HASTALIKLAR BİLGİSİ - Deneme Sınavı - 2

Kızamıkçık (Rubella veya Alman Kızamığı) Hastalık etkeni Togavirus ailesinden Rubivirus’tur. Hastalık seyir olarak hafif seyirli kızamık gibi seyretmekle birlikte kızamıktan farklı olarak gebe kadınlarda gebeliğin ilk 3 ayında geçirildiğinde bebeklerde kronik hastalıklara ve anomalilere sebep olmaktadır. Hastalık bütün dünyada yaygın olarak görülür. Bulaşma solunum yoluyla olmaktadır. Hastalıkta tek kaynak insandır. Hastalığın kuluçka süresi 16-18 gün kadardır. Hastalığın semptomları ve ilerleyişi kızamıktaki gibidir. Kızamıktan farklı olarak komplikasyon ve bakteriyel enfeksiyonlar nadiren görülür. Kızamıkcık nedeniyle ölümler çok nadir görülür. Bununla birlikte gebelikte geçirilen kızamıkçık sebebiyle ölü doğum ve anomalili bebek doğumlarına neden olması hastalığı tehlikeli hâle getirmektedir. Kızamıkçığın özel bir tedavisi yoktur. Korunma amacıyla 12-14 aylık yaş aralığındaki bebeklere aşılama uygulanmaktadır. Aşı tek başına, kızamık, kızamıkçık ve kabakulak ikili veya üçlü karma aşı şeklinde bulunmaktadır. Gebelikle alakalı tehlikelerinin önlenmesi amacıyla özellikle 10-14 yaş arasındaki kız çocuklarına aşılama yapılmalıdır.

Kızıl: A grubu beta hemolitik streptokokların toksinlerinin neden olduğu bakteriyel bir hastalıktır. Hastalık deride kırmızı noktalar şeklinde döküntülerle karakterize bir hastalık tablosu oluşturur. Hastalık yaş ve cinsiyet ayrımı olmaksızın herkeste görülebilir. Dünyada yaygın bir hastalıktır. Bulaşma solunum yoluyla olduğu gibi kontamine gıdalarla da olabilir. Kuluçka dönemi 1-7 gündür. Ateş, hâlsizlik, baş ve boğaz ağrısı, kusma titreme, mukoza ve deride döküntüler görülür. Döküntüler, etkenin ilk yerleştiği yer olan bademcik, yutak, dil ve damak mukozasında görülür. 1-2 gün sonra deride elle muayenede belirgin olarak hissedilen döküntüler gözlenir. Boyundan başlar ve tüm vücuda yayılır. Döküntülerin başlamasından 1 hafta sonra bu döküntülerin olduğu bölgelerde deride soyulmalar başlar. Bu soyulmalar erken dönemde antibiyotik uygulanmayan hastalarda daha çok görülür. Deri soyulmaları vücutta başlar. Bu dönem en son ellerin ve ayakların soyulması ile biter. Bu süre ortalama 21-28 gün olduğu gibi şiddetli olgularda 8 hafta kadar sürebilir. Etken penisiline duyarlı olduğu için tercih edilir. Başlangıçta kas içine uygulanmalı daha sonra ağız yoluyla devam edilmelidir. Korunmada etkili bir aşısı yoktur.

Kabakulak (Mumps) Hastalığın etkeni Paramyxovirus ailesinden bir virüstür. Hastalık çok geniş bir yayılış gösterir. Sıklıkla asemptomatik olarak seyreder. Tükürük bezlerinin (parotis, submandibular-çene altı ve sublingual-dilaltı) hastalıktan etkilenmesi sonrasında şişerek, bezlerle anatomik yer olarak yakın olmaları nedeniyle kulakla birlikte hastalık görüntüsü oluştuğu için hastalığa halk arasında “kabakulak” denilmektedir. Hastalık kaynağı insandır. Bulaşma havada damlacık tarzında bulunan etkenin solunum yoluyla alınması sonrasında olur. Hastalık genellikle çocukluk dönemi hastalığı olarak bilinse de yetişkinlerde de görülebilmektedir. 1 yaşın altındaki bebeklerde anneden gelen antikorlar sayesinde korundukları için hastalık çok sık görülmez. Hastalıkta kuluçka süresi 12-25 gündür. Orta derecede ateş, iştahsızlık, hâlsizlik, baş ağrısı başlıca semptomlardır. Hastalığa özgü olarak kulak ağrısı ve elle muayenede parotis bezinin ilk önce tek taraflı daha sonra ise çift taraflı şişkinliği dikkati çeker. Bazen çene altı ve dil altı tükürük bezlerinin de şiştiği görülebilir. Hastalıkta özel bir tedavi yoktur. Semptomlara göre tedavi yapılır. Ateş düşürücü, ağrı kesici ilaçlar kullanılır. Korunmada aşılama başarılıdır.

Riketsiyalar, tifüse neden olur. Tablo 8.1

Virüsler, Kızamık-kızamıkçıka neden olur. Tablo 8.1

Pandemik: Bir ülkeden diğerine yayılabilecek derecelerdeki geniş salgınlardır. Örneğin; domuz gribi, SARS.

Bütün karaciğer hastalıklarının %25-40’ından sorumlu tutulan HCV (hepatit C virüsü)

Hepatit C
İlk olarak 1989 yılında tanımlanan hastalığın etkeni Flavivirus ve Pestivirus’tur. hastalık için özel olmayan hâlsizlik, bulantı, kusma ve karın bölgesinin sağ üst bölgesinde ağrı, idrarda koyulaşma gibi klinik belirtiler dikkati çekebilir. Bu ilk dönemin sonrasında cinsiyet (erkeklerde daha fazla), ileri yaş (erişkinlerde daha fazla), etnik köken (siyahi bireylerde daha fazla) gibi bazı faktörlere bağlı olarak hastalık kronik bir hâl alabilir.Kronikleşen durumlarda siroz ve karaciğer karsinomu kaçınılmazdır.

Kolera
Hastalığın çıkış kaynağı olarak Hindistan’da Ganj ile Brahmaputra nehirleri arasındaki
bölge gösterilmektedir.

Gastroenterit kusma ve ishale
neden olan yaygın bir bağırsak
enfeksiyonudur. Bu hastalığa
bakteri, virüs veya başka
organizmalar neden olur

Hastalık etkeni SARS Coronavirus’udur (SARS-CoV). Bu hastalık ilk
olarak 2003 yılında salgınlar hâlinde devam ederek yüzlerce insanın ölümüne neden olmuştur. Hastalık ilk olarak Çin’de görülmüştür. Daha sonra Vietnam, Singapur,
Toronto, Tayvan ve Makau’ya yayılmıştır. Hastalık etkeni hakkında bilgiler oldukça sınırlıdır.
Etkeni zoonoz dur

Kabakulak (Mumps)
Hastalığın etkeni Paramyxovirus ailesinden bir virüstür.

Suçiçeği
• Avian İnfluenza
• Batı nil virüs enfeksiyonu
• Botulismus
• Kene kaynaklı ensefalit (Tick borne
encephalitis)
• Chikungunya ateşi
• Kırım KongoKanamalıAteşi(KKKA)
• Hantavirus enfeksiyonu
• Lyme hastalığı
• Yersinia sp. enfeksiyonu (Yersiniosis)
• Norovirus enfeksiyonu
• Rotavirus enfeksiyonu
• Trişinoz
• Q ateşi
• Akut solunum yetmezliği sendromu
(SARS)
• İnvaziv pnokokkal hastalık (Streptococcus pneumoniae)
• Sağlık Hizmeti İlişkili Enfeksiyonlar
• Antimikrobiyal direnç

Prokaryotik Canlı: Gerçek çekirdek zarları olmayan, genetik materyalleri hücre içinde serbest olarak bulunan canlılardır.

Ökaryotik Canlı: Genetik materyalleri bir zarla çevrilidir. Bu materyal çekirdek içinde yer alır.

Vektör, hastalık etkenlerini kendi biyolojik ve anatomik özelliklerine göre farklı şekillerde vücutlarında taşıyan ve bunları diğer canlılara nakleden canlılardır.

Kandidiazis mantarların oluşturduğu hastalıklardandır.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi vektörle bulaşan hastalıklardandır.

Kolera A Grubu Bildirimi Zorunlu Bulaşıcı Hastalıklardandır.

Bir ülkeden diğerine yayılabilecek derecelerdeki geniş salgınlara Pandemik adı verilir.