HAREKETLİ GÖRÜNTÜNÜN TARİHİ

Günümüz internet ortamının şekillenmesinde yaşanan en radikal gelişmeler¬den biri de Web 2.0 teknolojisinin bulunuşudur. İnternet’in tarihsel gelişiminde 1993 ile 2003 tarihleri arasındaki dönem Web 1.0 olarak anılır ve HTML dil kodlamasının, hantal tarayıcıların ve karmaşık arama motorlarının kullanıldığı dö¬neme karşılık gelir. Web 1.0 bu nedenle büyük ölçüde bir okuma ve araştırma mecrası olarak işlev görür. Öte yandan 2004 yılında Web 2.0 teknolojisine geçişle birlikte tüm kullanıcılar herhangi bir özel yazılıma ihtiyaç duymadan içerik ürete¬bilir ve İnternet üzerinden yayabilir hale gelmişlerdir.

A, B, D ve E seçenekleri, yeni medyanın işlevsel özelliklerini oluşturmaktadır. Terminal yurttaşlığın ortaya çıkması, yeni medyanın yaratmış olduğu olumsuz sonuçlardan biridir.

Yeni medyanın devrimsel yükselişinin teknolojik temelini oluşturan en önemli olgu, verilerin sayısal olarak dönüştürülebilmesi, işlenebilmesi ve depolanabilmesi süreçlerine dayanmasıdır.

Yeni medyanın “yeni” olarak tanımlanmasındaki temel satır başlarından biri, yeni medyanın geleneksel medyaya göre kullanıcılarına etkileşimli bir iletişim ortamı sunabilmesidir. Bu durum iletişim sürecinde kaynak ile alıcıyı eşit konuma getirir. Her alıcı aynı zamanda potansiyel bir kaynak olabilme olanağına da sahiptir. Geleneksel medyanın tek yönlü iletişim süreçlerine karşın yeni medyanın etkileşimli iletişim olanağı, her kullanıcının kanal üzerinde eşit hak sahibi olmasına yol açar ve kanalı kullanarak iletilerini kodlayabilmek için tüm kullanıcıların birbirleri ile aynı haklara sahip olmalarını sağlar.

A ve B seçenekleri, yeni medyanın karakteristik özelliklerindendir. C ve D seçenekleri ise arayüzlerin işlevsel hale gelmesi için kullanılan görsel elemanlardandır.

2000’li yıllarda teknolojinin farklı alanlarda hızla gelişmesiyle birlikte birçok aygıt birbirleri ile ilişki içinde gelişim göstermiştir. Bu gelişim sıklıkla görüldüğü alanlar telekomünikasyon, medya ve bilgisayar teknolojileri olarak sıralanabilir. Bu farklı alanların aynı teknolojik altyapıları ve kimi zamanlarda da aynı veri tabanlarını kullanmaları ile ortaya çıkan yeni iletişim ortamları yöndeşme olarak tanımlanır.

Yaşanan teknolojik deneyimlerin orta¬ya çıkardığı değişimlerden ziyade bu değişimlerin toplumsal sonuçlarıyla ilgilenen Gilles Deleuze’a göre, “Makine her zaman teknolojik olduğun¬dan daha çok toplumsaldır.”

Sayısal teknolojilerin gündelik yaşam içerisinde yoğun olarak kullanılması ile birlikte, geçmişe nazaran “kes, kopyala yapıştır’’ üçlemesine dayanan sayısal bir kültürün varlığından söz etmek mümkündür. Artık birçok metin kişilerin yazma becerileri ve farklılıklarını içeren özgün cümlelerle kurulmaktan çok, var olan cümlelerin kopyalanıp yapıştırılması ile tek tipleşen bir anlatıma dönüşmektedir.

Yeni medyanın etkileşimli içerikleri, yeni ekranın teknolojik olanakları ile beslenirken, daha hızlı, daha duyarlı olan yeni ekranların üretimi de, yeni medya içerikleri ile birlikte uyumlu ve eşzamanlı olarak ilerler. Bu iki sürecin örtüştüğü durumlarda gelişim ivmesi her zamankinden daha hızlıdır. Bir yandan teknolojik gelişimin sağlanması, diğer yandan da bu teknolojiye uygun içeriğin üretilmesi en önemli iki sacayağı olarak öne çı¬kar. Örneğin, cep telefonları bu iki sacayağının en sağlam temellerinin atıldığı ve gelişme ivmesinin en hızlı yaşandığı iletişim teknolojilerinden biridir.

Yeni iletişim teknolojileri aynı zamanda yeni medya olarak da tanımlanır.

Castells (2008) ve Blijker ve Hughes’e (1987) göre teknoloji toplum arasında doğrudan bir ilişki vardır ve bir toplum sahip olduğu teknolojiye değinilmeden anlaşılamaz ya da resmedilemez. Bu bütünüyle teknolojik determinist (belirleyici) bir bakış açısı üzerine geliştirilmiş olan bu yaklaşımdır.

Abramson, Arterton vd’nin (1988:32-65) yeni medyanın altı maddede özetlediği toplumsal değişim örnekleridir.

Sayısal görüntü sistemlerinin yeni medyanın karakteristik özellikleri ile alakası yoktur.

Non-linear (doğrusal olmayan) kurgu sistemleri, sayısal video görüntülerinin her bir karesine ileri geri sarma ihtiyacı duymadan doğrudan ulaşımı mümkün kılan görüntü işleme sistemleridir.

Eşzamansız iletişim kavramı izleyicilerin araç ile olan iletişim sürecini tanımlar.

Günümüz yeni medyasının en çarpıcı örneklerinden biri olan tümleşik cep telefonları aygıtları, artık sadece kameralı iletişim araçları değil, aynı anda birçok işlevi yerine getirebilen birer çoklu iletişim ortamlarıdır.

Bütünüyle teknolojik determinist (belirleyici) bir bakış açısı üzerine geliştirilmiş olan bu yaklaşım, toplumların ürettiği tüm ekonomik, toplumsal, sanatsal ya da endüstriyel değerleri teknolojik gelişimlerle açıklamaya çalışır ve tüm yeni teknolojiler gibi, bilgi teknolojilerini de kapsamaktadır. Amerikalı sosyolog Thorstein Veblen tarafından tanımlanmış bir kavram olan teknolojik belirleyicilik, toplumların yapılarının ve kültürel değerlerinin sahip oldukları teknolojiler tarafından belirlendiğini varsayar.

Yeni medyanın dolaysız geribildirime dayalı çift yönlü iletişim süreçlerine olanak tanımasına etkileşimlilik denir.

Kullanıcıların internet üzerinden okuma ve yazma işlevlerini yerine getirebilmeleri, web 2.0 teknolojisinin getirdiği yeni olanaklardan biri değildir.

Thorstein Veblen (1857-1929) tarafından tanımlanmış bir kavram olan teknolojik belirleyicilik, toplumların yapılarının ve kültürel değerlerinin sahip oldukları teknolojiler tarafından belirlendiğini varsayar.