HAREKETLİ GÖRÜNTÜNÜN TARİHİ

Tim Barners-Lee 1989 yılında CERN’de gerçekleştirdiği çalışmalar sonucunda world wide web (www) adını verdiği bir sistem geliştirir. Bu sistem aslında birbirine bağlı olan bilgisayarlardan oluşan bir ağdan başka bir şey değildir. Time dergisinin Barners-Lee’yi İnternet ağının babası olarak tanıtması ve başarısının Gutenberg’inkine eşit olduğunu vurgulaması, bu sürece ne kadar önemli bir katkısı olduğunu göstermektedir.

Kullanıcıların kendi çevrimiçi kimliklerini oluşturdukları, görsel işitsel iletileri kodlayabildikleri ve başkalarıyla paylaşabildikleri, farklı kişilerle anında iletişim kurabildikleri tüm bu güncel uygulamaların temeline Web 2.0 teknolojisinin getirdiği yeni olanaklar bulunmaktadır (Laughry, 2010: 162-163). Web 2.0, O’Reilly Media tarafından 2004’de kullanılmaya başlayan bir kavramdır. İkinci nesil İnternet hizmetlerini - toplumsal iletişim sitelerini, vikileri, iletişim araçlarını- yani İnternet kullanıcılarının ortaklaşa ve paylaşarak yarattığı yeni İnternet sistemini tanımlar.

Sayısal veri, analog veriye göre daha kolay saklanabilir, fiziksel olarak analog verileri depolamaktan daha küçük alanlara daha fazla veriyi saklayabilme olanağı sunar ve bu verileri defalarca, aynı anda ve en önemlisi birebir zaman gerektirmeden yeniden işleme, manipüle etme olanağını kazandırır. Görsel ve işitsel verilerin bu olanakları ile birlikte yeni medya araçları fiziksel olarak daha küçülmeye, daha fazla işlevsel özellik içermeye ve aynı anda birden fazla süreci yönetebilmeye başlamıştır. Özellikle doğrusal olmayan video ve ses kurgu sistemleri ile video görüntüleri ve ses sinyalleri analog sistemlere göre daha kolay işlenebilen sistemler haline gelmiştir ve kullanıcılarına daha fazla çeşitlilik sunmaya başlamıştır.

İlk tümleşik cep telefonları: 2003 yılında neredeyse tüm cep telefonu üreticilerinin kamera ile tümleşik cep telefonlarını aynı anda satışa sunması, tarihte ilk kez bir iletişim aracı ile kameranın birlikte piyasaya sunulması anlamını taşırmaktadır.

Williams, Rice ve Rogers, yeni medyayı tanımlarken üç farklı konu başlığına vurgu yapar ve yeni medyayı geleneksel medyadan ayıran temel ayrımları ortaya koyar (1988; 10-13) ve yeni medyanın karakteristik özelliklerini sıralarken etkileşim, kitlesizleştirme ve eşzamansız olabilme kavramlarını kullanır. Yeni medya bu anlamda en önemli farklılık olarak, eşzamansız iletişim süreçlerini temel bir ayrım olarak ortaya koyar. Eşzamansız iletişim kavramını izleyicilerin araç ile olan iletişim sürecini tanımlar. Film ya da televizyon gibi geleneksel medya ortamla- rında izleyicinin ileti ile olan ilişkisi eşzamanlıdır; çünkü medya aracılığıyla ya- yınlanan iletiler alıcılara, yani izleyicilere eşzamanlı olarak ulaşır.

Geleneksel medya, kaynak ile alıcı arasındaki iletişim süreçlerinde tek yönlü bir iletişim ortamı sunar. Bir televizyon izleyicisinin aktif bir şekilde televizyon programına tepki vermesi ve anında bir geribildirimde bulunabilmesi olası değildir. Oysa yeni medya doğası gereği çift yönlü bir iletişim ortamı sunar ve bu özellik etkileşimlilik olarak tanımlanır.

2000’li yıllarda teknolojinin farklı alanlarda hızla gelişmesiyle birlikte birçok aygıt birbirleri ile ilişki içinde gelişim göstermiştir. Bu gelişim sıklıkla görüldüğü alanlar telekomünikasyon, medya ve bilgisayar teknolojileri olarak sıralanabilir. Bu farklı alanların aynı teknolojik altyapıları ve kimi zamanlarda da aynı veri tabanlarını kullanmaları ile ortaya çıkan yeni iletişim ortamları yöndeşme olarak tanımlanır.

Bir kişinin yeni medya teknolojilerini kullanarak fiziksel olarak var olamayacağı zamanlarda yine fiziksel olarak olamayacağı yerlerde olabilmesi durumu “ötemevcudiyet / telepresence” kavramı ile tanımlanır. Ötemevcudiyet, geleceğin tam anlamı ile sanal gerçekliğine giden yolda yaşanan duyusal ve duygusal deneyimlerden biridir. Bu nedenle sanal gerçekliği mevcudiyet [presence] ve ötemevcudiyet [telepresence] kavramları ile birlikte düşünmek gerekmektedir.

Ağ teknolojisi, bireyleri küresel bir alana taşır ve küresel olarak temsil edilebilme olanağını kazandırır. Yeni medya ortamları bu nedenle yüksek bir satın alma talebi oluşturan ticari nesnelere dönüşür ve bu araç- lara sahip olan kişiler birer yeni medya kullanıcısı haline gelir. İşte aktif bir yeni medya kullanıcısı, gündelik yaşam içerisinde ağ üzerinde varlığını sürdürebilecek araçlara sahip olan ve bu araçları etkin bir şekilde kullanarak, çevrimiçi gündelik yaşam pratiklerini sürdürebilen kullanıcılar olarak tanımlanabilir.

Her kullanıcı kendi nümerik hafızasını yine kendi kişiselleştirdiği aracında saklı tutar. Öyle ki, yeni medya ürünlerinin kişiselleştirilebilir özellikleri sadece bu tür kişisel hafıza kayıtları ile sınırlı değildir. Birçok yazılım, standart kullanıcılar için bile farklı arayüzler seçebilmesini, kişilerin bireysel tercihlerine göre farklı tasarımlar yapabilmesini olanaklı kılar. Bu bağlamda kişiselleştirilebilir olma yeni medya ürünlerinin dayandığı en önemli kavramlardan biridir.

Doğru cevap: A şıkkı