HALKLA İLİŞKİLER UYGULAMA TEKNİKLERİ - Deneme Sınavı - 10

Bir forma 16 sayfadan oluşur. Matbaacılıkta 8 sayfa yarım forma, 4 sayfa çeyrek forma olarak tanımlanır.

Çok sayfalı işlerin montajında yararlanmak üzere trase adı verilen sayfaların planı çizilir. Trase, baskı sonrası işin doğru yerlerden ve düzgün şekilde kesilebilmesi için kesim yapan operatöre rehber olması amacıyla montaj üzerine yerleştirilen kılavuz çizgilere denir.

CMYK matbaacılıkta kullanılan 4 ana rengin baş harflerinden oluşmaktadır. Bu renkler aşağıdakilerdir.
C: Cyan (camgöbeği mavi)
M: Magenta (mora çalan kırmızı
Y: Yellow (sarı)
K: Black (siyah)
Bu dört rengin birleşimi ile istenilen renkler elde edilmektedir.

Almanca Tief (derin) ve Druck (baskı) sözcüklerinin birleşmesinden türetilen tiefdruck (derin baskı) baskı tekniğinde baskıyı oluşturan mürekkepli yüzeyler diğer kısımlardan daha alçakta bulunmaktadır. İngilizcede ise bu tekniğe intaglio printmaking veya rotogravure adı verilmektedir. Tifdruk tekniğini Türkçede en iyi karşılayan tanımlama ise çukur baskı tekniğidir.

İfadelere bakıldığında web ofset ve tabaka ofsetin karşılaştırılmaları görülmektedir. Bu ifadelerden biri doğruyu içermemektedir. Şıkta yer “tabaka ofsette, web ofsete göre daha düzenli boya ve su dağılımı olur ifadesi” aslında tam tersi şeklindedir. Çünkü web ofsette, tabaka ofsete göre daha düzenli boya ve su dağılımı olmaktadır.

Soru kökünde yer alan “dokuma” ifadesine özellikle dikkat etmek gerekir. Çünkü eleklerde de bir tür dokuma işlemi gerçekleştirilmektedir. Elek baskı tekniği (serigrafi) kalıbının ipek, ipek özelliği gösteren polyester veya metal dokumalardan olması nedeniyle adını bu şekilde almaktadır.

Tifdruk çukur baskı tekniğidir. Serigrafi, elek baskı tekniğidir. Ofset baskı tekniği, düz baskı tekniğidir. Tipografi, yüksek baskı tekniğidir. Adından da anlaşılacağı gibi, baskıyı yapan ya da diğer söyleyişle boyayı tutan yüzey diğer yüzeylerden daha yüksektedir. Kısaca tipo denilen baskı tekniğinde çukur yüzeylerde boya bulunmaz. Boyanın bulunduğu yüksek bölgeler baskının yapılacağı yüzeye temas ederek boyayı bırakır. Bu izler istenen baskı şeklini oluşturur. Patates baskı olarak bildiğimiz baskı bir tür tipografi baskıdır.

Papirüs Mısır’da Nil nehri kıyısında yetişen bir bitki türüdür ve bununla yapılan kâğıda papirüs denir. Parşömen ise Bergama’dan dünyaya yayılmıştır. Koyun ya da keçi derisinden yapılan ve üzerine yazı yazılabilecek hale getiren bu maddenin adı parşömendir.

Rene de Reaumur eşek arılarının yuvalarını yaptıkları bitki artıklarının yapısal özelliklerinin kâğıda benzediğini keşfetmiştir. Friedrich Gottob Keller bu buluştan esinlenerek öğütülmüş odun liflerinden kâğıt yapan makine patentini almıştır. Liflerden üretilen kâğıtları kitap haline getirerek çağdaş kitabın öncüsü Matthias Koops olmuştur. John Dickinson ise silindirli makineyi icat etmiştir. İlk kâğıt makinesi ise 1798 yılında Fransız kâğıt imalathanesinde çalışan Nicholas Louis Robert tarafından yapılmıştır.

Kâğıt ve kartonlar kullanım amaçlarına göre iki ana gruba ayrılabilir. İlk olarak kültürel kâğıt ve kartonlar(yazı ve baskıya uygun olan gazete vb.) ve endüstriyel kâğıt ve kartonlar(ambalaj, kutu, temizlik vb.)

Baskı öncesi işleri hazırlayan tarafından bilinmesi ve baskıyı yapan ile baskı sonrası çalışanların elinde bulunması gereken unsurlar en boy ölçüsü, cilt türü, kapak türü, iç sayfa türü, katlama türüdür.

Tabaka kâğıtlar müşteriler tarafından özel ebat üretim istenmediği sürece belli standartlarda üretilir. Bu standartlar şu şekildedir: 50 cm x 70 cm, 5 cm x 82 cm, 59 cm x 92 cm, 64 cm x 90 cm, 68 cm x 100 cm, 70 cm x 100 cm şeklindedir.

250 x 350 mm B4, 148 x 210 A5, 229 x 324 mm C4, 176 x 250 mm B5 kâğıt ölçü standartlarıdır. A4 kâğıdın standart ölçüleri 210 x 297 mm’dir.

Tipografi baskı tekniğinin diğer adı yüksek baskı tekniğidir. Adından da anlaşılacağı gibi boyayı tutan yüzey diğer yüzeylerden daha yüksektir. Kısa tipo denilen bu baskı tekniğinde çukur yüzeylerde boya bulunmaz. Boyanın bulunduğu yüksek bölgeler baskının yapılacağı yüzeye temas ederek boyayı bırakır. Bu izler istenen baskı şeklini oluşturur.

Defter ya da basılı malzemeleri birleştirme yöntemlerinden biri olan tel dikiş üç biçimde uygulanır: sırttan tel dikiş, üstten tel dikiş ve omega tel dikiş.

Birçok sayısal baskı makinesinde 1000 üzerinde sayısal baskılar ekonomik değildir. Hız olarak web ofset makinelere yetişememektedirler. Baskı kalitesi artmakla beraber büyük ebat baskılarda yeterli kaliteye ulaşamamışlardır.

XVII. Yüzyılda, eşek arılarının yuvalarını yaptıkları bitki artıklarını inceleyen Fransız bilim insanı Rene de Reaumur, bu artıkların yapısal özelliklerinin kâğıda benzediğini bulmuştur. Bu buluştan da Alman bilgini Friedrich Gottlob Keller öğütülmüş odun liflerinden kâğıt yapan makinenin patentini almıştır. Saman ve odun liflerinden üretilen kağıtları kitap haline getirmeyi ise Matthias Koops gerçekleştirmiştir. Bu doğrultuda Matthias Koops çağdaş kitabın öncüsü sayılmaktadır.

Basılacak kâğıdın hangi makinede basılacağı ve kullanılacak kâğıdın ebatı kadar kâğıdın yapısal özelliği önemli bir unsurdur. Web ofset makinelerde bobin kâğıt kullanılmaktadır. Bu makinenin baskı hızı çok yüksektir. Bu nedenle kâğıdın sağlam, esnek ve tutkallı olması gerekir.

A3 kâğıdın ölçüsü 297 x 420 mm’dir. Şıklara baıldığında ölçülerin aşağıdaki kağıtlara ait olduğu görülür:
8241 x 1189 mm : A0
594 x 841 mm : A1
420 x 594 mm : A2
297 x 420 mm : A3
210 x 297 mm : A4

Bir forma 16 sayfadan oluşur. Matbaacılıkta 8 sayfa yarım forma, 4 sayfa çeyrek forma olarak tanımlanır.