HAREKETLİ GÖRÜNTÜNÜN TARİHİ - Deneme Sınavı - 10

MAC(Multiplexed Analogue Components) yayın ailesi Avrupa’da geliştirilmiştir.

Avrupa HDTV sisteminin özellikleri:
• Satır Sayısı 1250
• En Boy Oranı 16:9
• Resim Frekansı 50Hz
• Resim Taraması Ardışık (Progressive)

Ekrandaki görüntünün iyi algılanabilmesi için seyretme mesafesinin ekran yüksekliğinin 7 katı bir mesafe olması gerekir.

HDTV sisteminin özellikleri Bir resim karesinin eni 16 birim, yüksekliği 9 birimdir. Bu oran 16:9 (1.78) olarak ifade edilmektedir ve Geniş Ekrandır (Wide Screen).

HDTV sisteminin çözünürlüğü:1920 benek X 1080 aktif satır = 2.073.600 benek ( 2.1 Megapixel).

Super Hi-Vision sisteminde Televizyon yayınında ses 22.2, toplam yirmi dört kanaldır. Hoparlörler izleme odasında üç katmanda yer alır. Odanın üstünde dokuz hoparlör, ortasında on hoparlör, altında üç̧ hoparlör ve düşük frekanslar için de iki hoparlör yerleştirilmiştir. Bu yöntemle sesler doğal ortamda nasılsa, odada da aynı açılardan dinlenir.

Avrupa HDTV sisteminin özellikleri:
Satır Sayısı 1250
En Boy Oranı 16:9
Resim Frekansı 50Hz
Resim Taraması Ardışık (Progressive)
1986 yılında EU-95 Projesi çerçevesinde başlatılan çalışmalar sonucunda, Avrupa’da yayın yapan ve yayın cihazı üreten firmaların işbirliği ile bir Avrupa HDTV sistemi geliştirilmiş oldu.

PAL sisteminde bir resim karesinde 576 aktif satır vardır ve en boy oranı 4:3’dür. PALplus yayınında ise görüntü oranı 16:9’dur. PALplus yayınları sırasında 576 aktif satır, 432 satır ve 144 satır olarak ayrılır ve işlem görür. 144 satıra Helper adı verilir ve bu satırlara 16:9 ekran özelliği yüklenir.

Ekrandaki görüntü̈ 100 derecelik açı ile seyredilmektedir ve seyretme açısı daha da genişlemiştir.

Kullanıcının alıcısı PALplus ise yayın geniş ekranlı ve 576 satır olarak alınır. PALplus yayınları 4:3 en boy oranlı PAL alıcılarla da alınabilir. Fakat içlerinde 144 satıra yerleştirilmiş geniş ekran özelliğini çözen bir dönüştürücü olmadığı için sadece 432 satırı alabilir. 16:9 özellikli yayın 4:3 özellikli alıcıda Letter Box formatında izlenebilir.

Dünya genelinde uzun yıllardır kullanılan üç analog renkli televizyon sistemi şunlardır: NTSC ( National Television System Committee) ABD, Kanada, Japonya, Güney Kore. PAL ( Phase Alternating Line) Birçok Avrupa, Asya ve bazı Afrika ülkeleri (Türkiye’de kullanılan sistem). SECAM (“Séquentiel couleur à mémoire”, “Sequential Color with Memory”) Fransa, Rusya, bazı Asya ve Afrika ülkeleri.

Televizyon yayınları; Karasal Yayın, Uydu Yayını, Kablolu Yayın, Mobil Yayın dır.

Yüksek tanımlamalı televizyon çalışmaları gelişmiş ülkelerde uzun yıllardır devam etmektedir. Bu alandaki ilk örnek NHK (Nippon Hoso Kyokai) Japon Yayın Kuruluşu’nun HDTV projesidir. Projenin amacı geleceğin televizyon sistemlerinin geliştirilmesine yöneliktir. Geliştirilen sistemle 1970’li yıllarda, NTSC sistemindeki 525 satırın üzerine çıkılarak 1125 satıra ulaşılmıştır. Böylece satır sayısı iki kat artmıştır. Benzer çalışmalar 1980’li yıllarda Avrupa’nın değişik ülkelerinde yapılmıştır. 1980’li yıllarda PAL sistemindeki 625 satırın üzerine çıkılarak 1250 satıra ulaşılmıştır. Diğe-rinde olduğu gibi geliştirilen bu sistemde de satır sayısı iki kat artmıştır. Bir resim karesindeki satır sayısının artması, çözünürlüğün de artması demektir. Günümüzde HD görüntü çözünürlüğü 2.1 Milyon Benek/Kare ( 2.1 Megapixel) dir.

PALplus 1989 yılında Avrupa’da, PAL sisteminden geliştirilen ve görüntü kalitesi iyileştirilmiş bir yayındır. Amaç, mevcut PAL vericileri üzerinden 16:9 geniş ekranlı yayın yapmaktır. Bu yayınların alınabilmesi için PALplus alıcıları geliştirilmişti.

Çözünürlük 1920 benek X 1080 aktif satır = 2.073.600 benek ( 2.1 Megapixel).

Günümüzde birçok Avrupa ve Asya ülkesinde olduğu gibi Türkiye’de de PAL yayın sistemi kullanılmaktadır.

NTSC sisteminde bir kare 525 satırla taranır; ancak bir karedeki resim 525 satırdan oluşmaz ve bazı satırlarda görüntü yoktur. PAL/SECAM sistemlerinde bir kare 625 satırla taranır. Bir karedeki resim 625 satırdan oluşmaz ve bazı satırlarda görüntü yoktur.

Analog televizyon sistemlerinin günümüzde gerek teknik nedenlerden gerekse izleyicilerin beklentilerinden dolayı bazı gereksinimleri karşılayamadığı görülmektedir. İzleyicilerin genel talepleri aşağıdaki gibidir.