HALKLA İLİŞKİLER ARAŞTIRMALARI

Araştırma raporu, yapılan çalışmanın ve çalışmayı yapanların nitelikleri hakkında okuyucuya bilgi veren en somut belgedir.

Genellikle içerik ve biçim itibarıyla, raporların hazırlanmasında üç temel amaç gözetilmektedir. Bunlar;
1. Amaca uygunluk,
2. Anlaşılırlık,
3. Etkililiktir

Genellikle araştırma raporlarında bulunması gereken temel öğeler aşağıdaki başlıklar altında toplanabilir.
1. Kapak
2. İçindekiler
3. Özet
4. Giriş
5. Yöntem
6. Bulgular
7. Tartışma
8. Ekler
9. Kaynakça

Kapak raporun ilk sayfasıdır. Bu sayfada sırası ile;
• Başlık,
• Raporu hazırlayanı tanıtıcı bilgi,
• Raporun niteliği,
• Raporun hazırlandığı kent ve kurum adlarıyla raporun yazıldığı tarih yer almaktadır.

Özetler;

Genel olarak araştırma raporlarının dört temel ilkeye sahip olması gerekmektedir. Karasar, bu dört temel ilkeyi şöyle sıralamaktadır;
1. Yalınlık,
2. Mantığa uygunluk,
3. Denge,
4. Bir örneklik.

Araştırma raporunun her sayfasına sıra ile bir numara verilir. Kapak sayfasında numara olmaz. Ön bölümlerde küçük Romen rakamları (i, ii, iii, ...) ana ve arka bölümlerde ise Arap rakamları (1, 2, 3, ...) kullanılır. Sayfa numaraları ana ve arka bölümlerde, kağıdın sağ üst köşesinde görünecek şekilde verilmelidir.

Veri gösterimi ya da farklı bir deyişle tablo ve şekillerin hazırlanması temelde beş amaca hizmet etmektedir. Bunlarda sırasıyla araştırma, iletişim, hesaplama, saklama ve güzel
görünümdür.

Ana düşünce değişmeksizin, özgün biçim ve içeriğe uyma zorunluluğu olmadan, yazarın kendi anlatımıyla yapılan bilgi aktarımlarına dolaylı aktarma denir.

Normalde sunuşlarda hazırlık aşamasında konu seçme, amaç yazma, hedef kitle analizi, elektronik görüntü oluşturma, sunuş notlarını hazırlama ve prova yapma gibi alt aşamalar yer almaktadır.

Araştırma raporu temelde iki önemli ögenin bir arada bütünlüklü bir şekilde kullanılması sonucunda ortaya çıkmaktadır. Bu iki öge, içerik ve biçimdir. Raporun ilk etkisi onun biçimi ile oluşur sonra da içerik gelir. Yani öncelikle raporun biçimsel olarak göze hitap etmesi algı kuralları doğrultusunda gözü rahatsız etmeyecek şekilde hazırlanması gerekir. Sonra da içeriğin bu görüntüyü destekleyecek şekilde öz fakat yeterince kapsayıcı bir şekilde oluşturulması gerekmektedir. Doğru cevap A’ dır.

Genellikle içerik ve biçim itibarıyla, raporların hazırlanmasında üç temel amaç gözetilmektedir. Bunlar, amaca uygunluk,  anlaşılırlık ve etkililiktir. Doğru cevap E’ dir.

Bir rapor üç kümede toplanan bölümler halinde düzenlenir. Bunlar ön bölüm, ana bölüm ve son bölüm şeklinde kümelenebilir. Ön bölüm, kapak ve içindekiler listesinden oluşabileceği gibi daha kapsamlı bir şekilde çizelgeler ve şekiller listesinin ekleneceği biçimde de hazırlanabilir. Ana bölüm, özet, giriş, yöntem, bulgular, tartışma başlıklarının yer aldığı kümedir. Son bölüm ise ekler ve kaynakçadan oluşmaktadır. Ön ve son bölümler yardımcı nitelikte olup ana bölümleri tanıtıcı ve tamamlayıcı görevlerini üstlenirler. Bu durumda ana bölüm rapor metninin olduğu bölüm olarak karşımıza çıkmaktadır. Doğru cevap B’ dir.

Başlık, çalışmanın ana fikrini basitçe özetler nitelikte olmalıdır. Olabildiğince kısa ve içeriği yansıtacak şekilde yazılmalıdır. Başlığın birincil işlevi okuyucuları bilgilendirmektir. Bu nedenle başlıklarda belli bir amaca hizmet etmeyen gereksiz kelimeler kullanılmamalıdır. Ayrıca, başlıkta kısaltmalar da kullanılmamalıdır. Çalışmanın başlığının 12 kelimeden daha uzun olması önerilmemektedir. Başlık büyük harfler kullanılarak, sayfanın sağ ve sol kenarlarını ortalayacak şekilde, sayfanın üst tarafına yazılmalıdır. Öyleyse, büyük harflerle yazıldığı, kısaltma içermediği ve 12 sözcüğü geçmediği için, doğru cevap C’ dir.

Bulgular: Toplanan ham verilerin çeşitli tekniklerle işlenerek çözümlenmesi sonucu bulgular elde edilir. Raporda bulgular bölümü, toplanan verileri, kullanılan veri analizi yaklaşımını ve istatistiksel yaklaşımları özetler. Doğru cevap D’ dir.

Sayfaların Numaralanması: Araştırma raporunun her sayfasına sıra ile bir numara verilir. Kapak sayfasında numara olmaz. Ön bölümlerde küçük Romen rakamları (i, ii, iii, ...) ana ve arka bölümlerde ise Arap rakamları (1, 2, 3, ...) kullanılır. Sayfa numaraları ana ve arka bölümlerde, kağıdın sağ üst köşesinde görünecek şekilde verilmelidir. Doğru cevap A’ dır.

Şekiller  farklı türlerde olmakla birlikte bazı prensipler bütün türler için geçerlidir. Okuyuculara bilgi sunmak için birden fazla şekil türü kullanılabilir. En çok kullanılan şekil türleri aşağıda anlatılmaktadır.

Soruda verilen görsel bir akış şemasıdır. Doyasıyla bir Şekil türüdür ve rapor içinde şekil olarak adlandırılır. Doğru cevap E’ dir.

Genelde sunuşlar üç aşamadan geçilerek gerçekleştirilir. Bunlardan birincisi, sunu­şu yapmadan önceki hazırlık aşamasıdır. İkincisi sunma, üçüncüsü de değerlendirme aşamasıdır. Doğru cevap E’ dir.

Bir elektronik görüntüde en fazla 3 ya da 4 farklı renkten yararlanılmalıdır. Bunların da gözü rahatsız etmeyecek ve okumayı engellemeye­cek şekilde uyumlu renkler olması gerekmektedir. Aşağıdaki tabloda birbiriyle uyumlu renkleri ve nerelerde kullanılması gerektiğini görebilirsiniz. Doğru cevap D’ dir.