HASTA ÇOCUKLARIN GELİŞİMİ VE EĞİTİMİ - Deneme Sınavı - 13

Hastane yaşantısına hazırlanma sürecinin kolay veya zor geçmesini etkileyen birçok faktör bulunur. Bu faktörler aşağıda şu şekilde sıralanmıştır:

Çocuğun yaş ve gelişim özellikleri

Çocuğun mizacı

Daha önceki  hastalık  deneyimleri

Hastalığı ve hastanede yatmayı algılayışı

Tanının ciddiyeti

Hastalığın süresi  ve türü/tipi

Ağrı ve hareket kısıtlılığının derecesi

Tanı  ve  tedavi amacıyla yapılan müdahalelerin  tipi ve sıklığı

Stresör, bireyde stres oluşturan etmenlerdir.

Bebek ve anne ya da birincil bakım veren kişinin bağının kalitesi çocuğun güven duygusunu ve başkalarıyla güvenli ilişkiler kurmasını derinden etkiler.

Jean Piaget bilişsel gelişim kuramının en önemli ismidir.

Urie Bronfenbrenner Ekolojik Sistemler Kuramının öncüsüdür.

Ailede bu rol ve görevlerin değişimi yanında çocuklarının hastaneye yatacak olmalarından dolayı hem çocuk hem de aile korku ve endişe yaşayabilmektedir. Özellikle ebeveynin yaşadığı korku ve endişe çocuğun bu duygularını yaşamasını arttırmaktadır. Ebeveynlerin korku ve endişe/anksiyete yaşamalarının bazı nedenleri vardır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir

 Çocuğun iyileşmesine ilişkin endişelerin olması

Hastane ortamının yabancı olması, tanımadıkları birçok materyal ve araçlar  ile karşılaşmaları

Çocuğun hastalığı ve tepkileri hakkında yeterli bilgiye sahip olmamaları

Çocuğun hastalığı nedeniyle suçluluk duymaları

Evdeki diğer aile üyeleri için  endişe etmeleri

Ekonomik  sorunlar

Ayrılık kaygısı, genellikle 6. ile 8. aylar arasında ortaya çıkmakta ve hem anne hem de çocuk üzerinde hastane yaşantısı üzerinde olumsuz etkiler yaratabilmektedir.

Eğer anne hastanede bebeğiyle kalamıyorsa bebeğin hastane yaşantısına hazırlanması için şunlar önerilebilir:

Çocuk hastaneye yatış için geldiğinde de yattığı serviste çalışan sağlık personeli ile tanıştırılmalı ve hangi tür müdahalelerin yapılacağı konusunda uzmanlar açıklama yapmalıdır. Çocuğun doktora hastalığı ve tedavisi ile ilgili sorular sorabilmesine izin verilmelidir. Tedavi programı ve yapılan müdahaleler hakkında kısaca bilgi verilmelidir. Ağrı ve diğer fiziksel rahatsızlıklar hakkında verilen gerçekçi bilgiler çocuk ve doktoru arasında güveni arttırır. Açıklamalar sırasında basit tıbbi terminoloji kullanılabilir. Hastaneye yatışın geçici bir durum olduğu ifade edilerek servisteki diğer çocuklarla tanıştırılması ve iletişimi sağlanmalıdır. Servisin yemek saatleri ve hasta ziyaret saatleri açıklanmalıdır. Tuvalet, banyo, çağırma zili, oyun odasının ve televizyon odasının yeri gösterilerek servis tanıtımı yapılmalıdır. Çocuğun kendi bakımına katılmasının ve seçim şansı verilmesinin çocuğun otonomi duygusunun gelişmesine katkı sağlamaktadır. Mümkün olduğu sürece hasta çocuğun serviste yapılan bazı işlere (örneğin; yatak yapma, odayı düzeltme vb.) yardım etmesine izin verilmelidir. Bu etkinlikler çocuğun çevresini kontrol etme duygusunu arttırabilir. Çocuğun okula gidip gelmesi bu süreçte mümkün olmayacaktır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Eğitimin hazırlanma aşamasında, aşağıdaki ilkelerin göz önünde bulundurulması eğitimin amaca ulaşmasını sağlar: 

• Çocukların gelişim özellikleri, ilgi ve ihtiyaçları göz önünde bulundurulmalıdır. 

• Çocukların bireysel farklılıklarına uygun olmalıdır. 

• Çocuğun hastalığının gereksinimleri ve sınırlılıkları göz önünde bulundurulmadır. 

• Eğitim hazırlanırken çevrenin ve hastanenin olanakları da göz önünde bulundurulmalıdır. 

• Çocuğun bildiklerinden başlamalı ve deneyerek öğrenmesine olanak tanımalıdır. 

• Çocuğun kendisinin ve başkalarının duygularını fark etmesi desteklenmelidir. 

• Özellikle okul öncesi dönem çocukları için en uygun öğrenme yöntemi olan oyun tüm etkinliklerin temelinde yer almalıdır. 

• Eğitim hazırlanırken ebeveyn/aile ve içinde bulunulan çevrenin özellikleri dikkate alınmalıdır. 

• Eğitim sürecinde çocuğun ve ebeveynlerin etkin katılımı sağlanmalıdır. Eğitime katılan ebeveynler de eğitimcileri model alarak, çocuklarına hastalıkları konusunda nasıl açıklama yapacaklarını, yaklaşımlarının nasıl olacağını belirlemelidir.

Çocuğun arkadaşlarının sürece dahil edilmesine gerek yoktur. Doğru cevap D seçeneğidir.

Çocukların hastane yaşantısına hazırlanmasında oyun çok önemlidir. Hastanelerde oyun alanları ve bu alanlarda çocukların gelişimsel özellikleri, ilgi ve hastalık türleri doğrultusunda materyallerin olması önemlidir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Doğru cevap E'dir.

Doğru cevap C'dir.

Doğru cevap A'dır.

Doğru cevap C'dir.

Doğru cevap C'dir.

Doğru cevap E'dir.

Ergenlik dönemi 12-18 yaş aralığını kapsamaktadır.

Çocukla uygulanacak her tür etkinliğin hazırlama aşamasında kesinlikle belli ilkelerin göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Bu nokta çocuğun hastane yaşantısına hazırlanması için kullanılacak uygulamalar için de geçerlidir. Bu eğitimin hazırlanma aşamasında, aşağıdaki ilkelerin göz önünde bulundurulması eğitimin amaca ulaşmasını sağlar.
• Çocukların gelişim özellikleri, ilgi ve ihtiyaçları göz önünde bulundurulmalıdır.
• Çocukların bireysel farklılıklarına uygun olmalıdır.
• Çocuğun hastalığının gereksinimleri ve sınırlılıkları göz önünde bulundurulmalıdır.
• Eğitim hazırlanırken çevrenin ve hastanenin olanakları da göz önünde bulundurulmalıdır.
• Çocuğun bildiklerinden başlamalı ve deneyerek öğrenmesine olanak tanımalıdır.
• Çocuğun kendisinin ve başkalarının duygularını fark etmesi desteklenmelidir.
• Özellikle okul öncesi dönem çocukları için en uygun öğrenme yöntemi olan oyun tüm etkinliklerin temelinde yer almalıdır.
• Eğitim hazırlanırken ebeveyn/aile ve içinde bulunulan çevrenin özellikleri dikkate alınmalıdır.
• Eğitim sürecinde çocuğun ve ebeveynlerin etkin katılımı sağlanmalıdır. Eğitime
katılan ebeveynler de eğitimcileri model alarak, çocuklarına hastalıkları konusunda nasıl açıklama yapacaklarını, yaklaşımlarının nasıl olacağını belirlemelidir.

Çocuklara Yönelik Hastaneye Hazırlayıcı Eğitim Etkinlikleri: