndekste yer alan değerler 0 (yüksek derecede yolsuzluk) ve 100 (çok az yolsuzluk) arasında değişmektedir. İndeksin 2015 sonuçlarına göre Danimarka 166 ülke arasında 91 puanla en az yolsuzluğun olduğu ülkeyken Somali 8 puanla yolsuzluğun en fazla olduğu ülke olarak listenin sonunda yer almıştır. Ülkemiz ise 2015 sonuçlarına göre 42 puanla 66.sırada yer almıştır

Hava kargo pazarının gelişmesine pozitif yönde katkı yapan faktörleri; (1) dünya nüfusu ve ticaretin artması, (2) dünyada harcanabilir gelirin artması, (3) küreselleşme olgusu, (4) uçak teknolojilerindeki gelişmeler, (5) yeni teknolojilerin verimliliği arttırması, (6) havacılıkla ilgili sınırlamaların kalkması (liberalleşme), (7) açık semalar anlaşması ve (8) e-kargo uygulamaları olarak sıralayabiliriz.

Küreselleşme, ürünlerin, kültürlerin, fikirlerin ve dünya görüşlerinin değiş-tokuşundan doğan bir uluslararası bütünleşme sürecidir.

Dünyada taşımacılıktaki serbestleşme eğilimleri 1970’li yıllarda başlamış ve taşımacılık sektörünün gelişmesinde büyük rol oynamıştır.

Hava yolu taşımacılığı 1980’li yılların başlarına kadar dünyada çok sıkı bir şekilde dü­zenlenmiş ve pazardaki rekabet dinamikleri kontrol altında tutulmuştur. Ancak 1990’lı yıllarda serbestleşme ve liberalleşme eğilimlerinin dünyada hızlandığı gözlemlenmekte­dir.

Devletlerin neden hava yolu taşımacı­lığını kontrol altında tutmak istediklerini anlamaya çalışmak önemlidir. Bu nedenleri şu şekilde sıralayabiliriz (Gerede, 2015):

1978 yılında ABD’de gerçekleşen serbestleşme hareketi Avrupa’yı da etkilemiş ve 1997 yılında “Üçüncü Serbestleşme Hareketi’’ ile liberalleşme sürecine girilmiştir.

E-kargonun faydaları aşağıdaki gibi özetlenebilir:

Hava kargo pazarının gelişimini olumsuz etkileyen faktörleri; (1) havaalanı kapasitesi problemleri, (2) yoğun ve yok edici rekabet, (3) ekonomik krizler, (4) terörist faaliyet­ler ve bölgesel savaşlar, (5) yakıt fiyatlarındaki dalgalanmalar, (6) gümrük problem­leri ve yolsuzluklar, (7) Avrupa’daki çevresel düzenlemeler ve (8) ticari kotalar olarak sıralayabiliriz.

Hava kargo pazarının gelişimini olumsuz etkileyen faktörleri; (1) havaalanı kapasitesi problemleri, (2) yoğun ve yok edici rekabet, (3) ekonomik krizler, (4) terörist faaliyet­ler ve bölgesel savaşlar, (5) yakıt fiyatlarındaki dalgalanmalar, (6) gümrük problem­leri ve yolsuzluklar, (7) Avrupa’daki çevresel düzenlemeler ve (8) ticari kotalar olarak sıralayabiliriz.

11 Eylül 2001 saldırıları nedeniyle;

11 Eylül saldırılarının hava yollarına en büyük zararlarından ilki sigorta ücretlerindeki büyük yükseliş olmuştur.

Saldırılardan sonra hava taşımacılığına olan talebin düşmesi, hava yollarını bilet fiyatlarını düşürmeye zorlamıştır.

11 Eylül’den sonra FAA, yolcu taşıyan hava yollarının uçaklarında 450 gramdan daha ağır posta taşımalarını yasaklamıştır.