HAREKAT PERFORMANS

Ağırlık, bir cismin kütlesine uygulanan yerçekimi kuvveti olarak tanımlanır. Bu kuvvet cismin kütlesinin yanında birim kütleye etkiyen yerçekimi kuvvetinin şiddetine ya da bir başka ifadeyle yerçekimi ivmesine bağlıdır.

Kuvvetler bir cismi uygulandıkları doğrultuları üzerinde hareket ettirme eğiliminde oldukları gibi uygulama doğrultularına ne paralel olan ne de onunla kesişen (aykırı) bir eksen etrafında dönmelerine neden olabilirler. Bir kuvvetin bir cismi döndürme eğilimi ise moment olarak adlandırılır. Moment cisme etkiyen kuvvet ve kuvvetin uygulama doğrultusu ile dönme eksen arasındaki mesafesinin çarpımına eşittir.

Bir hava aracı uçuşu sırasında boylamasına, yanal ve dikey olmak üzere üç ayrı eksen üzerinde dik olan üç ayrı doğrusal eksen boyunca serbestçe hareket edebilir.

Simetrik uçuş sırasında bir uçağa etki eden 4 temel kuvvet vardır. Bu kuvvetler itme, sürükleme, taşıma ve ağırlıktır.

Uçuş profili ile uçağın toplam ağırlığı, taşıyacağı yolcu, bagaj ve kargo miktarı, rezervleri ile beraber alacağı yakıt yükü, kat edeceği menzil, seyir hızı, seyir irtifası, uçuş ve havada bekleme süreleri belirlenir.

Ağırlık arttıkça ivmelenme kabiliyeti azalacak; tırmanma açısı ve oranı düşecek; iniş takımları ve pist arasındaki sürtünme artacaktır. Bunlara karşın, hız ihtiyacı artacak ve kalkış mesafesi uzayacaktır.

Hacim (lt)=52.467 U.S.gal×3,7854 lt/U.S.gal=198.608 lt olarak hesaplanır.

Hacim (gal)=50.115 U.S.gal ÷1,2009 U.S.gal/gal=41.731 gal olur.

Uzunluk (m)=Uzunluk (ft) × 0,3048 (m/ft)

olduğuna göre,

12.500 (ft) x 0,3048 (m/f) = 3810 m'dir.

Mesafe (m) = Mesafe (nm) × 1,852 (m/nm)

olduğuna göre,

3704 (m) / 1.852 (m/nm) = 2 deniz mili (nm) olarak hesaplanır.

Uçuş harekâtında ağırlık denge hesaplamalarına temel teşkil eden kütle, ağırlık, kuvvet, moment ve denge kavramları üzerinde durulmaktadır. Ayrıca bu temel kavramların uçuş hareketi ve performansı ile ilişkileri önemlidir.

Kütle bir cismin içindeki madde miktarını ifade eden ve o cismin eylemsizliğini (ataletini) ya da hareket değişimine direncini ölçen temel bir fiziksel niceliktir.

Dünyanın kütlesi ile onun üzerindeki veya yakınındaki cisimlerin kütlesi arasında oluşan kütlesel çekim kuvveti ise yerçekimi kuvveti olarak adlandırılır.

Yerçekimi ivmesi gezegenin kütlesi ve boyutuna bağlı olarak değişir.

Kuvvet bir cismin bir başka cisim üzerindeki etkisidir ve etkidiği cismi kendi yönü ve uygulama doğrultusunda hareket ettirme eğilimindedir. Vektörel bir nicelik olan kuvvet yönü, büyüklüğü ve uygulama noktası ile ifade edilir

Cisme etkime şekline göre kuvvetler temas kuvvetleri ve alan kuvvetleri olmak üzere ikiye ayrılabilirler. Kuvvetler uygulama noktalarına göre noktasal kuvvetler ve dağıtık kuvvetler olarak da sınıflandırılabilirler.

Bir teknenin hareketi sırasında oluşan hidrodinamik kuvvet onun su seviyesinin
altında kalan yüzeylerine etkiyen dağıtık yüklere örnek olarak verilebilir.

Aerodinamik: Bir cisimle içinde hareket ettiği hava arasındaki münasebetleri inceleyen bilim dalıdır.

Simetrik uçuş sırasında bir uçağa etki eden 4 temel kuvvet vardır. Bu kuvvetler itme, sürükleme, taşıma ve ağırlıktır.

Sürükleme kuvveti uçağın dış yüzeylerine etkiyen aerodinamik kuvvetin uçağın hareket yönüne zıt etkiyen bileşenidir. İtme kuvveti uçağı ileri doğru hareket ettirirken sürükleme kuvveti bu direnç nedeniyle uçağın yavaşlamasına sebep olur. Hız arttıkça hava direnci artacağından sürükleme kuvveti de artar.