HALKLA İLİŞKİLER UYGULAMA TEKNİKLERİ

Trase, baskı sonrası işin doğru yerlerden ve düzgün şekilde kesilebilmesi için kesim yapan operatöre rehber olması amacıyla montaj üzerine yerleştirilen kılavuz çizgilerdir. Kalıp alma yönteminde bilgisayardan kalıba alma (CTP) teknolojisinin yaygınlaşması, artık trase çizimini milimetrik kağıtlar üzerine kalem- le çizmek yerine bilgisayarda çizmeye yönlendirmiştir. Trase, her işin özelliklerine göre farklı şekilde çizilir. Aynı özellikleri taş›yan işlerde ise aynı trase kullanılabilir. Trase montajın bir plan› özelliğini taşıdığından basit bir çizim olarak düşünülmemelidir. Trase, iş ölçülerine göre özen gösterilerek çizilmelidir.

Kağıtlar, ince kağıt, karton, mukavva, endüstriyel kağıtlar, bobin kağıtlar, tabaka kağıtlar olarak gruplandırılabilir. Bu tür standart kağıtların dışında özel tasarımların basılması için farklı nitelikte ve boyutlarda, yaldızlı, kabartmalı (gofre) kağıtlar da üretilmektedir.

Bask›da revolta yapılabilmesi için kağıdın ön ve arka yüzleri aynı özellikte olmalıdır. Belgenin revolta yontemi ile basılması için gerekli koşul, kağıdın makas diye bilinen kısmının değiştirilmemesidir. Yani makas olarak adlandırdığımız kenarı “A” kenar› olarak kabul edersek, kağıdın arka yüzü çevirildiğinde yine A kenarından tutularak baskıya girmelidir. Kağıt, matbaa makinesinde bulunduğu yer- de yatay eksen üzerinde sağdan sola veya soldan sağa cevirilir. Bu tür baskı yöntemi kullanılacaksa, makas kağıdın uzun kenarı esas alınarak verilir. Kağıt çevirmeli baskı yönteminin bir diğeri de etekmakas revolta yöntemidir. Bu yöntemde ön yüzde etekte olan iş arka yüzde makasa gelir, sağ sol yer değiştirir.

Pantone: Baskı işlemlerinde, renk eşleştirme ve tanımlama amacıyla referans olarak kullan›lan baskılı renk kataloğudur. Uluslararası standart olarak kabul edilmiş Pantone kataloğunun spot, metalik, process, pastel, dijital baskı gibi kullanım amacına yönelik çeşitleri bulunmaktadır.

Tipografi sayfa tasarımının en önemli unsurlarından birisidir. Yazıyı belli bir formda tasarlama ve ona uygun yazma demektir.

Bir yayını iyi yapan ve onu diğer yayınların önüne çıkaran en önemli unsur o yayının tipografik tasarımı ve sayfa tasarımıdır. Bu iki unsur, genellikle okuyucu tarafından görülmez/fark edilmez. Bu, genellikle iyi bir tasarım yapılmış olduğuna işarettir. Okuyucuya hissettirmeden içeriği aktarabilen, onu sayfalar boyunca okurken hiç rahatsız etmeyen bir tasarım iyi bir tasarımdır.

Afişi kitap, dergi, gazete gibi yayınlardan ayıran en önemli farklarından biri insan vücudu ile temas halinde olmaması, hatta bu yayınlara k›yasla oldukça uzak mesafelerden görülebilir olma gerekliliğidir. Bu nedenle afişlerde kullan›lan yazı ve görsellerin seçimi uzaktan algılanabilecek türde ve büyüklükte olmalıdır. Genellikle detaylarından arındırılmış, çarpıcı sloganlar, renkler ve görseller ile oluşturulmuş, mesajın kısa sürede etkili biçimde verilebilmesini ve akılda kalıcılığını destekleyen tasarımlar, iletişimini doğru kurabilen tasarımlar olmaktadır.

Boyanın ilk kez ne zaman kullanıldığı kesinlik kazanmamakla birlikte, Çinlilerin tarihinde günümüzden 4500 yıl öncesinde siyah mürekkebe rastlanmaktadır.

Solvent ve su bazlı, düşük yoğunluklu mürekkeptir. Kalıp üzerindeki izin kağıt üzerine kusursuz bir şekilde aktarılabilmesi için mürekkebin daima eşdeğer yoğunlukta tutulması gerekir. Bu mürekkepler süratli buharlaşan çözeltiler içerdiklerinden, çalışma ortamının iyi havalandırılması gerekir.

XVII. Yüzyılda, eşek arılarının yuvalarını yaptıkları bitki artıklarını inceleyen Fransız bilim insanı Rene de Reaumur, bu artıkların yapısal özelliklerinin kâğıda benzediğini bulmuştur. Bu buluştan da Alman bilgini Friedrich Gottlob Keller öğütülmüş odun liflerinden kâğıt yapan makinenin patentini almıştır. Saman ve odun liflerinden üretilen kağıtları kitap haline getirmeyi ise Matthias Koops gerçekleştirmiştir. Bu doğrultuda Matthias Koops çağdaş kitabın öncüsü sayılmaktadır.

Basılacak kâğıdın hangi makinede basılacağı ve kullanılacak kâğıdın ebatı kadar kâğıdın yapısal özelliği önemli bir unsurdur. Web ofset makinelerde bobin kâğıt kullanılmaktadır. Bu makinenin baskı hızı çok yüksektir. Bu nedenle kâğıdın sağlam, esnek ve tutkallı olması gerekir.

A3 kâğıdın ölçüsü 297 x 420 mm’dir. Şıklara bakıldığında ölçülerin aşağıdaki kağıtlara ait olduğu görülür:
8241 x 1189 mm : A0
594 x 841 mm : A1
420 x 594 mm : A2
297 x 420 mm : A3
210 x 297 mm : A4

Bir forma 16 sayfadan oluşur. Matbaacılıkta 8 sayfa yarım forma, 4 sayfa çeyrek forma olarak tanımlanır.

Çok sayfalı işlerin montajında yararlanmak üzere trase adı verilen sayfaların planı çizilir. Trase, baskı sonrası işin doğru yerlerden ve düzgün şekilde kesilebilmesi için kesim yapan operatöre rehber olması amacıyla montaj üzerine yerleştirilen kılavuz çizgilere denir.

CMYK matbaacılıkta kullanılan 4 ana rengin baş harflerinden oluşmaktadır. Bu renkler aşağıdakilerdir.
C: Cyan (camgöbeği mavi)
M: Magenta (mora çalan kırmızı
Y: Yellow (sarı)
K: Black (siyah)
Bu dört rengin birleşimi ile istenilen renkler elde edilmektedir.

Almanca Tief (derin) ve Druck (baskı) sözcüklerinin birleşmesinden türetilen tiefdruck (derin baskı) baskı tekniğinde baskıyı oluşturan mürekkepli yüzeyler diğer kısımlardan daha alçakta bulunmaktadır. İngilizcede ise bu tekniğe intaglio printmaking veya rotogravure adı verilmektedir. Tifdruk tekniğini Türkçede en iyi karşılayan tanımlama ise çukur baskı tekniğidir.

İfadelere bakıldığında web ofset ve tabaka ofsetin karşılaştırılmaları görülmektedir. Bu ifadelerden biri doğruyu içermemektedir. Şıkta yer “tabaka ofsette, web ofsete göre daha düzenli boya ve su dağılımı olur ifadesi” aslında tam tersi şeklindedir. Çünkü web ofsette, tabaka ofsete göre daha düzenli boya ve su dağılımı olmaktadır.

Soru kökünde yer alan “dokuma” ifadesine özellikle dikkat etmek gerekir. Çünkü eleklerde de bir tür dokuma işlemi gerçekleştirilmektedir. Elek baskı tekniği (serigrafi) kalıbının ipek, ipek özelliği gösteren polyester veya metal dokumalardan olması nedeniyle adını bu şekilde almaktadır.

Tifdruk çukur baskı tekniğidir. Serigrafi, elek baskı tekniğidir. Ofset baskı tekniği, düz baskı tekniğidir. Tipografi, yüksek baskı tekniğidir. Adından da anlaşılacağı gibi, baskıyı yapan ya da diğer söyleyişle boyayı tutan yüzey diğer yüzeylerden daha yüksektedir. Kısaca tipo denilen baskı tekniğinde çukur yüzeylerde boya bulunmaz. Boyanın bulunduğu yüksek bölgeler baskının yapılacağı yüzeye temas ederek boyayı bırakır. Bu izler istenen baskı şeklini oluşturur. Patates baskı olarak bildiğimiz baskı bir tür tipografi baskıdır.

Papirüs Mısır’da Nil nehri kıyısında yetişen bir bitki türüdür ve bununla yapılan kâğıda papirüs denir. Parşömen ise Bergama’dan dünyaya yayılmıştır. Koyun ya da keçi derisinden yapılan ve üzerine yazı yazılabilecek hale getiren bu maddenin adı parşömendir.