HAVA HUKUKU

Yolcu haklarının kapsamına kaza veya gecikme nedeniyle yolcunun ölümü veya yaralanması, bagaj kaybı veya hasarı hallerinde yolcu hakları, yolcuların bir kısmının uçağa kabul edilmemesi, uçuşun iptal edilmesi, uçuşun gecikmesi nedeniyle yolcu hakları, engelli ve hareket kabiliyeti kısıtlı yolcuların hakları girmektedir. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Avrupa Birliğinde hava yoluyla seyahatlerde yolcu haklarına ilişkin ilk düzenleme 1991 yılında yapılmıştır. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

Fazla rezervasyon nedeniyle yolcuların bir kısmının uçağa kabul edilmemesi Avrupa Birliği’nde (AB) sürekli şikâyet edilen konulardan biri olması sebebiyle Konsey tarafından bu konunun düzenlenmesi amacıyla 4 Şubat 1991 tarihinde 295/91 sayılı Konsey Tüzüğü çıkarılmıştır. Bu nedenle doğru cevap D seçeneğidir.

Uçuş iptalleri ve gecikmeleri de ciddi sorunlara yol açmaya başlayınca 2004 yılında bu konuları da içeren yeni bir tüzük çıkarılmıştır. 11 Şubat 2004 tarih ve 261/204 sayılı Konsey Tüzüğü; fazla rezervasyon nedeniyle yolcunun uçağa kabul edilmemesi, iptal ve uzun gecikmeli uçuşlarda yolcuya yapılacak yardım ve ödenecek tazminat ile ilgili ortak kuralları belirleyen bir tüzüktür. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Uçağa kabul edilmeme durumu ortaya çıktığında öncelikle yolcu ile hava yolu işletmesi arasında kararlaştırılan menfaatler karşılığında rezervasyonundan feragat edecek gönüllüler aranır. Buna göre yolcunun seçimine bağlı olarak;

a. Yolcuya yedi gün içinde tam bilet parası ödenir veya seyahatin yapılmayan kısmı ile
ilgili ödeme yapılır veya yolcunun gideceği yere ulaşması yolcu için artık bir anlam
taşımıyorsa bilet parasının tamamı ödenir ve ilk uçtuğu yere geri uçuşu sağlanır.
b. Yolcu mümkün olan en kısa sürede başka bir uçakla, son varış noktasına gönderilir.
c. Yolcuya uygun olacak daha sonraki bir tarihte son varış noktasına gönderilir.

Tazminat ödeme yükümlülüğü aşağıdaki durumlarda ortadan kalkar:
• İptal en az iki hafta önce yolcuya bildirilirse,
• İptal iki hafta ile yedi gün arasında yolcuya bildirilir ve iptal edilen uçuşun yerine
önerilen alternatif uçuşun orijinal uçuşa göre kalkış saati iki saat, varış saati dört
saat gecikmeden az ise,
• İptal uçuştan önceki yedi gün içinde yolcuya bildirilirse ve iptal edilen uçuşun yerine önerilen alternatif uçuşun saati orijinal uçuşa göre kalkış saati bir saat, varış
saati iki saat gecikmeden az ise, Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Uçuş iptali bütün tedbirler alınsa bile önlenemeyecek olağanüstü koşullar nedeniyle
olmuşsa hava yolu işletmesi tazminat ödemekle yükümlü değildir. Bu olağanüstü koşullar; siyasi istikrarsızlık (toplumsal kargaşa, sokağa çıkma yasağı), hava şartları (sis, kar, fırtına, buzlanma), güvenlik riskleri (istisnai yolcular, bagaj ve uçak havaalanı güvenlik önlemleri), beklenmeyen uçuş emniyeti eksiklikleri (teknik problemler, pist kapatılması veya sınırlamaları gibi havaalanı sorunları), uçuşu etkileyen grevler, hava trafik yönetimi kararları (tarifeli slotların uygunsuzluğu) vb. gibidir.

Önceden planlanmış olan ve en azından bir yerin rezerve edildiği bir uçuşun gerçekleştirilmemesini ifade etmektedir.

Bir uçuşun iptal edilmesi durumunda, uçağa kabul edilmeme durumunda olduğu gibi, yolcuların hizmet hakkı, geri ödeme ve güzergâh değişikliği hakkı ve tazminat haklarından yararlanmaları sağlanır. Bu nedenle doğru cevap C seçeneğidir.

Yolcu Hakları Yönetmeliği kapsamında yolcu mağduriyetlerinin giderilmesi, şikâyete
muhatap firmalar ile koordinasyonun sağlanması, iş ve işlemlerin takibinin hızlı ve etkin
yapılması, tek elden takip edilmesi ve Yönetmeliğe uygun olarak hareket edilmesinin sağlanması amacıyla 1 Ocak 2014 tarihinde, SHGM bünyesinde Hava Ulaşım Daire Başkanlığına bağlı olarak Yolcu Hakları Birimi kurulmuştur.