HALKLA İLİŞKİLER ARAŞTIRMALARI

Bu yöntemde bilimin değer yargılarından ve kişisel yorumlardan bağımsız yapılan gözlem ve/veya ölçümlerden elde edilen verilerden oluştuğu varsayılmaktadır.

Sürekli değişken, iki ayrı ölçüm arası kuramsal olarak sonsuz değerler alabilen değişkenlerdir. Örnek olarak yaş, uzunluk ve ağırlık gibi değişkenler sürekli değişkenlerdir.

Araştırmacının bireyler ya da gruplar arası değişkenliğini incelediği değişken, çözmeye odaklandığı problemdir. Bağımlı değişken Y ile gösterilmektedir.

Hipotez, iki veya daha fazla ölçülebilir değişkenin birbiri ile ilişkisini belirleyen bir yargıdır. Olaylar arasındaki ilişkiyi açıklamaya çalışır.

Araştırma amaçlarının bu aşamada önemi büyüktür. Gerekli olan verinin hangi yöntemle toplanacağına bu aşamada karar verilir. Bu aşamada ayrıca araştırmada kullanılacak örnekleme yöntemine karar verilmesi gerekmektedir. Araştırma modelinin oluşturulması ile değişkenleri kapsayan gerçek durumun özeti elde edilmiş olur.

Tarama modellerinde amaçların ifade edilişi genellikle soru cümleleri ile olur. Bunlar: “Ne idi?”, “Ne ile ilgilidir?” ve “Nelerden oluşmaktadır?” gibi sorulardır. Tarama araştırmacısı, tarama işleminde doğrudan kendisi gözlemleyeceği gibi daha önceden tutulmuş kayıtları ve dağınık bilgileri kendi gözlemleriyle bütünleştirerek yorumlamak durumundadır.

Bu modellere (yarı-deneme) olabilenin en iyisi olarak bakılmalıdır. Gerçek deneme modellerinin uygulanamadığı alanlarda yararlanılmalıdır. Özellikle toplum bilimlerinde yapılan araştırmalarda bu modelin uygulama geçerliliği fazladır.

Evrenin tamamının incelenmesine sayım (tamsayım) denir. Örneklem alma işlemine de örnekleme denilmektedir.

Sistematik örneklemede örnek seçimi şöyle yapılır: Evren listesinden başlangıç noktası tesadüfi olarak seçilen birimden başlamak üzere her N/ninci birim örneğe alınır. Örneğin, belediye otobüs şoförlerinden oluşan 45.000 birimlik bir evrenden 150 birimlik bir örneklem seçelim. 45.000/150=300. İlk 300 birim arasından tesadüfi olarak bir tanesi seçilir. Diyelim ki 200 seçilmiş olsun. Seçilen bu iki yüzüncü birim, ilk örnek birimidir. Bundan sonra 200’üncü birimden başlayarak liste bitene kadar her 300’üncü terim örneğe dâhil edilir. Böylece 150 birimlik örneklem elde edilene kadar işleme devam edilir. 220, 520, 820, 1120, 1420,. birimler örnekleme dâhil edilir. (220+300=520 520+300=820….….)

Araştırma örnekleminin, kartopunun küçük bir kar ile başlayıp kar ekleyerek büyük bir kar yığını alması biçimindeki gibi oluştuğu için adı kartopu örneklemesi olmuştur. Kısacası, örneklem hacmi, katılan her yeni birimin bir başka benzer birimi örneğe çağırması ya da katmasıyla büyümektedir.

Nicel yöntem ampirik (görgül) yöntem ya da sayısal yöntem olarak da adlandırılmaktadır.

Süreksiz Değişken: Miktar yönünden değişiklik yerine, tür yönünden değişiklik gösteren değişkenlerdir.

Sürekli Değişken: Sürekli değişken, iki ayrı ölçüm arası kuramsal olarak sonsuz değerler alabilen değişkenlerdir. Örnek olarak yaş, uzunluk ve ağırlık gibi değişkenler sürekli değişkenlerdir.

Bağımsız Değişken: Araştırmacının bağımlı değişken üzerinde etkisini test etmek istediği değişkendir.

Yaş, ağırlık, zekâ seviyesi, hava sıcaklığı, hız, nüfus gibi değişkenler nicel değişkenlerdir.

Cinsiyet, medeni durum, göz rengi, din, milliyet gibi değişkenler nitel değişkenlerdir.

Genel tarama modelleri, çok sayıda elemandan oluşan bir evrende, evren hakkında genel bir yargıya varmak amacı ile evrenin tümü ya da ondan alınacak bir grup, örnek ya da örneklem üzerinde yapılan tarama düzenlemeleridir.

Deneysel tasarımların bileşenlerini tanımlamak ve göstermek için bir semboller seti kullanmakta yarar vardır. Araştırmacılar genellikle Campbell ve Stanley’in geliştirdiği sis­temi kullanırlar. Bu notasyon sisteminde,

“G” grubu gösterir.

“X” işareti bir grup deneğin bağımsız veya deneysel bir değişkene maruz bırakıldığını gösterir.

“O” harfi bir gözlem yöntemini veya bağımlı bir değişkenin ölçümünü gösterir.

 “R” harfi deneklerin gruplara tesadüfi şekilde atanmasını gösterir.

Yarı deneme modelleri şunlardır:

Küme Örneklemesi Yöntemi :  Maliyet ve zorluk nedeniyle evren birimlerinin tam listesinin yapılamaması, araştırma çerçevesinin tam belirlenememesi durumunda kullanılan bir örnekleme yöntemidir.