HAVA HUKUKU - Deneme Sınavı - 8

ICAO (Uluslararası  Sivil Havacılık Örgütü), uluslararası hava taşımacılığı alanında düzenleme yapma yetkisine sahip teşkilat olarak, dünya çapında hava taşımacılığında liberalizasyon hakkında çalışmaları başlatmıştır.

Sigorta şirketlerinin üstlerindeki riskleri tekrar sigortalatarak kendilerini güvence altına almasına reasürans denir.

Havacılık sigortaları, hava araçları gövde sigortaları, hava araçları üçüncü kişilere karşı sorumluluk sigortaları, yolcu sorumluluk sigortaları, yük ve posta sorumluluk sigortası, yolcu ve uçuş ekibi koltuk ferdi kaza sigortaları, pilotlar için lisans kaybı sigortası, havaalanı işleticisi sorumluluk sigortaları, ürün sorumluluğu sigortaları, savaş ve kaçırma riski sigortaları gibi türlerden oluşmaktadır.

138. madde üçüncü şahıslara verilecek zarara karşı sigorta yükümlülüğünü düzenlemektedir. Türk hava sahasında uçuş yapacak Türk ve yabancı sivil hava araçları için; üçüncü şahıslara verilecek zararın teminatı olarak işleten tarafından mali mesuliyet sigortası yaptırılması zorunludur. Bu maddede belirtilen sigorta yükümlülüğü yerine getirilmeyen hava taşıt araçları Ulaştırma Bakanlığınca uçuştan men edilir.

Şikago modelinde temel olarak aşağıdaki düzenlemeler yapılır:
• Taraf ülkelerin hava taşıyıcılarının atanması ve uçuş yetkilerinin verilmesi ve iptali
• Havaalanı kullanım ücretleriyle ilgili ulusal hava taşıyıcıları ile eşit muamele
• Uçuşa elverişlilik sertifikalarının ve uçuş lisanlarının karşılıklı olarak tanınması
• Diğertaraf ülkeye giriş ve çıkışlarda ve sınırlariçindeki hava trafiğinde yolcu, uçuş personeli ve yük bırakma ve alma durumunda ulusal düzenlemelere uyma yükümlülüğü
• Uyuşmazlıkların çözümlenmesi
• Anlaşmanın sona ermesi
• Kalkış noktaları, ara noktalar ve planlanan varış noktalarını tanımlayan rota tarifesi

Bermuda I ve Bermuda II Anlaşmaları, Bermuda I ve Bermuda II tipini oluşturmaktadır. Son zamanlarda yapılan anlaşmalar ise Liberal tip anlaşmalar olarak geçmektedir.

Bu model anlaşmaya uygun olarak yapılan ikili anlaşmalar iki kısımdan oluşmaktadır.
Birinci kısım şu konularda Şikago Konvansiyonu’na uygun hükümleri içermektedir: hava
meydanları ücretleri, belirli şeylerin (benzin, yağ, yedek parçalar, teçhizat, yer stokları)
vergiden muafiyeti, uçuşa elverişlilik ve hava personeli ehliyet belgelerinin karşılıklı olarak tanınması, yolcu, uçuş ekibi ve yükün ülkeye giriş ve çıkışları hakkında yerel mevzuatın tatbikine ilişkin kurallar, ihtilaflarin halledilmesi usulü, anlaşmanın değiştirilmesi veya
feshine dair hükümler vb. gibi. İkinci kısım hava yolları, iniş yerleri ve kurulacak servislere tanınan seyrüsefer serbestileri hakkında hükümleri içeren bir annex=ek ten ibarettir.
Anlaşmanın asıl önemli kısmı budur.

ingiltere ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) arasında Bermuda adalarında 11 Şubat 1946 tarihinde ikili hava taşımacılığı anlaşması yapılmıştır. Bermuda Anlaşması ABD’nin sınırsız ve tam bir hava seyrüsefer serbestisi isteği ile İngiltere’nin tarifeli hizmetlerin ekonomik olarak planlanması isteğinin bir karışımıdır

Bermuda I anlaşması temel olarak aşağıdaki düzenlemeleri içermektedir:
• Tarifeli hava trafiğinde her iki devletin hava taşıyıcıları tarafından uyulacak genel
prensipler
• Ekonomik olarak en düşük kabul edilebilir fiyatlarla hava trafiği
• Taleple birlikte iki devlet arasındaki trafik hacmine uyarlanmış hava hizmetleri
hükmü
• Eşit fırsatlar, ortak düşünce, ayrımcı ve dezavantajlı olmayan uygulama
• Tarifeli hatlarda belirlenen rotalar ve varış, kalkış ve ara noktalarda trafik haklarının kullanımı ve ilave olarak rota değişikliği ve aktarma durumunda prosedür
• Çoklu atama ve trafik haklarını uygulamakla yetkili hava taşıyıcılarının işletme
yetkisi, mülkiyet düzenlemesi
• IATA yoluya fiyat belirleme işlemi

İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) arasında Bermuda adalarında 11 Şubat
1946 tarihinde ikili hava taşımacılığı anlaşması yapılmıştır.

23 Haziran 1977 tarihinde İngiltere ve ABD, yine Bermuda’ da yeni bir hava hizmetleri anlaşması imzalamışlardır.
Bu anlaşma Bermuda II anlaşması olarak adlandırılır.

Anlamı karşılıklı anlaşma ve uluslararası trafik hariç tarifeli ücretlere hükümetin karışmamasıdır. Bu prensipleri somutlaştıran ilk anlaşma 1957 tarihli ABD-Hollanda Hava Ulaştırma Anlaşması ile ilgili Protokol’dür. 31 Mart 1978 tarihinde Washington’da imzalanmıştır

ABD ve Avrupa Birliği arasında açık gökler anlaşması 25 Nisan 2007 tarihinde
Brüksel’de ve 30 Nisan 2007 tarihinde Washington’ da imzalanmıştır. Bu anlaşma 30 Mart
2008 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Bermuda I anlaşması temel olarak aşağıdaki düzenlemeleri içermektedir: • Tarifeli hava trafiğinde her iki devletin hava taşıyıcıları tarafından uyulacak genel prensipler • Ekonomik olarak en düşük kabul edilebilir fiyatlarla hava trafiği • Taleple birlikte iki devlet arasındaki trafik hacmine uyarlanmış hava hizmetleri hükmü • Eşit fırsatlar, ortak düşünce, ayrımcı ve dezavantajlı olmayan uygulama • Tarifeli hatlarda belirlenen rotalar ve varış, kalkış ve ara noktalarda trafik haklarının kullanımı ve ilave olarak rota değişikliği ve aktarma durumunda prosedür • Çoklu atama ve trafik haklarını uygulamakla yetkili hava taşıyıcılarının işletme yetkisi, mülkiyet düzenlemesi • IATA yoluya fiyat belirleme işlemi

1992 yılında ABD ve Hollanda arasında yapılan ikili anlaşma açık gökler (open skies) anlaşması olarak adlandırılan yeni bir modelin başlamasına sebep olmuştur. Açık gökler anlaşması, iki ülke arasında herhangi bir rotaya serbest giriş hakkı sağlamaktadır, her iki tarafta atanan taşıyıcıların sayısında bir sınırlama yoktur. Kapasite ve uçuş sıklığı sınırlaması yoktur, fiyat pazar güçleri tarafından (her iki taraf hükümetinin onayı olmaksızın) serbestçe belirlenmektedir. Anlaşma aynı zamanda kargo taşımacılığında 7.trafik hakkının kullanılmasına izin verir. Buna göre, hava yolunun kendi ülkesi ile bağlantılı uçuşu olmaksızın başka ülke ve üçüncü ülke arasında bütün kargo uçuşları yapılabilmektedir

SHGM’nün ikili havacılık anlaşmalarına yönelik hedefinde, Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı (ICAO)’na üye 191 ülkenin tümüyle ikili havacılık anlaşması imzalamak yer almaktadır.

GATS Hava Taşıma Eki sadece üç hava taşıma faaliyetini kapsamaktadır. Havada ticari serbestlik ilkesi ile bu faaliyetler şunlardır:• Hava aracı tamir ve muhafaza hizmetleri. • Hava taşıma hizmetlerinin satışı ve pazarlanması. İlgili hava taşıyıcıları için hava taşıma hizmetlerinin serbestçe satılması ve pazarlanması için fırsatlar, pazarlamanın bütün yönleri, araştırma, reklam ve dağıtım gibi. Bu faaliyetlere hava taşıma hizmetlerinin fiyatlanması ya da koşulların uygulanması dahil değildir. • Bilgisayar rezervasyon sistemleri hizmetleri. Hava taşıyıcıları tarifeleri, mevcudiyet, ücretler ve ücret kuralları, hakkında bilgi içeren bilgisayar sistemi tarafından sağlanan hizmetler. Bu hizmetlerin sağlanması rezervasyon yoluyla ya da biletin çıkarılması ile olabilir.

15 Nisan 1994 tarihinde Marakeş’te imzalanan Uruguay Görüşme Turu Sonuç
Belgesi kapsamında GATT’a ilave edilen Hizmet Ticareti Genel Anlaşması (GATS) uluslar
arası hizmet ticaretine ilişkin temel kavram, kural ve ilkeleri ortaya koyan ilk çok taraflı
anlaşmadır.

Reasürans: Sigorta şirketlerinin üstlerindeki riskleri tekrar sigortalatarak kendilerini güvence altına almasıdır.

1994 yılında yapılan Dördüncü Dünya Hava Taşıma Konferansı’nda olduğu gibi, 2003 yılında yapılan Konferansta da 1944 tarihli Şikago Konferansı’nda oluşturulan egemenliğin temel ilkeleri, dürüst ve eşit fırsat, ayrımcılık yapmama, dayanışma, uyum, iş birliği teyit edilmiştir. ICAO ve anlaşmaya üye ülkeler, hava taşımacılığı sektöründekiler ve sivil havacılıktaki diğer paydaşlar, tanınan genel prensiplere göre: • Emniyet ve güvenlik düzeyini yükseltmeyi ve geliştirmeyi sağlamalıdır. • Uluslararası hava taşımacılığında, egemenlik, fırsat eşitliği ile ilgili etkili ve sürdürülebilir katılım teşvik edilmelidir. • Çevresel etkileri sınırlamak için çaba gösterilmelidir. • Dürüst rekabet yeterli ve etkili olarak korunmalıdır. • Kaynak sağlama özellikle gelişmekte olan ülkeler için kolaylaştırılmalıdır