HASTALIKLAR BİLGİSİ

Doku, aynı görevi yapmak üzere birleşmiş hücrelerden oluşan yapıdır. Örneğin kas dokusu, kemik dokusu, bağ dokusu gibi.

Kalbi besleyen damarlara “koroner arter” denir. Kalbin kasılmasını ve gevşemesini
sağlayarak kalbin kanı pompalamasını sağlayan kalbin içinde otonom (kendiliğinden, istemsiz çalışan) bir sinir sistemi vardır.

Kalpten çıkan kanın arter duvarına yaptığı basınca “tansiyon” denir.

Akut Farenjit ve Tonsillit: Farinksin ve ağız boşluğunda 2 kenarda yer alan
tonsillerin (bademcik) inflamasyonuna denir ve solunum sistemi rahatsızlıklarındandır.

Sistit: Özellikle kadınlarda daha sık görülen mesanenin bakteriyel enfeksiyonuna
“sistit” denir. Belirtileri idrar yolu enfeksiyonlarında görüldüğü gibidir.

Beyinde talamus adlı bir yapının altında bulunan bir beyin bölgesidir. Görevi kafatasında lj“sella tursica” denilen kemik yapının içerisinde yer alan hipofiz bezini yönetmek, böylece beyin ve endokrin sistem arasındaki bağlantıyı sağlamaktır. Salgıladığı hormonlar aracılığı ile hipofizden salgılanan hormonları kontrol eder. Endokrin sisteminin beyni hipotalamustur.

Presbiyopi: Göz merceğinin, uyum amacıyla gözün odağını değiştirme yeteneğini kaybetmesidir. Kırklı yaşlarda hemen herkes de oluşur.

Hücrelerin yaşaması için gerekli her türlü madde dolaşım sistemi aracılığıyla sağlanır. Vücuttan gelen karbondioksitçe (CO2) zengin, oksijence (O2) fakir kan sağ atriuma (kulakçık) gelir. Oradan trikuspit kapağı geçer ve sağ ventriküle (karıncık) dökülür. Sağ ventrikülden kan kalbin pompalaması ile pulmoner arterden (akciğerlere giden atardamar) geçerek akciğerlere ulaşır. Akciğerlerde temizlenen kan pulmoner ven (akciğerlerden temiz, yani oksijence zengin kanı sol atriuma taşıyan toplardamar) aracılığı ile kalbin sol atriumuna gelir. Bu dolaşıma “Küçük Dolaşım” denir. Oksijence zengin kanın sol ventrikülden aort yoluyla vücuda dağılmasına, hücre ve dokulardan CO2 ve atık maddelerin alınarak tekrar sağ kalbe gelmesine ise “Büyük Dolaşım” denir.

Oksijence zengin ancak bazı kimyasal atık maddelerce kirli olan kan, kalpten aorta ile çıkar ve renal arter ile (böbrek atardamarı) böbreğe ulaşır. Böbreğin süzme birimine “nefron” denir.

Beyin üstten bakıldığında ortadan ikiye ayrılır. Bunlara “hemisfer (yarım küre)” denir. Sağ hemisfer vücudun solunu, sol hemisfer ise vücudun sağ tarafını kontrol eder. Her hemisferde 4 lob vardır:
1. Frontal Lob: Alnın arkasındaki beynin ön bölümüdür. Vücudun istemli hareketlerinin motor kontrolünü sağlar. Ayrıca konuşma merkezi buradadır.
2. Parietal Lob: Beynin üst bölümüdür. Genel duyu ve tat duyusunu algılar.
3. Oksipital Lob: Ensenin üstünde, beynin arka bölümüdür. Görmenin merkezidir.
4. Temporal Lob: Kulak kemiğinin arkasında beynin yan bölümüdür. İşitme, denge
duyusu ve hafıza merkezleri bu bölgededir.

Kalbin kasılmasına, yani kanı pompalamasına “sistol”, kalbin gevşemesine yani kanın kalbe gelmesinin sağlanmasına ise “diyastol” denir. Kalbin stetoskop adı verilen dinleme cihazı veya vücuttaki arterlerden (atardamarlar) atımın hissedilmesine “nabız” denir. Nabız sayısı 60/dakika altında ise “bradikardi”, nabız sayısı 90/dakika üzerinde ise “taşikardi” denir. Kanın damar duvarına yaptığı basınca ise “tansiyon” denir.

Venül: Kapillerden gelen CO2 ve atık maddelerden zengin kanı toplayan küçük toplardamarlardır. • Ven: CO2 ve atık maddelerde zengin kanı, yani kirlenmiş kanı kalbe taşıyan toplardamarlardır.

Kalp yetmezliğinin genel semptomları dispne, ortopne, çabuk yorulma, kuru öksürük, hemoptizi, taşikardi ve terlemedir.

KAH için Engellenemeyen-Düzeltilemeyen Risk Faktörleri: Erkek olmak (Erkeklerde kadınlara göre 4 kat daha fazla görülür), yaş (Genelde 40 yaştan sonra görülür), genetik faktörler (ailede KAH öyküsü olan veya erken yaşta KAH nedeniyle ani ölüm görülmesi), Diyabetes mellitus ve / veya obezite varlığı. KAH için Engellenebilir-Düzeltilebilir Risk Faktörleri: Sigara kullanımı, hipertansiyon varlığı, fiziksel aktivite azlığı aşırı alkol tüketimi, yoğun ve sürekli stresli yaşam, kan lipidlerinde (kolesterol, trigliserid, LDL kolesterol) yükseklik, tersine HDL kolesterolde düşüklüktür.

Divertikül, Özefagus duvarının zayıflaması sonucu oluşan cep veya keseciklerdir.

Kolesistit: Safra kesesinin inflamasyonuna (iltihaplanmasına) denir. Kolelitiazis: Safra kesesinde taş olmasına denir. Kolanjit: Safra yollarının inflamasyonuna (iltihaplanmasına) denir. Koledok Obstrüksiyonu: Ana safra yolunun taş, tümör vb. nedenlerle tıkanmasıdır. Pankratit: Pankreasın mikrobik, alkol, travma gibi nedenlerle ortaya çıkan inflamasyonudur (iltihaplanması).

Dokulara ve hücrelere O2 taşıyıp CO2 ’i onlardan uzaklaştırmak alyuvarların görevidir.

Epilepsi hastasının nöbeti sırasında yapılan ilk yardım uygulamaları önemlidir. Genelde epilepsi nöbeti sırasında kişinin el, kol, ayak ve vücudu tutulmaya ve sabitlenmeye çalışılır. Oysa bu YANLIŞ bir davranıştır. Asla nöbet geçiren bir kişinin kolları, bacakları, vücudu tutulmamalı, hastaya bu anlamda dokunmadan nöbeti geçirmesi beklenmelidir. Öncelikle epilepsi nöbeti geçiren kişinin ani düşmesi ve yaralanması önlenmeye çalışılır ve hasta yere yatırılır. İstemsiz kasılmaları nedeniyle çevresinde ona zarar verebilecek masa, sandalye, sehpa gibi tüm eşyalar hastadan uzaklaştırılmalıdır. Etrafı açılmalıdır. Eğer nöbetin başlangıcında ilk yardım yapılabiliyorsa yapılacak tek şey dilini ısırmasını engellemektir. Bunun için ağzına bez, havlu konabilir. Çene kilitlendikten sonra onu açmak için ağıza kaşık, bıçak vb. sokularak açılmaya çalışılmamalıdır. Hem çene açılmaz hem de tam tersine kişi yaralanabilir.

Bir Türk Hekimi olan Dr. Hulusi BEHÇET’in tanımladığı ve tıp literatürüne kazandırdığı bu çoklu hastalıklar grubuna Behçet Hastalığı adı verilmiştir.

Presbiyopi, göz merceğinin, uyum amacıyla gözün odağını değiştirme yeteneğini kaybetmesidir. Kırklı yaşlarda hemen herkes de oluşur.