HALKLA İLİŞKİLER ARAŞTIRMALARI - Deneme Sınavı - 9

Hastalarla sağlanan hizmetten memnun kalıp kalmadığını öğrenmek için görüşmeler yapan bir araştırmacı yeni bir veri veya temaya ulaşamadığında, yeni bir bakış veya özellik ortaya çıkmadığında, veriler doygunluğa ulaştığı için hastalarla yaptığı görüşmeleri noktalayıp araştırmaya yeni bir katılımcıyı dahil etmez. Elde ettiği verileri analiz etmeye başlar.

Nicel araştırmacıların tersine, nitel araştırmalarda amaç ölçmekten çok, değişkenlerin derinlemesine
incelenmesi ve çalışılmasıdır

Sosyal bilimlerde yapılan bilimsel araştırmaların genel olarak dört ana başlık altında toplandığı söylenebilir :
1. Keşif Amaçlı Araştırma,
2. Tanımlayıcı Araştırma,
3. Açıklayıcı Araştırma,
4. Değerlendirme Amaçlı Araştırma.

Keşif Amaçlı Araştırma: Daha önce yeterli sayıda çalışma yapılmamış konularda çoğunlukla kullanılan bir araştırma şeklidir. Bu araştırma şekli ile araştırmacı, yeni ve çalışılmamış konularda konu hakkındaki temel gerçeklikleri keşfeder. Bu araştırmada araştırmacı “ne” sorusu üzerinde durur.

Bilim toplumsal bir kurumdur ve bilgi üretmenin bir yoludur.

Hayat bilgisi/doğal bilgi: Bu bilgi insan hayatının bir ürünüdür. İnsanın yaşamı boyunca edindiği deneyimler, çevresi ve diğer insanlarla olan etkileşimi sonunda kazandığı somut bilgidir.

Felsefi bilgi: Var olan alanlar ve onların birbiriyle olan ilişkilerini araştırır. Bilimsel bilgi çeşitli alanlara ayırarak var olanı incelerken, felsefi bilgi var olanı bir “varlık bütünü” içinde araştırır. Felsefi bilgi aynı zamanda her şeyin anlamını ve kaynağını sorgular

Açıklayıcı Araştırma: Davranışın veya olayın ortaya çıkışı üzerine “niçin” sorusuna odaklanır. Genellikle teoriye dayanır ve tanımlayıcı ve keşif amaçlı araştırmalar üzerine inşa edilir.

Yorumlayıcı yaklaşımın temelinde ise, insan davranışlarını anlamak için yorumlamak ve aynı zamanda yorumların tamamen objektif olamayacağı gerçeğini kabul etmek gereği yatmaktadır. Sosyal olguların fen bilimcilerin yaklaşımı ile incelenmesi doğru değildir.

Değişkenlerin ana kütle ya da örneklemdeki dağılımı, istatistikleri, frekans dağılımları gibi bilgilerin elde edilmesi amacıyla yapılan bilimsel araştırmalara, betimsel ya da tarama araştırmaları denir. Bu tür araştırmalar, geçmişte ya da hâlen var olan bir durumu varolduğu şekliyle betimlemeyi amaçlayan araştırmalardır.

Araştırma sorunu üç aşamalı bir yaklaşımla tanımlanabilir. Bütünleştirme: Sorunun genel çizgilerle bütün içindeki yerinin belirtilmesi, problemin dilimlere ayrılmasıdır.

Bilimsel araştırma ise, sorunlara güvenilir çözümler aramak amacı ile planlı ve sistemli olarak verilerin toplanması, çözümlenmesi, yorumlanarak değerlendirilmesi ve rapor edilmesi sürecidir. Araştırma, temelde bir arama, öğrenme, bilinmeyeni bilinir yapma, karanlığa ışık tutma, kısaca bir aydınlanma sürecidir

Araştırma sorununun tanımlanması onun ayrıntıları ile araştırılacak biçimde ifade edilmesidir. Sorunlar sezildikleri biçimiyle her zaman açık seçik görülmeyebilir. Sorunları araştırmacılar tanımlar. Bir sorun yanlış formüle edildiğinde ona yanıt bulmak olanaksızdır. Açık seçik tanımlanmış bir araştırma sorunu, araştırma için iyi bir başlangıçtır.

Genel Ölçütler
Çözülebilirlik: Sorun araştırma ile çözülebilir mi? Sorunun çözülebilmesi için veri elde
edilebilir mi?
Önemlilik: Sorun önemli mi? Teorik veya pratik bir yararı var mı? Araştırmanın sonucunda varılacak bulgular ve bilgiler işe yarar mı?
Yenilik: Sorun orijinal mi? Araştırma daha önceden yapılan bir araştırmanın tekrarı
olmamalıdır, yeni bilgiler eklemelidir. Daha önce ele alınmış bir konu olsa bile konuyu
farklı boyutlarıyla ele almalıdır. Zamanı, örneklemi, değişkenleri vb. farklı olmalıdır.
Etik Uygunluk: Araştırmaya katılanların gizlilik hakkı ve sağlıklarının tehlikeye atılmaması, pişmanlık duyabileceği davranışlara zorlanmaması, fiziksel ve psikolojik baskı
altında bırakılmaması gerekir.

Herhangi bir deneğe/olguya/nesneye ait birden fazla değer alabilen bir özellik demektir. Değişen ve birden çok değer alabilen her şey değişkendir. Araştırmalarda nicel, nitel, sürekli, süreksiz, bağımlı ve bağımsız değişken gibi çeşitli değişkenler mevcuttur ve araştırma sorununun tanımlanmasında temel bir ögedir.

Bilimsel araştırma, bir yöntemler topluluğu olmasına ek olarak bir bilgi üretim sürecidir. Alternatiflerine göre daha fazla yapılandırılmış, düzenli ve sistematik bir süreçtir. Bilimsel araştırma her zaman mükemmel olmasa bile alternatiflerine göre daha az hata ve daha az yanlış içerir. Bilimsel araştırmaların alternatiflerine yani kişilerin bilimsel bilgi dışında başka bilgi edinme yollarına bakıldığında otorite, gelenek, sağduyu, medya mitleri ve kişisel deneyimler karşımıza çıkar.

Kişisel deneyim hataları, birbirini destekler ve başka alanlarda da ortaya çıkabilir. Bunlar, insanları propaganda, dolandırıcılık, sahtekarlık, klişeleştirme ve bazı reklamlar yoluyla yanlış yönlendirmek için temel oluşturur. Aşırı genelleme, eldeki veriler ya da ampirik gözlemlere dayanarak gerekçelendirilebilecek olanların çok ötesine geçen ifadelerdir. Seçici gözlem, tarafsız ve dengeli biçimde gözlem yapmak yerine, önceden varolan düşünceleri destekleyecek biçimde gözlemler yapmaktır.
Erken bitirme, bilimsel standartların gerektirdiği kanıt miktarına ve derinliğine ulaşmadan bir yargıya varmak, karar almak ve soruşturmayı bitirmektir. Hâle etkisi, tarafsız ve eşit bir değerlendirme yapmak yerine kişi, yer ya da nesnelerin önceden var olan saygınlığının kişisel değerlendirmeleri etkilemesine izin vermektir.

Seçici gözlem, tarafsız ve dengeli biçimde gözlem yapmak yerine, önceden varolan düşünceleri destekleyecek biçimde gözlemler yapmaktır.

Bilim öznel değil, nesneldir.

Bilimsel ya da toplumsal araştırmaların gerçekleşmesinde birbirini izleyen aşama-

lar aşağıda verilmiştir. Bu aşamalardan biri ya da birkaçı atlanarak sonraki aşamalara geçilemez.

1. Araştırma sorununun tanımlanması,
2. Alanyazının (ilgili literatürün) taranması,
3. Hipotezlerin kurulması,
4. Araştırma yönteminin seçilmesi,
5. Verilerin toplanması,
6. Verilerin analizi ve sonuçların yorumlanması,
7. Araştırma sonuçlarının rapora dönüştürülmesidir.