HAVA HUKUKU - Deneme Sınavı - 14

İngiltere tezi, akit devletlerle sınırlı bir hava seyrüsefer serbestisinin tanınmasını savunmuştur. Bu nedenle doğru yanıt A seçeneğidir.

Türk Sivil Havacılık Kanunu'na göre hava yük senedi üç nüsha olarak düzenlenir. Birinci nüshaya “Taşıyıcı için” yazılır ve yükleten tarafından imzalanır. İkinci nüshaya “Gönderilen için” yazılır ve taşıyıcı ile yükleten tarafından imzalanır. Üçüncü nüsha, taşıyıcı tarafından imzalanarak, yükün teslim alınmasından sonra, yükletene verilir.

Paris konferansını takiben İkinci Uluslararası Hava Hukuku Konferansı 4-12 Ekim 1929 tarihlerinde Varşova’da yapılmıştır. Konferansta CITEJA tarafından hazırlanan tasarı görüşülerek 12 Ekim 1929 tarihinde imzalanmış ve Varşova Konvansiyonu adını almıştır.

Hukuki anlamda hava araçları devlet ve sivil hava aracı olarak ayrılırlar. Şikago Sözleşmesi’nde bu ayrım 3/b maddesinde yer almaktadır. Buna göre, askerî, gümrük ve polis hizmetlerinde kullanılan hava araçları “devlet hava aracı” olarak kabul edilecektir. Bununla birlikte, bunların dışında kamu hizmetinde bulunan hava araçları da “devlet hava aracı” olarak kabul edilecektir. Burada önemli olan devlet fonksiyonunu yerine getirmedir. Bu bağlamda, sahil güvenlik, arama-kurtarma, gemi ambulansı, haritalama ve jeolojik arama yapan hava araçları da kamu hizmetine hasredildiği sürece devlet hava aracı olarak kabul edilecektir. Şikago Sözleşmesi, fonksiyonel yaklaşımı benimsemiştir. Dolayısıyla, tasarım, teknik karakteri, tescil ve mülkiyet unsurlarına bakmaksızın hava aracının fonksiyonu belli bir zamanda gerçekten ifa ettiği fonksiyonuna göre tespit edilecektir. Dolayısıyla bir hava aracının belli durumlarda “devlet hava aracı” belli durumlarda “sivil hava aracı” olması söz konusu olabilir.

Asfalt Gecikmesi : Kalkışta, yolcunun uçağa alınmasının başlaması ve kalkış zamanı arasında uçağın zeminde kalma zamanı ya da varışta, uçağın piste (havaalanına) inmesi ile yolcunun indirilmesinin (tahliye edilmesinin) başlaması arasındaki zaman demektir.

Rezervasyon: Yolcunun belirli bir uçuşa hava taşıma işletmesi veya tur operatörü tarafından kabul edildiğini ve kaydedildiğini gösteren bir bilet ya da hava yolu veya tur operatörü tarafından düzenlenmiş ve onaylanmış belgeye sahip olması durumunu ifade eder.

Divert Etme: Uçağın, başka bir hava alanına yönlendirilmesi, son varış noktasının değiştirilmesi.

Check-in (uçuş öncesi kontrol): Uçakta oturulacak yerin belirlenmesi ve varsa bagaj teslimi işlemi.

Terminal İşletmecisi: Sivil hava ulaşımına açık havaalanlarında havaalanı işletmecisi veya yap-işlet-devret modeli, kiralama ve benzeri şekillerde terminal işletmeciliği yapan işletme.

Havaalanı: Hava araçlarının tamamen veya kısmen, inişi, kalkışı ve yer hareketi için kullanılması öngörülen, içerisindeki bina, teçhizat ve tesisat da dâhil olmak üzere karada veya suda belirlenmiş alan.

Son Varış Yeri: Uygun olan bağlantılı uçuşlar dikkate alınmamak şartıyla önceden planlanan varış zamanına uyulabileceği farz edilirse, biletin üzerindeki varış noktasını ya da direkt bağlantılı uçuşlar olması durumunda son uçuşun varış noktasını ifade eder.

Engelli veya hareket kabiliyeti kısıtlı kişilere yardım hizmetini sağlayan tüm personelin engelli veya hareket kısıtlılığı bulunan kişilerin ihtiyaçlarının ne şekilde karşılanacağına ilişkin bilgi sahibi olmaları sağlanmalıdır. Ayrıca personelin, engellilerin eşitliği, engellilik bilinci, engellilere davranış kuralları, işaret dili vb. konularında temel ve tazeleme eğitimi almaları sağlanmalıdır (Talimat m.13).

İptal, önceden planlanmış olan ve en azından bir yerin rezerve edildiği bir uçuşun gerçekleştirilmemesini ifade etmektedir.

Rehber Köpekler: Engelli veya hareket kısıtlılığı bulunan kişiye yardımcı olmak üzere uçuşa kabul edilecek belgeli kılavuz köpekler.

Avrupa Birliğinde hava yoluyla seyahatlerde yolcu haklarına ilişkin ilk düzenleme 1991 yılında yapılmıştır.

Fazla rezervasyon nedeniyle yolcuların bir kısmının uçağa kabul edilmemesi Avrupa Birliği’nde (AB) sürekli şikâyet edilen konulardan biri olması sebebiyle Konsey tarafından bu konunun düzenlenmesi amacıyla 4 Şubat 1991 tarihinde 295/91 sayılı Konsey Tüzüğü çıkarılmıştır. Tüzüğün adı, Tarifeli Hava Taşımacılığında Uçağa Kabul Edilmeme Durumunda Tazminat Sistemine İlişkin Ortak Kurallar Hakkında 4 Şubat 1991 Tarih Ve 295/91 Sayılı Konsey Tüzüğü’dür.

Uçağa kabul edilmeme durumu ortaya çıktığında öncelikle yolcu ile hava yolu işletmesi arasında kararlaştırılan menfaatler karşılığında rezervasyonundan feragat edecek gönüllüler aranır. Gönüllülere menfaatlere ek olarak yardımcı olunur. Buna göre yolcunun seçimine bağlı olarak Yolcuya yedi gün içinde tam bilet parası ödenir veya seyahatin yapılmayan kısmı ile ilgili ödeme yapılır.

Uçuş iptali bütün tedbirler alınsa bile önlenemeyecek olağanüstü koşullar nedeniyle olmuşsa hava yolu işletmesi tazminat ödemekle yükümlü değildir. Bu olağanüstü koşullar; siyasi istikrarsızlık (toplumsal kargaşa, sokağa çıkma yasağı), hava şartları (sis, kar, fırtına, buzlanma), güvenlik riskleri (istisnai yolcular, bagaj ve uçak havaalanı güvenlik önlemleri), beklenmeyen uçuş emniyeti eksiklikleri (teknik problemler, pist kapatılması veya sınırlamaları gibi havaalanı sorunları), uçuşu etkileyen grevler, hava trafik yönetimi kararları (tarifeli slotların uygunsuzluğu) vb. gibidir.

Tazminatlar km’ye göre üç gruba ayrılmaktadır. Tazminat miktarları, 1500 km’ye kadar olan uçuşlar için 250 €, 1500 km’den 3500 km’ye kadar olan uçuşlar için 400 €, 3500 km’nin üzerindeki uçuşlar için 600 € olarak belirlenmiştir.

Yolcu hakları kapsamında ele alınabilecek diğer bir düzenleme de Hava Yolu Bilet Satışları Genelgesi’dir. 36738619-501.98/E.1067 sayılı Hava Yolu Bilet Fiyatları, Rezervasyon, Satın Alma ve Tanıtım Faaliyetleri Genelgesi kısaca Hava Yolu Bilet Satışları Genelgesi 27.07.2015 tarihinde yayımlanmıştır.