HAVA HUKUKU

Yolcu, taşıyıcı (hava yolu işletmesi) ile yapmış olduğu taşıma sözleşmesine dayanarak uçakta bulunan ve mürettebat dışında kalan kişi olarak tanımlanmaktadır.

Yolcu hakkı, yolcunun, taşıyıcıdan gideceği yere ulaştırmasını isteme hakkıdır.

Yolcunun Uçağa Kabul Edilmemesi, Uçuş İptali ve Uzun Gecikmeli Uçuşlarda Yolcuya Yapılacak Yardım ve Ödenecek Tazminat İle İlgili Ortak Kuralları  11 Şubat 2004 Tarih ve 261/2004 Sayılı Konsey Tüzüğü belirlemiştir.

Hava yolu İle Yolcu ve Bagaj Taşımacılığında Hava Taşıyıcısının Sorumluluğu İle İlgili 9 Ekim 1997 Tarih ve 2027/97 Sayılı Konsey Tüzüğü geçerlidir.

Hava yoluyla Seyahat Eden Engelli ve Hareketi Kısıtlı Kişilerin Haklarıyla İlgili 5 Temmuz 2006 Tarih ve 1107/2006 Sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü geçerlidir.

Uçuş iptalleri ve gecikmeleri de ciddi sorunlara yol açmaya başlayınca 2004 yılında bu konuları da içeren yeni bir tüzük çıkarılmıştır. 11 Şubat 2004 tarih ve 261/204 sayılı Konsey Tüzüğü; fazla rezervasyon nedeniyle yolcunun uçağa kabul edilmemesi, iptal ve uzun gecikmeli uçuşlarda yolcuya yapılacak yardım ve ödenecek tazminat ile ilgili ortak kuralları belirleyen bir tüzüktür. 17 Şubat 2005 tarihinde yürürlüğe girmiştir

Asfalt Gecikmesi : Kalkışta, yolcunun uçağa alınmasının başlaması ve kalkış zamanı arasında uçağın zeminde kalma zamanı ya da varışta, uçağın piste (havaalanına) inmesi ile yolcunun indirilmesinin (tahliye edilmesinin) başlaması arasındaki zaman demektir.

Avrupa Birliği’nde hava yoluyla seyahat eden engelli ve hareket kısıtlı yolcuların haklarını düzenlemek üzere bir tüzük çıkarılmıştır. Adı “Hava yoluyla Seyahat Eden Engelli ve Hareketi Kısıtlı Kişilerin Haklarıyla İlgili 5 Temmuz 2006 Tarih ve 1107/2006 Sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konsey Tüzüğü” olan bu tüzük 26 Temmuz 2006 tarihli Avrupa Birliği Resmî Gazetesi’nde yayımlanmıştır

Rezervasyon: Yolcunun belirli bir uçuşa hava taşıma işletmesi veya tur operatörü tarafından kabul edildiğini ve kaydedildiğini gösteren bir bilet ya da hava yolu veya tur operatörü tarafından düzenlenmiş ve onaylanmış belgeye sahip olması durumunu ifade eder.

Divert Etme: Uçağın, başka bir hava alanına yönlendirilmesi, son varış noktasının değiştirilmesi.

Avrupa Birliğinde hava yoluyla seyahatlerde yolcu haklarına ilişkin ilk düzenleme 1991 yılında yapılmıştır. Fazla rezervasyon nedeniyle yolcuların bir kısmının uçağa kabul edilmemesi Avrupa Birliği’nde (AB) sürekli şikâyet edilen konulardan biri olması sebebiyle Konsey tarafından bu konunun düzenlenmesi amacıyla 4 Şubat 1991 tarihinde 295/91 sayılı Konsey Tüzüğü çıkarılmıştır. Doğru cevap D'dir.

AB dışındaki bir ülkeden üye ülkelere yapılan uçuşlardaki yolculara da tüzük hükümleri uygulanmaktadır. Ancak tüzük hükümleri bedava seyahat eden ya da halka açık olmayan indirimli ücretlerle seyahat eden yolculara uygulanmamaktadır. Doğru cevap B'dir.

Tazminatlar km’ye göre üç gruba ayrılmaktadır. Tazminat miktarları, 1500 km’ye kadar olan uçuşlar için 250 €, 1500 km’den 3500 km’ye kadar olan uçuşlar için 400 €, 3500 km’nin üzerindeki uçuşlar için 600 € olarak belirlenmiştir. Doğru cevap C'dir.

Kalkışta, yolcunun uçağa alınmasının başlaması ve kalkış zamanı arasında uçağın zeminde kalma zamanı ya da varışta, uçağın piste (havaalanına) inmesi ile yolcunun indirilmesinin (tahliye edilmesinin) başlaması arasındaki zamana verilen isim "asfalt gecikmesi"dir. Doğru cevap A'dır.

Yolcu Hakları Yönetmeliği yürürlüğe girmeden önce yolcular şikâyetlerini;
• Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık İletişim Merkezine (BİMER)
• UDHB (Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı) Bilgi Edinme Sistemine
• Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne
dilekçe ile başvurarak bildirebiliyorlardı. Ayrıca yolcular diğer kamu kurum ve kuruluşları üzerinden Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne ulaşabiliyorlardı.Doğru cevap E'dir.

Uçağa Kabul Edilmeme, Uçuş iptali ve gecikmelerinde yolcu hakları, Hava yolu ile Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik (kısaca Yolcu Hakları Yönetmeliği) ile düzenlenmiştir. İlgili yönetmelik 3 Aralık 2011 tarihli ve 28131 sayılı Resmî Gazete ile yayımlanmış ve 1 Ocak 2012 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. Doğru cevap D'dir.

3500 kilometreden daha uzun mesafeli uçuşlar için dört saat veya daha fazla tehir edilmesi beklendiğinde yolcu, yönetmelikteki haklara sahip olacaktır. Doğru cevap C'dir.

Engelli veya hareket kabiliyeti kısıtlı yolcular uçuş saatinden en az 48 saat öncesine kadar ilgili hava taşıma işletmesine yazılı veya sözlü olarak başvurarak yardım talebinde bulunmalıdır. Doğru cevap E'dir.

Engelli veya hareket kabiliyeti kısıtlı kişilere yapılacak yardımlar ve diğer düzenlemeler Talimatın ekinde (EK-1) yer almaktadır.
Engelli veya hareket kısıtlılığı bulunan kişilere yapılacak yardımlar şöyle sıralanmaktadır:
1. Yardım isteme noktalarında gerekli kolaylığın sağlanması,
2. Belirlenmiş bir noktadan check-in kontuarına ulaştırılması,
3. Check-in ve bagaj kayıt işleminin yaptırılması,
4. Göçmenlik, gümrük ve güvenlik prosedürlerinin tamamlanması ve uçağa gidilmesi,
5. Asansör, tekerlekli sandalye veya diğer gerekli yardımın sağlanmasıyla uçağa binilmesi,
6. Uçak kapısından koltuklara ulaşılması ve oturulması,
7. Uçak içinde bagajın yerleştirilmesi ve geri alınması,
8. Koltuklardan uçak kapısına ulaşılması,
9. Asansör, tekerlekli sandalye veya diğer gerekli yardımın sağlanmasıyla uçaktan inilmesi,
10. Gümrük ve göçmenlik prosedürlerinin tamamlanması ve bagaj salonuna ulaşılması ve bagajın alınması,
11. Bagaj salonundan, tayin edilmiş noktaya ve/veya engelli veya hareket kısıtlılığı bulunan kişi tarafından havaalanı sınırları içinde istenilen noktaya kadar ilerlemek,
12. Hava/kara taraflarında ve terminaller içindeki/arasındaki yardım ile birlikte, transit halindeyken bağlantı seferlerine ulaşmak,
13. Gerektiği takdirde tuvaletlere ulaşmak,
14. ATM ve/veya diğer sosyal hizmetlere ulaşımı sağlamak.... Doğru cevap E'dir.

Sayılanların hepsi bu durumda yolcuların hakları arasında yer almaktadır. Doğru cevap E'dir.