HALKLA İLİŞKİLER VE İLETİŞİM - Deneme Sınavı - 8

Bu yüklemeler iki biçimde ortaya çıkmaktadır:

Doğru cevap C’dir.

Halo etkisi, fiziksel olarak çekici kişilerin doğru olmasa bile, bir dizi olumlu başka niteliklere sahip olarak algılanmalarıdır. Diğer bir deyişle halo etkisini, karşıdakinin bıraktığı izlenime göre algılanma düzeyi olarak yorumlayabiliriz. Örneğin, güzel bir kızın, sempatik veya zeki olmasını beklemek gibi bir şeydir halo etkisi. Doğru cevap E’dir.

İyi bir iletişim için öncelikle sosyalleşmek gerekir. Sosyal kişi olmak, sırf kendi yaşadıklarımızın doğruluğu ile ilgili değildir. Bizim sahip olduğumuz doğrular kadar, başkalarının sahip olduğu doğrular arasında farklılıklar vardır. Değer verilmek, takdir edilmek insan hayatını anlamlı kılan önemli bir faktördür. Başkalarındaki güzelliği, iyi yönlerini göremeyenler, kendi güzelliklerini de zamanla kaybedeceklerdir. Farklı ilgileri paylaşmak, iletişim ortamını sağlıklı ve mükemmel kılan bir süreçtir. Doğru cevap D’dir.

Geribildirim, alıcı ve gönderici arasındaki geriye doğru bilgi akışıdır. Geribildirimin gerçekleşmediği zamanlarda tek yönlü bilgi akışı dolayısıyla sağlıklı iletişim oluşmaz. Etkili geribildirimin özellikleri şunlardır:

Doğru cevap C’dir.

Bastırılma, üstben tarafından izin verilmeyen duygu ve düşüncelerin, yani altben’den gelen isteklerin bastırması, bu bastırma için kuvvet sarf edilmesi ile yanlış bir dünya algısının ortaya çıkmasıdır. Kısaca, bizde derin kaygı uyandırabilecek düşünceleri bilinçaltına iterek bastırır, böylece olumsuz düşüncenin etkisi altında ortaya çıkabilecek kaygıyı önlemiş oluruz. Kişi istemediği veya ona acı veren istek ve arzuları bilinçdışına iterek orada tutar. Doğru cevap B’dir.

Okul öncesi yıllarda anne-babayı model alarak başlayan özdeşleşme ile çocuklar onların hareket, tutum, konuşma ve diğer tepkilerini taklit ederler. Daha sonraki yıllarda anne babanın yerini öğretmenler, arkadaşlar, toplumda değer gören sporcular, yıldızlar gibi kişiler, özdeşleşme modellerinin yerini alır. Eğer birey kendinde bulunan özellikleri özenilir bulmazsa kendisi olmaktan çıkıp, istenilen özelliklere sahip başka biriymiş gibi kendini algılamaya ve öyle davranmaya başlar. Kişinin kendini bir başkasının yerine koyma eğilimine “özdeşleşme” denir. Özleştirme ve özdeşleşme mekanizmalarının ortak yönleri bulunmakla birlikte; özdeşleşmede kişi kendi değer ve beklentilerine uyan insan veya kavramları benimserken; özleştirmede kendi değerlerine karşıt da düşse bunları kabul eder. Örneğin, bir kişinin düşüncelerine uygun düşen bir siyasal öğretiyle özdeşleşmesi kendi seçimiyle olur. Doğru cevap D’dir.

Benlik, kişinin kendi özünü algılama biçimidir

Benlik kavramı, birbiriyle ilişkili dört öğeden oluşur: Algılanan benlik, İdeal benlik, öz değer ve sosyal kimlikler.

Yani daha açık bir ifadeyle tamamlanmış, somut ve içsel odaklı (gerçekçi) bir benlik tasarımı ile belirsiz yani tamamlanmamış, dışsal odaklı (gerçekçi olmayan) benlik tasarımı tarafından belirlenen davranışlar arasında ne gibi farklılıklar bulunmaktadır?
Bu konuda genel olarak şunlar söylenebilir:
• Bu tür bireyler strese karşı daha dirençli olup, stresli durumlarla karşılaşmaları halinde de daha başarılı olmaktadırlar.

Buna karşılık gerçekçi olmayan bir benlik algısına sahip bireyler ise:
• Başkalarına ve kendilerine güvenmezler.
• Yeni yaşantı ve fikirlere kaygı ile yaklaşırlar.
• Kendileri ile yüzleşmekten kaçınırlar.
• Sürekli fakat nedensiz, başkalarını kızdırmamak, üzmemek için çaba sarfederler.
• Dikkat çekmekten kaçınır ve sosyal ilişkiler kurmada başarısızdırlar.
• Bu bireyler dostça ilişki kuramaz, zira çevre onlar için güvenilmezdir.

İlişkilerde kişisel bağlarını, benlik kavramını geliştiren ve sağlıklı kılan farklı görünümleri
vardır. Bu nedenle yakın kişisel bağlar ilişkilerde son derece önemlidir. Onların değerini
anlamadan, kişisel ilişkileri tam olarak kavrayamayız. Kişisel ilişkilerin değerini bilmek,
iyi ilişkiler geliştirip sürdürmemizi sağlar. Kişisel ilişkilerin değeri, kişilerarası ilişkilerle
kurulan ve geliştirilen bağlarla mümkün olabilmektedir.

Etkili geribildirim;
• Kendine özgü, kesin, açık ve nettir. Genele yönelik değildir,
• Bireyleri veya bireylerin niyetlerini değil; belirli bir davranışı temel alır,
• Uygun zamanda yapılır,
• Etkili iletişim esastır,
• Bireyleri eleştirmek yerine, onlara yardımcı olmayı amaçlar.

Freud’un öne sürdüğü ruhsal aygıtın yapısal hipotezinde bu katmanları aşağıdan yukarıya doğru alt-benlik (id), benlik (ego) ve üst-benlik (super-ego) olmak üzere üçe ayırır.

Halo etkisi, fiziksel olarak çekici kişilerin doğru olmasa bile, bir dizi olumlu başka niteliklere sahip olarak algılanmalarıdır.

Kişi, kırgınlık ve kızgınlık gibi olumsuz duyguları karşısındakine yansıttığı zaman, kendisi için önemli olan bu kişiyi kaybedeceğinden korkar. Bu korkunun altında şu endişe
yatar: Birbirleri için önemli ve yakın ilişki içinde bulunan kimselerin, karşılıklı kırılma
ve kızgınlık gibi olumsuz duygular hissetmemeleri gerekir düşüncesinin galip oluşudur.
Böyle duyguların varlığı, ilişkinin sonu demek olduğundan, şu veya bu nedenle gelişse bile
karşıdakine yansıtılmamalıdır.

Benlik kavramı, birbiriyle ilişkili dört öğeden oluşur: Algılanan benlik, İdeal benlik, öz değer ve sosyal kimlikler.

Benlik tasarımı, kişinin kendisi ile ilgili bilgi, düşünce, kanaat, algı ve inançlarının tümünün düzenlenmiş halidir. Bir başka kaynakta ise insanın kendini görüş ve algılayış biçimi olarak tanımlanmakta ve bir gelişim süreci içerisinde ele alınmaktadır.

İnsan hayatında önemli bir işleve sahip ve sosyal psikolojinin önemli kavramlarından biri olan, yükleme kuramı tarafından etraflıca açıklanan “denetim odağı” kavramı; gündelik davranışları sırasında bireylerin, diğerlerinin kendileri ile ilgili düşüncelerinin etkisi altında kaldığını savunur.

Kişisel ilişkilerin değerini bilmek, iyi ilişkiler geliştirip sürdürmemizi sağlar. Kişisel ilişkilerin değeri, kişilerarası ilişkilerle kurulan ve geliştirilen bağlarla mümkün olabilmektedir.

Dostluk, açıklık, paylaşma ve adalet duygularıyla pekiştirilen güven duygusunun yaratıcı enerjiyi ortaya çıkaran, engelleri ortadan kaldıran ve kayıpları azaltan bir güce dönüşmesine çaba göstermelidir.