HASTALIKLAR BİLGİSİ

Örneğin koşma hem aerobik hem de anaerobik bir aktivitedir.

Sağlığa yararlı etkilerinin görülebilmesi için yetişkinler haftada en az 150 dakika (2.5 saat) orta yoğunlukta aerobik egzersiz veya 75 dakika ( 1 saat 15 dakika) yüksek şiddette aerobik aktivite yapmalıdırlar.

Antioksidan: Serbest radikallerle bağ kurarak hücrelere zarar vermelerini engelleyen maddeler.

Fiziksel aktivite iskelet kasları tarafından enerji harcanarak yapılan vücut hareketleri iken egzersiz vücut performans kapasitesini artırmak ya da korumak için yapılan planlı, yapılandırılmış ve tekrarlı hareketlerdir.

1. Fiziksel gücü ve zindeliği (fitness) geliştirir.
2. Günlük yaşamda ihtiyaç duyulan aktivite yeteneğini artırır.
3. Denge fonksiyonlarını geliştirir.
4. Vücut ağırlığı (kilo düzeyi) kontrolünü sağlar.
5. Kemik ve kasları güçlendirir.
6. Yaşlılarda günlük aktiviteleri yapabilme gücünü artırır ve düşmeleri önler.
7. Kanser, diyabet, astım, kalp hastalığı, yüksek tansiyon, eklem hastalıkları (osteoartrit),
kemik erimesi (osteoporozis) gibi hastalıklara yakalanma riskini azaltır ya
da bu hastalıkların kontrol altına alınmasını kolaylaştırır.
8. Depresyona yol açabilecek duygusal bozuklukları iyileştirir, yaşama sevinci aşılar.
9. Beyinsel faaliyetleri geliştirir, problem çözme, planlama ve her türlü zihinsel aktivite
verimini yükseltir.
10. Daha uzun ve kaliteli yaşam süresi sağlar.

Çeşitli seviyelerde yapılabilecek aerobik aktivitelere örnekler şunlardır:
• Ev, bahçe, alış-veriş işleri
• Yürüme, hızlı yürüme (jogging), koşma, tepe çıkma
• Uzun mesafe yüzme
• Bisiklete binme, ip atlama
• Çeşitli seviyelerde danslar
• Tenis, futbol, basketbol, voleybol

Vücudun hareket hâlinde olduğu ve daha fazla enerji gerektiren her şey fiziksel aktivitedir.
Örneğin; ev işleri, bahçe işleri, çarşı-pazar işleri gibi. Diğer yandan, egzersiz özel olarak planlanıp, yapılandırılmış düzenli ve tekrarlı fiziksel aktivitelerdir. Örneğin; pilates, yoga, aerobik ya da kuvvet egzersizleri gibi.

Akut kalp, akciğer, metabolik (ishal), iltihabi-ateşli (enfeksiyöz) hastalıklar ya da vücut yaralanmaları (travma) olan herkes egzersiz için aşırı riskli grup olarak kabul edilirler ve doktorları uygun görünceye kadar egzersiz yapmaları sakıncalıdır.

Denge egzersizleri, dengenin korunmasını geliştirerek çeşitli ani hareketlerde kişiyi düşmekten ve yaralanmaktan korur, hareket kabiliyetini (çeviklik) artırır. Özellikle yaşlılarda dengeyi sağlayamama önemli bir yaralanma sorunudur. Tek ayak üzerinde ayakta durmaya çalışmak denge korunmasını artırıcı egzersiz örneğidir.

Düzenli ve tekrarlı ağırlık kaldırmak, yay, kürek çekme aktiviteleri kuvvet artırıcı egzersizlerdir.

Yaşlıların da haftada en az 150 dakika civarlarında düzenli fiziksel aktivite yapması önerilir.

Sağlık riski olmayan 40 yaş altı çoğu insan için en güvenli egzersizler dayanıklılık tipi egzersizlerdir.

Laktoz; sütte,
• Maltoz; tahıl ve baklagillerde,
• Glikojen (vücutta glikozun depo edildiği şeklidir); karaciger ve kas dokuda,
• Nişasta (karbonhidratların bitkilerdeki depo şeklidir); mısır, pirinç, patateste
• Selluloz (bitkilerde destek görevi yapar); bitkilerde bulunan başlıca karbonhidratlardır.

Doymamış yağ asidi oranı yüksek olan yağlar; zeytin yağı, mısırözü yağı, ayçiçek yağı, fındık yağı, soya ve fındık yağı,
Doymuş yağ asidi oranı yüksek olan yağlar; hindistan cevizi yağı, hurma yağı, tereyağı, iç yağı, balık, balık yağı ve su ürünleri yağları, kırmızı et, süt ve süt ürünleridir,

Proteinler; vücudun yapı taşlarıdır. Vücuttaki onarım,yenilenme, büyüme, gelişme gibi işlevlerden sorumludurlar.

Doğru cevap 6 tanedir.

Vücut kitle indeksi (VKİ) ya da Beden Kitle İndeksi (BKİ) kilogram cinsinden vücut ağırlığının (kg), metre cinsinden boy uzunluğunun (m2) karesine bölünmesiyle hesaplanır.

Yaş İdeal VKİ

19-24 19-24

25-34 20-25

35-44 21-26

45-54 22-27

55-65 23-28

+65 24-29

VKİ (KG/M2)

Zayıf <18.5

Normal 18.5-24.9

Şişman 25.0-29.9

Obez 30.0-34.9

Aşırı Obez 35.0-39.9

Ölümcül Obe 40.0+